Abstrakt
W artykule przedstawiono współczesne próby obrony wszechwiedzy Chrystusa czerpanej z visio beatifica. Hipoteza ta ma wciąż wielu zwolenników, mimo, że współcześnie jej obrona wydaje się coraz trudniejsza. Nowe odkrycia w zakresie antropologii sprawiają, że coraz trudniej pogodzić wszechwiedzę Chrystusa w Jego ludzkiej naturze ze znanym nam człowieczeństwem. W prazy zaprezentowano najważniejsze próby obrony wszechwiedzy Chrystusa i Jego visio beatifica. Część z nich koncentruje się na obronie koncepcji trójpodziału wiedzy zarysowanej przez Tomasza z Akwinu. Inne z kolei starają się modyfikować tradycyjną koncepcję, tak by była ona łatwiejsze do pogodzenia ze współczesnymi odkryciami. Zostanie podjęta próba wskazania słabych i mocnych stron analizowanych koncepcji. W ostatniej części artykuły zostaną również zaproponowane kontrprzykłady, z którymi zwolennicy visio beatifica powinni się skonfrontować. Będą to: posłuszeństwo Marii mimo braku visio beatifica, Boża opatrzność oraz fizyczny model soteriologiczny.
Bibliografia
Adamiak, E., Czaja, A. (2006). Dogmatyka, t. 2: Traktat o Maryi, Traktat o Kościele. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Więź.
Artemiuk, P. (2011). Chrystologia „zstępująca” kard. Christopha Schönborna, Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblios.
Ashley, B.M. (2005). The Extent of Jesus’ Human Knowledge according to the Fourth Gospel, (w:) M. Dauphinais, M. Levering (red.), Reading John with St. Thomas Aquinas. Theological Exegesis and Speculative Theology, 241–253, Washington: The Catholic University of America Press.
Billot, L. (1922). De Verbo Incarnato: Commentarius in tertiam partem, Romae: Giachetti.
de Chardin, P.T. (1993). Fenomen człowieka. K. Waloszczyk (tłum.), Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Diepen, H.M. (1950). La psychologie humaine du Christ selon saint Thomas d’Aquin, Revue Thomiste, nr 50 (3), 515–562.
Dreyfus, F. (1995). Czy Jezus wiedział że jest Bogiem? R. Rubinkiewicz (tłum.), Poznań: W Drodze.
Freud, S. (1996). Objaśnianie marzeń sennych. R. Reszke (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo KR.
Gaine, S. (2018). Is there still a Place for Christ’s Infused Knowledge in Catholic Theology and Exegesis?, Nova et Vetera, nr 16 (2), 601–615.
Gaine, S. F. (2015). Did the Saviour See the Father, London, Bloomsbury T&T Clark.
Galtier, P. (1954). La Conscience Humaine Du Christ: Épilogue, Gregorianum, nr 35 (2), s. 225–246.
Garrigou-Lagrange, R. (1951). Our Savior and his Love for Us. A. Bouchard (tłum.), London: B. Herder.
Garrigou-Lagrange, R. (2014). Christ the Savior, A Commentary on the Third Part of St. Thomas’ Theological Summa. D.B. Rose (tłum.), San Bernardino, C.A: Ex Fontibus Company.
Grzegorz z Nazjanzu. (1857). Epistula 101, (w:) J.P. Migne (red.) Patrologiae cursus completus. Series Graeca, t. 37, Paris.
Gutwenger, E. (1960). Bewusstsein und Wissen Christi: Eine dogmatische Studie, Innsbruck: Rauch.
Kasper, W. (1983). Jezus Chrystus. B. Białecki (tłum.), Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Leeming, B. (1952). The Human Knowledge of Christ, Irish Theological Quarterly, nr 19 (2), 34–253.
Mansini, G. (1995). Understanding St. Thomas on Christ’s Immediate Knowledge of God, Thomist 59 (1), 91–124.
Margelidon, P. M. (2014). La science infuse du Christ selon saint Thomas, Revue Thomiste, nr 114 (3), 379–416.
Maritain, J. (2001). Łaska i człowieczeństwo Jezusa. A. Ziernicki (tłum.), Warszawa-Ząbki: Fronda.
McNabb, V. (1921). Our Lord Jesus Christ’s Knowledge of His Divinity, New Blackfriars nr 19 (2), s. 389–400.
Most, W. G. (1980). The Consciousness of Christ, Front Royal: Christendom Press.
Nicolas, M. J. (1982). Théologie de la résurrection, Paris: Desclée.
O’Collins, G, Kendall, D. (1992). The Faith of Jesus, Theological Studies, nr 53, 402–423.
Orygenes. (1996). O Zasadach. S. Kalinkowski (tłum.), Kraków: Wydawnictwo WAM.
Paluch, M., Szymik, J. (2006). Dogmatyka, t. 3: Traktat o Bogu Jedynym, Traktat o Zbawieniu. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Więź.
Parente, P. (1951). L’io di Cristo, Brescia: Morcelliana.
Pius XI. (1928). Miserentissimus Redemptor, Romae.
Pius XII. (1943). Mystici Corporis Christi, Romae.
Pius XII. (1956). Haurietis aquas, Romae.
Rahner, K. (1975). Theological Investigations, Volume V: Later Writings. K. H. Kruger (tłum.), London: Darton, Longman & Todd Ltd.
Schönborn, C. (2002). Bóg zesłał Syna swego: Chrystologia. L. Balter (tłum.), Poznań: Pallottinum.
Tomasz z Akwinu. (1962). Suma Teologiczna, t. 24: Tajemnica wcielenia Słowa Bożego (3, qu. 1-15). S. Piotrowicz (tłum.), London: Veritas.
Tomasz z Akwinu. (1964). Suma Teologiczna, t. 25: Bóg-Człowiek Syn Maryi (3, qu. 16–37). S. Piotrowicz (tłum.), London: Veritas.
Tomasz z Akwinu. (1968). Suma Teologiczna, t. 26: Droga Zbawiciela (3, qu. 38–59), S. Piotrowicz (tłum.), London: Veritas.
Tomasz z Akwinu. (2009). Summa contra gentiles: prawda wiary chrześcijańskiej w dyskusji z poganami, innowiercami i błądzącymi, t. 3. Z. Włodek, W. Zega (tłum.), Poznań: W Drodze.
Torrell, J. P. (1994). S. Thomas d’Aquin et la science du Christ: une relecture des questions 9–12 de la «Tertia Pars» de la Somme de Théologie, (w:) S. T. Bonino (red.), Saint Thomas au XXe siècle: Actes du colloque du Centenaire de la ‘Revue thomiste’ (1893-1992), s. 394–409, Paris: Éditions Saint-Paul.
Torrell, J. P. (2005). Aquinas’s Summa: Background, Structure, and Reception. B. M. Guevin (tłum.), Washington D.C.: The Catholic University of America Press.
White, T. J. (2015). The Incarnate Lord: A Thomistic Study in Chrystology, Washington DC: The Catholic University of America Press.