Abstrakt
Pierwszym podmiotem społeczeństwa i narodu jest człowiek, który do właściwego funkcjonowania w przestrzeni społecznej potrzebuje innych ludzi. Człowiek bowiem nie jest istotą samowystarczalną. Do egzystencji potrzebuje innych ludzi i instytucji funkcjonujących w społeczeństwie. Dlatego też jednostka realizująca swoje życie, subiektywne i obiektywne zadania w środowisku społecznym, zakłada rodzinę w sensie biologicznym i społecznym. W tym kontekście rodzina jawi się jako fundament trwałości społeczeństwa.
Dokonując analizy rodziny jako fundamentu społeczeństwa należy podkreślić te czynniki, w których wyraża się jej podmiotowość w społeczeństwie. Do czynników tych zalicza się: wzrastanie do miłości, przekaz życia (prokreacja), wychowanie dzieci, przekaz kultury i tradycji. Dlatego też celem niniejszego artykułu jest analiza rodziny odpowiadającej za przyszłość jednostek żyjących w społeczeństwie i odpowiedź na pytanie: czy rzeczywiście rodzina pozostaje społeczno-kulturowym fundamentem społeczeństwa i zapewnia trwałość narodu.
Bibliografia
Adamski, F. (1982). Socjologia małżeństwa i rodziny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Adamski, F. (2002). Rodzina wymiar społeczno-kulturowy, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Adamski, F. (2009). Małżeństwo i rodzina – instytucja społeczna i wspólnota miłości, (w:) F. Adamski (red.), Miłość małżeństwo rodzina, 7-16, Kraków: Petrus.
Bajda, J. (1980). Powołanie małżeństwa i rodziny, (w:) K. Majdański (red.), Teologia małżeństwa i rodziny, t. 1, 7-156, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Bajda, J. (1995). Pokój zależy od kobiet, Ethos 1 (29), 25-30.
Bajda, J. (1998). Rozmyślanie nad Listem do Efezjan, (5, 28-33), Ethos 3 (43), 60-74.
Bajda, J. (1999). Etyka rodzinna, (w:) E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny, 134-136, Warszawa – Łomianki: Wydawnictwo ATK.
Bajda, J. (1999). Prawda o rodzinie jako składnik światopoglądu, (w:) E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny, 444-445, Warszawa – Łomianki: Wydawnictwo ATK.
Bajda, J. (1999). Rodzina jako miejsce kształtowania się światopoglądu, (w:) E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny, 445-446, Warszawa – Łomianki: Wydawnictwo ATK.
Bajda, J. (2005). Rodzina Bogiem silna, Łomianki: Fundacja "Pomoc Rodzinie".
Bajda, J. (2005). Rodzina miejscem Boga i człowieka, Łomianki: Fundacja "Pomoc Rodzinie".
Bajda, J. (2006). Ku odnowionej Polsce, Sprawy Rodziny, 73, 94-102
Bajda, J. (2007). Rodzina miejscem promocji godności osoby, Sprawy Rodziny, 77, 46-59.
Bajda, J. (2012). Listy z Mediolanu, Sprawy Rodziny, 2 (98), 34–67.
Bajda, J. (2015). Prawda narodu a prawda rodziny, M. Kluz, J. Młyński (red.), Obrona i promocja rodziny, 64-70, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Bajda, J. (2015). Wojna demograficzna, (w:) M. Kluz, J. Młyński (red.), Obrona i promocja rodziny, 55-63, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Bartnik, Cz. (2000). Personalizm, t. 2, Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Benedykt XVI (2006). Rodzice, bądźcie przykładem wiary, nadziei i miłości. Homilia na zakończenie spotkania rodzin w Walencji, Sprawy Rodziny, 4, 16–18.
Benedykt XVI, (2006). Deus Caritas Est. O miłości chrześcijańskiej, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne "Polwen".
Bohdanowicz, A. (2008). Istota miłości i jej postaci, Teologia i Moralność, 4, 19-30.
Bołoz, W. (1994). Rodzina środowiskiem kształtowania postaw moralnych, (w:) W. Kawecki (red.), Nadzieje i zagrożenia współczesnej rodziny, 72-90, Kraków: Wydawnictwo Homo Dei.
Bołoz, W. (1998). Promocja osoby w rodzinie, Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam".
Brzeziński, M. (2011), Przekaz wiary i tradycji chrześcijańskiej w rodzinie wypełnieniem sakramentalnych zobowiązań małżonków i rodziców, Studia nad Rodziną 1-2(28-29), 165-178.
Ceka, A., Murati, R. (2016). The Role of Parents in the Education of Children, Journal of Education and Practice, 5 (7), 61-64.
Cieślikowska, M. (2018). Rodzina – podstawowa komórka społeczna, (w:) J. Nyćkowiak, J. Leśny (red.), Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce. Nauki humanistyczne i społeczne, Poznań: Wydawnictwo Młodzi Naukowcy, 52-57.
Czerwiński, H. (1972). Przemiany obyczajowe, Warszawa: PIW.
Daly, M. (2005). Changing family life in Europe:Significance for state and society, European Societies 7(3), 379-398.
Dąbrowski, Z. (1998). Pedagogika opiekuńcza w zarysie, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Delssus, H. (2005) Duch rodziny w domu, społeczeństwie i państwie, Kraków: Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi.
Dyczewski, L. (1994). Rodzina – społeczeństwo – państwo, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Gała, A.E. (1992). Uwarunkowania wychowawcze dojrzałej osobowości, Lublin-Wrocław: KPW. KUL Lew.
Garncarek, E. (2017). Podejmowanie decyzji o dobrowolnej bezdzietności w kontekście jakości relacji małżeńskiej, Dyskursy Młodych androgogów 18, 373-387.
Giddens, A. (1985). The Nation-State and Violance, Polity, Cambridge: Polity Press.
Głaz, S. (1998). Rodzina a jednostka, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Głód, F. (2006). Dom rodzinny – szkołą cnót społecznych, (w:) M. Drożdż (red.), Człowiek między losem a wyborem, 469-480, Tarnów: Biblos.
Han-Ilgiewicz, N. (1957). Potrzeby psychiczne dziecka, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Izdebska, H. (1967). Funkcjonowanie rodziny a zadania opieki nad dzieckiem, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN.
Jan Paweł II (1999). W obronie rodziny i jej praw. Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Rodziny. 4 VI 1999, L'Osservatore Romano 11, 5-6.
Jan Paweł II, (1986). Redemptor hominis. Wrocław: Wydaw. Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Jan Paweł II, (1994). List do Rodzin, Szczecin: "Ottonianum".
Jan Paweł II, (1995). Przekroczyć próg nadziei, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jan Paweł II, (2000), Familiaris Consortio. O zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym, Wrocław: Wydawnictwo TUM.
Jankowski, W. (1999). Odpowiedzialne rodzicielstwo, (w:) E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny, 313-314, Warszawa – Łomianki: Wydawnictwo ATK.
Jensen, L.A, Arnett, J.J., McKEnize, J. (2011). Globalization and cultural identity, (w:) S. Schwarts, K. Luyckx, V. Vignoles (red.), Handbook of identity theory and research, New York: Springer, 285-301.
Jędrzejewska, D. (2017). Wpływ otoczenia rodzinnego na niepowodzenia szkolne dziecka, (w:) K. Pujer (red.), Problemy nauk społecznych, humanistycznych, ekonomicznych. Konteksty i wyzwania, Wrocław: Exante, 59-68.
Kawula, S. (2009). Wstęp, (w:), S. Kawula, J. Bragiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny, 11-20, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kroplewski, Z. (2006). Jednostka czy rodzina, (w:) A. Offmański (red.), Małżeństwo i rodzina w panoramie współczesnego świata, 50-62, Szczecin: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego.
Lewicka, M. (2020). Przemiany roli ojca we współczesnej kulturze. Implikacje pedagogiczne, Teologia i Moralność 15(1), 201-212.
Majkowski, W. (2010). Rodzina polska w kontekście nowych uwarunkowań, Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów.
Majkowski, W. (2015). Rodzina dobro wielowymiarowe, (w:) J. Młyński, A. Regulska (red.), Rodzina podstawowe dobro ludzkości, 65-78, Tarnów: Wydawnictwo Redemptorystów.
Merton, T. (2008). Nikt nie jest samotną wyspą, Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Obrzędy sakramentu małżeństwa (1996), Katowice, Św. Jacka,
Oláh, L., Kotowska,, I., Richter, R. (2018). The New Roles of Men and Womenand Implications for Familiesand Societies, (w:) G. Doblhammer, J. Gumá (red.), A Demographic Perspective on Gender, Family and Health in Europe, Germany: Springer, 41-64.
Ryś, M., (2018), Zadania rodziny w ujęciu ks. Prof. Jerzego Bajdy, (w:) M. Kluz, J. Młyński, (red.), Małżeństwo i rodzina w służbie człowieka, Kraków: UPJPII, 29-44.
Sobór Watykański II, (2002), Konstytucja Dogmatyczna o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, Poznań: Pallottinum. Krzyża.
Szacki, J. (2004). Tradycja, (w:) B. Szlachta (red.), Słownik społeczny, 1491-1496, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Szczepański, J. (1967). Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Sztompka, P. (2012). Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Thomas, W.I., Znanieckiego, F. (1976). Chłop polski w Europie i Ameryce, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Turos, L. (2004). Wychowawcze i kulturotwórcze funkcje rodziny, Warszawa: Wszechnica Polska Szkoła Wyższa TWP.
Zapałowski, T. (1970). Stosunek Kościoła katolickiego do regulacji urodzeń, Warszawa: Książka i Wiedza.
Zieliński, E. (2006). Nauka o państwie i polityce, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.