Jak cytować
Abstrakt
Trzeba uczyć wszystkiego, co wartościowe, trzeba uczyć o dobru. To refleksja A. Czachowskiej, nauczycielki jęz. polskiego z Warszawy. To również refleksja, która jest meritum artykułu zatytułowanego „Pamiętając o dobru. Ścieżka dydaktyczna w Warszawie szlakiem Zagłady i Sprawiedliwych”. Rok 2018 obchodzony jest w Polsce jako Rok Ireny Sendlerowej. 2014 rok poświęcono, uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Janowi Karskiemu, zaś rok 2012 dedykowano Januszowi Korczakowi. Dydaktyka instytucji państwa zbiega się z wolą reprezentantów społeczeństwa by uhonorować w ten sposób postaci i praktyki pożądane dla dobra wspólnego, dla Narodu. I. Sendlerowa i J. Karski uznani jako Sprawiedliwi wśród Narodów Świata zaświadczyli swoim życiem, że dobro trzeba realizować poprzez ratowanie Żydów poddanych eksterminacji przez III Rzeszę Niemiec. I. Sendlerowa współpracowała w tym celu, m. in. z Żegotą, z katolickimi zakonami żeńskimi, z księżmi wystawiającymi fałszywe metryki chrztu. Korczak, wraz z innymi, mniej znanymi współpracownikami, np. ze Stefanią Wilczyńską, realizował dobro w wierności dzieciom do końca ich wspólnego życia. Zagadnieniom tym poświęcone są części artykułu zatytułowane „Znaki pamięci in situ”, „Pamięci Janusza Korczaka”, „Drzewa rosnące na szlaku życia”.
Bibliografia
Bereś, W., Burnetko, K. (2013). Marek Edelman. Życie. Do końca. Warszawa: Agora SA i Fundacja „Świat Ma Sens”.
Bikont, A. (2017). Sendlerowa w ukryciu. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Chiger, K. (2011). Dziewczynka w zielonym sweterku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Grynberg, M. (1993). Księga Sprawiedliwych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jurandot, J. (2014). Miasto skazanych. 2 lata w warszawskim getcie. Warszawa: Muzeum Historii Żydów Polskich.
Karski, J. (2014). Tajne Państwo. Przeł. Grzegorz Siwek, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Kicińska, M., Sznajderman, M. (2018). Przecież ich nie zostawię. O żydowskich opiekunkach w czasie wojny. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Kicińska, M. (2015). Pani Stefa. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Krall, H. (2017a). Tylko króciutko, (w:) Fantom bólu, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Krall, H. (2017b) Zdążyć przed Panem Bogiem, (w:) Fantom bólu, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Krall, H. (2017c). Hamlet, (w:) Fantom bólu, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Engelking, B. (2001), Wysiedlenie, (w:) B. Engelking, J. Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 661-705.
Engelking, B. i Leociak, J. (2001). Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Filipowicz, B. (2018). Etyka w drzewie życia w ujęciu Prof. Marii Ossowskiej, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 1(33), s. 6-21.
Filipowicz, B. (2017a). O Prof. Ludwiku Hirszfeldzie o mocy słowa, które uzdrawia u progu Grossaktion Warschau, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio 4(32), s. 468-478.
Filipowicz, B. (2017b). Chór jako vas spirituale sztuki i historii, (w:) M. Sławecki, "Et super hanc petram... Księga pamiątkowa z okazji 75-lecia urodzin Księdza Profesora Kazimierza Szymonika”, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina Chopin University Press, s. 251-268.
Jacyno, M. (2016). Sztuka publiczna i prawo do Warszawy, [w:] M. Jacyno (red.), Przewodnik socjologiczny po Warszawie, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 203-215.
Leociak, J. (2015). Zagłada w „Muzeum życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim genius loci), [w:] „Zagłada Żydów. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN. Studia i Materiały 11, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, s. 760-769.
Leociak, J. (2001a). Życie religijne, (w:) B. Engelking, J. Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa Wydawnictwo IFiS PAN, s. 609-625.
Leociak, J. (2001b). Topografia i komunikacja, (w:) B. Engelking, J. Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa Wydawnictwo IFiS PAN, s. 69-144.
Leociak, J. (2015). Zagłada w „Muzeum życia” (Muzeum Polin i jego kłopoty z muranowskim genius loci), Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Vol 11, s. 760-769.
Marshall, R. (2011). W kanałach Lwowa. Warszawa: Świat Książki.
Maryniarczyk, A., Stępień, K., Gondek, P. (red.) (2012). Spór o dobro. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Meloch, K. (2008). Brylant… jest żydowskim nazwiskiem, (w:) Dzieci Holokaustu mówią, tom 3, (s. 173-187), Warszawa: Stowarzyszenie Dzieci Holokaustu w Polsce.
Mieszkowska, A. (2009). Dzieci Ireny Sendlerowej. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
Olczak-Ronikier, J. (2011). Korczak: próba biografii, Warszawa: Wydawnictwo WAB.
Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady. Przywracanie pamięci. (2016). Album, Warszawa: Rzeczpospolita Polska Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Odnous, J. (red.). (2015). Ratującym - Ocaleni Konkurs na koncepcję upamiętnienia Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji niemieckiej. Opracowanie graficzne A. Piwowar, Warszawa: Fundacja Pamięć i Przyszłość.
Siarkowska, D., Waszczuk, M. (2018), Upamiętnienie Sprawiedliwych. Materiały edukacyjne dla nauczycieli przygotowane w ramach Roku Ireny Sendlerowej, Warszawa: Muzeum Polin, Centrum Edukacji Obywatelskiej. Wyd.on-line: https://sprawiedliwi.org.pl/pl/edukacja-i-zrodla/edukacja/scenariusze-warsztatow/rok-ireny-sendlerowej (dostęp: XII 2018)
Szacki, J. (2011). Tradycja. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Szarota, T. (2007). Karuzela na Placu Krasińskich. Studia i szkice z lat wojny i okupacji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Sztuka edukacji. Projekty kulturalne dla Młodzieżowych Ośrodków Socjoterapii i Wychowawczych. (2017), Ogólnopolska konferencja, Warszawa: Zachęta, 30 listopada – 1 grudnia 2017 r.
Tatarkiewicz, W. (1989). Dobro i oczywistość: pisma etyczne. Opracowanie P. J. Smoczyński, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Uchwała Sejmu. (2011). Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 września 2011 r. w sprawie ustanowienia roku 2012 Rokiem Janusza Korczaka. Monitor Polski Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej 2011 nr 87, poz. 905. Organ wydający dokument: Sejm. Marszałek Sejmu: Grzegorz Schetyna.
Weszpiński, P. E. (2001). Mapa: „Getto Warszawskie. Getto szczątkowe po wielkiej akcji likwidacyjnej”. Mapa stanowi integralną część opracowania, (w:) B. Engelking, i J. Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Znaniecki, F. (2011), Współczynnik humanistyczny. Wstęp i dobór tekstów A. Przestalski, J. Włodarek, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
Znaniecki, F. (1984). Czy socjologowie powinni być także filozofami wartości, (w:) Społeczne role uczonych, s. 495-504, [artykuł z 1952 r.], wybór, wstęp i przekład J. Szacki, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Znaniecki, F. (1974). Uduchowienie cywilizacji, (w:) Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, (s. 24-37), [przedruk z 1934 r.], wstęp J. Szczepański, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Znaniecki, F. (1973a). Obowiązek przechowania kultury duchowej, (w:) Socjologia wychowania. Tom I: Wychowujące społeczeństwo, (s. 303-326), [przedruk z 1928 r.], wstęp J. Szczepański, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Znaniecki, F. (1973b). Stosunek wychowawczy, (w:) Socjologia wychowania. Tom II: Urabianie wychowania, (s. 132-220), [przedruk z 1930 r.], Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Znaniecki, F. (1971), Wzorce i normy, (w:) Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój, (s. 453-506), przeł. J. Szacki, wstęp: J. Szczepański, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.