Słowa kluczowe
COVID-19
depresja poporodowa
poród
Jak cytować
Abstrakt
Kobiety w ciąży doświadczają podwyższonego poziomu stresu, lęku, martwią się o zdrowie
i życie swojego dziecka, przebieg porodu i możliwe komplikacje. Ponadto, jeśli kobieta ma już za sobą historię powikłań lub jest w ciąży zagrożonej albo doświadcza kłopotów w związku lub trudności finansowych, jej lęki są istotnie wyższe. Dla przykładu, z irlandzkich badań wynika, że ponad połowa kobiet martwi się o swoje zdrowie przez cały czas choć przed pandemią 83% z nich nie martwiło się o nie. Niepokoju nie obniża także fakt, że ciężarne kobiety chore na COVID-19 nie wymagały dodatkowej intensywnej opieki szpitalnej
i urodziły zdrowe dzieci, a w ich mleku także nie wykryto obecności wirusa SARS-CoV-2. Jednocześnie, zakaz porodów rodzinnych spowodował wzrost lęku, stresu i większe nasilenie bólu w trakcie porodu, a także częstsze jego zakończenie cesarskim cięciem. W wielu miejscach na świecie rozdziela się matkę z dzieckiem tuż po porodzie, a także zakazuje się karmienia piersią, co ma wiele negatywnych skutków zdrowotnych, także ze względu na kształtującą się wieź. Ponadto, wszystkie te trudności kobiety znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia depresji poporodowej lub innych zaburzeń psychicznych.
Bibliografia
Ayers, S., Ford, E. (2012). PTSD following childbirth, (w:) C.R. Martin (red.), Perinatal mental health: a clinical guide, Cumbria: M&K Publishing.
Ayers, S., Pickering, A. (2001). Do women get posttraumatic stress disorder as a result of childbirth? A prospective study of incidence, Birth, 28(2), 111-118. https://doi.org/10.1046/j.1523-536x.2001.00111.x
Bailham, D., Joseph, S. (2003). Post-traumatic stress following childbirth: a view of the emerging literature and directions for research and practice, Psychology, Health& Medicine, 8, 159-168.
Beck, C.T. (2001). Predictors of postpartum depression: An update, Nursing Research, 50(5), 275–285.
Beck, C.T., Driscoll, J.W., Watson, S. (2013). Traumatic Childbirth, Nowy Jork: Routledge.
Bielawska-Batorowicz, E. (2005). Psychologiczne aspekty prokreacji, Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
Bielawska-Batorowicz, E., Kossakowska-Petrycka, K. (2006). Depressive mood in men after the birth of their offspring in relation to a partner’s depression, social support, fathers’ personality and prenatal expectations, Journal of Reproductive and Infant Psychology, 24(1), 21–29. https://doi.org/10.1080/02646830500475179
Caparros-Gonzalez, R.A. (2020). Maternal and neonatal consequences of coronavirus COVID-19 infection during pregnancy: A scoping review, Revista Espanola De Salud Publica, 94.
Chanduszko-Salska, J., Kossakowska, K. (2018). Stres a objawy depresji i sposoby radzenia sobie u kobiet z niepłodnością i kobiet w ciąży wysokiego ryzyka, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 22, 73–96. https://doi.org/10.18778/1427-969X.22.05
Corbett, G.A., Milne, S.J., Hehir, M.P., Lindow, S.W., O’connell, M.P. (2020). Health anxiety and behavioural changes of pregnant women during the COVID-19 pandemic, European Journal of Obstetrics, Gynecology, and Reproductive Biology, 249, 96–97. https://doi.org/10.1016/j.ejogrb.2020.04.022
Davanzo, R., Moro, G., Sandri, F., Agosti, M., Moretti, C., Mosca, F. (2020). Breastfeeding and coronavirus disease-2019: Ad interim indications of the Italian Society of Neonatology endorsed by the Union of European Neonatal & Perinatal Societies, Maternal & Child Nutrition, 16(3), e13010. https://doi.org/10.1111/mcn.13010
Dennis, C.L., Falah-Hassani, K., Shiri, R. (2017). Prevalence of antenatal and postnatal anxiety: Systematic review and meta-analysis, British Journal of Psychiatry, 210(5), 315-323. https://doi.org/10.1192/bjp.bp.116.187179
Downham, M.,A., Scott, R., Sims D.G., Webb J.K., Gardner P.S. (1976). Breast-Feeding Protects Against Respiratory Syncytial Virus Infections, The British Medical Journal, 2(6030), 274. https://doi.org/10.1136/bmj.2.6030.274
Durik, A. M., Hyde, J. S., Clark, R. (2000). Sequelae of Cesarean and vaginal deliveries: Psychosocial outcomes for mothers and infants, Developmental Psychology, 36(2), 251-260.
Fallon, V., Groves, R., Halford, J. C.G., Bennett, K.M., Harrold, J.A. (2016). Postpartum Anxiety and Infant-Feeding Outcomes: A Systematic Review, Journal of Human Lactation, 32(4), 740–758. https://doi.org/10.1177/0890334416662241.
Farr, S. L., Dietz, P.M., O’Hara, M.W., Burley, K., Ko, J.Y. (2014). Postpartum anxiety and comorbid depression in a population-based sample of women, Journal of Women’s Health, 23(2), 120–128. https://doi.org/10.1089/jwh.2013.4438.
Fathi Najafi, T., Latifnejad Roudsari, R., Ebrahimipour, H. (2017). The best encouraging persons in labor: A content analysis of Iranian mothers’ experiences of labor support, PLoS ONE, 12(7), 1–14. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0179702
Ferrazzi, E., Frigerio, L., Savasi, V., Vergani, P., Prefumo, F., Barresi, S., Bianchi, S., Ciriello, E., Facchinetti, F., Gervasi, M. T., Iurlaro, E., Kusterman, A., Mangili, G., Mosca,
F., Patanè, L., Spazzini, D., Spinillo, A., Trojano, G., Vignali, M., … Cetin, I. (2020). Mode of Delivery and Clinical Findings in COVID-19 Infected Pregnant Women in Northern Italy (SSRN Scholarly Paper ID 3562464). Social Science Research Network. https://doi.org/10.2139/ssrn.3562464.
Fisher, J., Ashbury, J., Smith, A. (1997). Adverse psychological impact of operative obstetric interventions: A prospective longitudinal study, Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 31, 728-738.
Gambin, M., Sękowski, M., Woźniak-Prus, M., Cudo, A., Hansen, K., Gorgol, J., Huflejt-Łukasik, M., Kmita, G., Kubicka, K., Łyś, A. E., Maison, D., Oleksy, T., Wnuk,
A. (2020). Uwarunkowania objawów depresji i lęku uogólnionego u dorosłych Polaków w trakcie epidemii Covid-19—Raport z pierwszej fali badania podłużnego, Uniwersytet Warszawski. http://psych.uw.edu.pl/2020/05/27/raport-z-i-fali-badania-podluznego-uwarunkowania-objawow-depresji-i-leku-uogolnionego-u-doroslych-polakow-w-trakcie-epidemii-covid-19/
Garthus-Niegel, S., Horsch, A., Handtke, E., von Soest, T., Ayers, S., Weidner, K., Eberhard-Gran, M. (2018). The Impact of Postpartum Posttraumatic Stress and Depression Symptoms on Couples’ Relationship Satisfaction: A Population-Based Prospective Study, Frontiers in Psychology, 9. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01728.
Gerhold, L. (2020). COVID-19: Risk perception and Coping strategies. [Preprint]. PsyArXiv. https://doi.org/10.31234/osf.io/xmpk4
Green, J.M., Kafetsios, K., Statham, H.E., Snowdon, C. M. (2003). Factor structure, validity and reliability of the Cambridge Worry Scale in a pregnant population, Journal of Health Psychology, 8(6), 753–764. https://doi.org/10.1177/13591053030086008.
Hammen, C. (1991). Depression Runs in Families: The Social Context of Risk and Resilience in Children of Depressed Mothers. Springer-Verlag. https://doi.org/10.1007/978-1-4684-6410-8.
Herguner, S., Cicek, E., Annagur, A., Herguner, A., Ors, R. (2012). Association of delivery type with postpartum depression and maternal attachment, Dusunen Adam: Journal of Psychiatry & Neurological Sciences, 27(1), 15-20. https://doi.org/10.5350/DAJPN2014270102.
Hiltunen, P., Raudaskoski, T., Ebeling, H., Moilanen, I. (2004). Does pain relief during delivery decrease the risk of postnatal depression? Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 83, 257-261.
Holmes, T.H., Rahe, R.H. (1967). The Social Readjustment Rating Scale, Journal of Psychosomatic Research, 11(2), 213–218. https://doi.org/10.1016/0022-3999(67)90010-4.
Ilska, M. (2020). Ciąża prawidłowa i wysokiego ryzyka. Dobrostan psychiczny i jego wyznaczniki, Katowice: Wydawnictwo Difin.
Ilska, M., Banaś, E., Gregor, K., Brandt-Salmeri, A., Ilski, A., Cnota, W. (2020). Vaginal delivery or caesarean section – Severity of early symptoms of postpartum depression and assessment of pain in Polish women in the early puerperium, Midwifery, 87, 102731. https://doi.org/10.1016/j.midw.2020.102731.
Kajdy, A., Feduniw, S., Ajdacka, U., Modzelewski, J., Baranowska, B., Sys, D., Pokropek, A., Pawlicka, P., Kazmierczak, M., Rabijewski, M., Jasiak, H., Lewandowska, R., Borowski, D., Kwiatkowski, S., Poon, L. C. (2020). Risk factors for anxiety and depression among pregnant women during the COVID-19 pandemic: A web-based cross-sectional survey, Medicine, 99(30), e21279. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000021279.
Koss, J., Rudnik, A., Bidzan, M. (2014). Experiencing stress and the obtained social support among women with high-risk pregnancies. Preliminary report, Family Forum, 4, 183–201.
Kossakowska, K. (2018). Objawy depresji poporodowej a poczucie skuteczności w karmieniu piersią, Pediatria polska, 93(2), 107-116. https://doi.org/10.5114/polp.2018.76246
Lachowska, B., Szteliga, A. (2019). Zmartwienia kobiet w ciąży, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 3 (39), 20–29. https://doi.org/10.34766/fetr.v3i39.117.
Lobel, M., Deluca, R.S. (2007). Psychosocial sequelae of cesarean delivery: review and analysis of their causes and implications, Social Science & Medicine, 64. 2272–2284. https://doi: 10.1016/j.socscimed.2007.02.028.
Lopez, U., Meyer, M., Loures, V., Iselin-Chaves, I., Epiney, M., Kern, C., Haller, G. (2017). Post-traumatic stress disorder in parturients delivering by caesarean section and the implication of anaesthesia: a prospective cohort study, Health and quality of life outcomes, 15(1), 118. https://doi.org/10.1186/s12955-017-0692-y.
Lowe, B., Bopp, B. (2020). COVID‐19 vaginal delivery – A case report, The Australian & New Zealand Journal of Obstetrics & Gynaecology, 60 (3), 465-466. https://doi.org/10.1111/ajo.13173.
Milne S.J., Corbett G.A., Hehir M.P., Lindow S.W., Mohan S., Reagu S., .Farrell T, O’Connell M.P. (2020). Effects of isolation on mood and relationships in pregnant women during the covid-19 pandemic, European Journal of Obstetrics, Gynecology, and Reproductive Biology. doi: 10.1016/j.ejogrb.2020.06.009.
Preis, H., Mahaffey, B., Heiselman, C., Lobel, M. (2020). Pandemic-related pregnancy stress and anxiety among women pregnant during the coronavirus disease 2019 pandemic, American Journal of Obstetrics & Gynecology MFM. https://doi.org/10.1016/j.ajogmf.2020.100155.
Orovou, E., Dagla, M., Iatrakis, G., Lykeridou, A., Tzavara, C., Antoniou, E. (2020). Correlation between Kind of Cesarean Section and Posttraumatic Stress Disorder in Greek Women, International Journal of Environmental Research and Public Health, 17 (5), 1592. doi:10.3390/ijerph17051592.
Sichel, D., Discroll, J. W. (2000). Women’s Moods: What every woman must know about hormones, the brain, and emotional health. Network Magazine of the Canadian Women’s Health Network, 3 (4), 13–14.
Śliwerski, A., Kossakowska, K., Jarecka, K., Świtalska, J., Bielawska-Batorowicz, E. (2020). The Effect of Maternal Depression on Infant Attachment: A Systematic Review, International Journal of Environmental Research and Public Health, 17 (8), 2675. https://doi.org/10.3390/ijerph17082675.
Świątkowska-Freund M., Kawiak D., Preis K. (2007). Pozytywne aspekty obecności ojca przy porodzie, Ginekologia Polska, 78, 476–478.
Wu, Y., Liu, C., Dong, L., Zhang, C., Chen, Y., Liu, J., Zhang, C., Duan, C., Zhang, H., Mol, B. W., Dennis, C.-L., Yin, T., Yang, J., Huang, H. (2020). Coronavirus disease 2019 among pregnant Chinese women: Case series data on the safety of vaginal birth and breastfeeding. An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 127 (9), 1109–1115. https://doi.org/10.1111/1471-0528.16276.
Źródła internetowe
De Jong Gierveld, J. , van Tilburg, T. (1999). Manual of the Loneliness Scale 1999, za:
https://home.fsw.vu.nl/TG.van.Tilburg/manual_loneliness_scale_1999.html (pobrano 25.05.2020).
Długosz, P., (2020). Raport z badań: „Krakowscy studenci w sytuacji zagrożenia pandemią koronawirusa”, za: Instytut Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie; Kraków za:
Gulla, B. (2020). Reakcje psychologiczne na sytuację epidemiologiczną COVID-19, za: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/153803/gulla_reakcje_psychologiczne_na_sytuacje_epidemiologiczna_covid-19_2020.pdf?sequence=1&isAllowed
=y (pobrano 11.05.2020).