Abstrakt
W ostatnich latach można zaobserwować wzrost zainteresowania problematyką związaną z opieką paliatywną i hospicyjną, jednak wciąż stosunkowo niewiele uwagi poświęca się dobrej śmierci. Celem tego artykułu jest próba odpowiedzi na pytania jak rozumiane jest pojęcie dobrej śmierci (jakie są jej atrybuty) i czy jest ono w ten sam sposób definiowane przez pacjentów, ich rodziny oraz personel medyczny. Chociaż dotychczasowe wyniki badań wskazują na istnienie pewnych wspólnych atrybutów, koncepcja dobrej śmierci jest dynamiczna i indywidualna. Wydaje się, że osiągnięcie dobrej śmierci jest możliwie w przypadku rozpoznania i pogodzenia potrzeb obu zaangażowanych stron – zarówno pacjentów jak i członków ich rodzin.
Bibliografia
Cohen L.M., Poppel D.M., Cohn G.M., Reiter G.S. (2001), A very good death: measuring quality of dying in end-stage renal disease, Journal of Palliative Medicine, 4, p. 167–172.
Debate of the Age, The Millennium Papers, The future of health and care of older people: the best is yet to come, (1999), London: Age Concern England.
Field M. J., Cassel C. K. (1997), Approaching Death: Improving Care at the End of Life, Washington, DC: National Academy Press.
Gazelle G. (2001), A good death: not just an abstract concept, Journal of Clinical Oncology, 19(3), p. 917-918.
Grogono J. (2000), A good death: sharing control in death – the role of an “amicus mortis”, British Medicine Journal, 320, p. 1205.
Kehl K. A. (2006), Moving Towards Peace An Analysis of the Concept of a Good Death, American Journal of Hospice and Palliative Care, 23 (4), p. 277–286.
Krajnik M., Szymanowska A., Adamczyk A., Kozaka J., Skrzypski M., Szostakiewicz B., Jassen E. (2008), Jak najbliżsi pamiętają umieranie chorych na raka płuca po 2 – 8 latach? Badanie jakościowe oparte na wywiadach z członkami rodzin, Medycyna Paliatywna w Praktyce, 2(3), str. 121–130.
Kristjanson L.J., McPhee I., Pickstock S., Wilson D., Oldham L., Martin K. (2001), Palliative care nurses’ perceptions of good and bad deaths and care expectations: a qualitative analysis, International Journal of Palliative Nursing, 7(3), p. 129-139.
Lee G. L., Woo I. M. H., Goh C. (2013), Understanding the concept of a “good death” among bereaved family caregivers of cancer patients in Singapore, Palliative & supportive care, 11(1), p. 37-46.
McNeil C. (1998), A good death, Journal of Palliative Care, 14(1), p. 5.
Meier E. A., Gallegos J. V., Thomas L. P. M., Depp C. A., Irwin S. A., Jeste D. V. (2016), Defining a good death (successful dying): literature review and a call for research and public dialogue, The American Journal of Geriatric Psychiatry, 24(4), p. 261-271.
Miyashita M., Sanjo M., Morita T., Hirai K., Uchitomi Y. (2007), Good death in cancer care: a nationwide quantitative study, Annals of Oncology, 18(6), p. 1090-1097.
Patrick D.L., Engelberg R.A., Curtis J.R. (2001), Evaluating the quality of dying and death, Journal of Pain Symptoms Management, 22, p. 717–726.
Payne S. A., Langley – Evans A. (1996), Perception of a “good” death: comparative study of the views of hospice staff and patients, Palliative Medicine, 10, p. 307–312.
Pierson C.M., Curtis J.R., Patric D.L. (2002), A good death: a qualitative study of patients with advanced AIDS, AIDS Care, 14, p. 587–598.
Smith R. (2000), A good death. An important aim for health services and for us all, British Medicine Journal, 320(7228), p. 129-30.
Steinhauser K.E., Clipp E.C., McNeilly M., Christakis N.A., McIntyre L.M., Tulsky J.A. (2000), In Search of a Good Death: Observations of Patients, Families, and Providers, Annals of Internal Medicine, 132, p. 825–832.
Steinhauser K.E., Christakis N.A., Clipp E.C., McNeilly M., McIntyre L., Tulsky J.A. (2000), Factors Considered Important at the End of Life by Patients, Family, Physicians, and Other Care Providers, Journal of the American Medical Association, 284, 19, p. 2476–2482.
Steinhauser K.E., Clipp E.C., Tulsky J.A. (2002), Evolution in measuring the quality of dying, Journal of Palliative Medicine, 5, p. 407–414.
Tong E., McGraw S. A., Dobihal E., Baggish R. (2003), What is a good death? Minority and non-minority perspectives, Journal of Palliative Care, 19(3), p. 168–175.
Vig E.K., Davenport N.A. Pearlman R.A. (2002), Good deaths, bad deaths and preferences for the end of life: a qualitative study of geriatric outpatients, Journal of American Geriatric Society, 50, p. 1541–1548.