Religijne zmaganie się a poczucie osamotnienia u podopiecznych hospicjów
PDF

Słowa kluczowe

religijne zmaganie się
poczucie osamotnienia
hospicja stacjonarne
hospicja domowe

Jak cytować

Śliwak, J., Brzeziński, M., & Zarosińska, D. (2019). Religijne zmaganie się a poczucie osamotnienia u podopiecznych hospicjów. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 38(2), 365-394. https://doi.org/10.34766/fetr.v2i38.86
Język / Language
Słowa kluczowe

Abstrakt

Opracowanie prezentuje tematykę religijnego zmagania się i poczucia osamotnienia w grupie podopiecznych hospicjów stacjonarnych i domowych. W badaniach wykorzystano Skalę Pocieszenia i Napięcia Religijnego, autorstwa A.M. Yali, J.J Exline, B. Wood, E.L. Worthington, Jr. (RC-SS, w wersji eksperymentalnej B. Zarzyckiej) oraz Skalę Samotności Rascha, autorstwa J. de Jong-Giervelda i F. Kamphuisa (S-Rascha, w adaptacji J. Rembowskiego). Celem weryfikacji hipotez, z 40 badanych wyodrębniano podgrupy ze względu na płeć (po 20 kobiet i mężczyzn) lub formę opieki paliatywnej (po 20 podopiecznych hospicjów stacjonarnych i domowych). Uzyskane wyniki analiz pokazały, że istnieją korelacje między odczuwanym poczuciem osamotnienia a religijnym zmaganiem się u podopiecznych hospicjów. Potwierdzono także hipotezy opisując związki analizowanych zmiennych w grupie kobiet i mężczyzn; oraz prezentując korelacje w podgrupach wyodrębnionych ze względu na formę opieki (hospicjum stacjonarne i hospicjum domowe).
https://doi.org/10.34766/fetr.v2i38.86
PDF

Bibliografia

Ano, G.G., Pargamen, K.I. (2013), Predictors of spiritual struggles: an exploratory study, Mental Health, Religion & Culture, 16, 4, 419-434.

Batson, C.D., Schoenrade, P., Ventis W.L. (1993), Religion and the individual: A social-psychological perspective, New York, NY, US: Oxford University Press.

Bjorck, J.P., Thurman, J.W. (2007), Negative life events, patterns of positive and negative religious coping and psychological functioning, Journal for the Scientific Study of Religion, 46, 159-167.

Chipuer, H., Bramston, P., Petty, G. (2003). Determinants of subjective quality of life among rural adolescents: A development al perspective. Social Indicators Research, 61, 1, 79-95.

Dein, S. (2013). Religious doubts: Implications for psychopathology and psychotherapy. Bulletin of the Menninger Clinic, 77, 3, 201-221.

de Jong-Gierveld J., Kamphuis F. (1985). The Development of a Rasch-Type Loneliness Scale. Applied Psychological Measurement, 9, 3, 289-299.

de Walden-Gałuszko, K. (2004a). Filozofia postępowania w opiece paliatywnej. W: K. de Walden-Gałuszko (red.). Podstawy opieki paliatywnej (11-19). Warszawa: PZWL.

de Walden-Gałuszko, K. (2004b). Psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej. W: K. de Walden-Gałuszko (red.). Podstawy opieki paliatywnej (164-194). Warszawa: PZWL.

Dołęga, Z. (2003). Samotność młodzieży – analiza teoretyczna i studia empiryczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Dołęg,a Z. (2013). Skala do Badania Samotności (SBS). Przegląd Psychologiczny, 56, 3, 323-346.

Dubas, E. (2000). Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Dyczewski, L. (1994). Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Edmondson, D., Park, C.L., Chaudoir, S.L., Wortmann, J.H. (2008). Death without God: Religious struggle, death concerns, and depression in the terminally ill. Psychological Science, 19, 8, 628-632.

Ellison, Ch.G. (1991). Religious involvement and subjective well-being. Journal of Health and Social Behavior, 32, 80-99.

Ellison, Ch.G., Bradshaw, M., Storch, J., Marcum, J.P., Hill, T.D. (2011). Religious Doubts and Sleep Quality: Findings from a Nationwide Study of Presbyterians. Religious Research Association, 53, 119-136.

Ellison, Ch.G., Fang, Q., Flannelly, K.J., Steckler, R.A. (2013). Spiritual Struggles and Mental Health: Exploring the Moderating Effects of Religious Identity. The International Journal for the Psychology of Religion, 23, 214-229.

Ellison, Ch.G., Lee, J. (2010). Spiritual Struggles and Psychological Distress: Is There a Dark Side of Religion?. Social Indicators Research, 98, 3, 501-517.

Ellison, Ch.G., Roalson, R.A., Guillory, J.M., Flannelly, K.J., Marcum, J.P. (2010). Religious Resources, Spiritual Struggles, and Mental Health in a Nationwide Sample of PCUSA Clergy. Pastoral Psychology, 59, 3, 287-304.

Ellison, Ch.G., Zhang, W., Krause, N., Marcum, J.P. (2009). Does negative interaction in church increase psychological distress? Longitudinal findings from the Presbyterian Panel Survey. Sociology of Religion, 70, 4, 409-431.

Exline, J.J. (2003). Stumbling blocks on the religious road: Fractured relationships, nagging vices, and the inner struggle to believe. Psychological Inquiry, 13, 182-189.

Exline, J.J., Yali, A.M., Sanderson, W.C. (2000). Guilt, discord, and alienation: The role of religious strain in depression and suicidality. Journal of Clinical Psychology, 56, 1481-1496.

Faigin, C.A., Pargament, K.I., Abu-Raiya, H. (2014). Spiritual Struggles as a Possible Risk Factor for Addictive Behaviors: An Initial Empirical Investigation. The International Journal for the Psychology of Religion, 24, 201-214.

Fitchett, G., Rybarczyk, D.B., DeMarco, G.A., Nicholas, J.J. (1999). The role of religion in medical rehabilitation outcomes: A longitudinal study. Rehabilitation Psychology, 44, 1-22.

Gajda, J. (1987). Samotność i kultura. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.

Galek, K.C., Krause, N., Ellison, Ch.G., Kudler, T.N., Flannelly, K.J. (2007). Religious doubt and mental health across the lifespan. Journal of Adult Development, 14, 16-25.

Górecki, M. (1999). Chory terminalnie i jego rodzina. Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, LXI, 1, 263-278.

Górecki, M. (2000). Hospicjum w służbie umierającym. Warszawa: ŻAK.

Hansson, R.O., Jones, W.H., Carpenter, B.N., Remondet, I. (1986). Loneliness and adjustment to old age. International Journal of Aging and Human Development, 24, 41-53.

Heinrich, L.M., Gullone, E. (2006). The clinical significance of loneliness: A literature review. Clinical Psychology Review, 26, 695-718.

Kalinowski, M. (2007). Wspólnoty Nadziei. Realizacja zasad życia społecznego w ruchu hospicyjnym. Lublin: KUL.

Koenig, H.G., McCullough, M., Larson, D.B. (2001). Handbook of religion and health: a century of research reviewed, New York: Oxford University Press.

Konieczna-Woźniak, R. (2005). Edukacja seniorów sposobem na samotność. Na podstawie doświadczeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Polsce. W: J. Twardowska-Rajewska (red.). Przeciw samotności (101-115). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Krause, N. (2006). Religious doubt and psychological well-being: a longitudinal investigation. Review of Religious Research, 50, 95-110.

Krause, N., Chatters, L.M., Meltzer, T., Morgan ,D.L. (2000). Negative interaction in the church: Insights from focus groups with older adults. Review of Religious Research, 41, 510-533.

Krause, N., Ellison, Ch.G. (2009). The doubting process: A longitudinal study of precipitants and consequences of religious doubt in older adults. Journal for the Scientific Study of Religion, 48, 2, 293-312.

Krause, N., Ellison, Ch.G., Wulff, K.M. (1998). Church-based support, negative interaction, and psychological well-being: Findings from a national sample of Presbyterians. Journal for the Scientific Study of Religion, 37, 725-741.

Krause, N., Ingersoll-Dayton, B., Ellison, Ch.G., Wulff, K.M. (1999). Aging, religious doubt, and psychological well-being. The Gerontologist, 39, 5, 525-533.

Krause, N., Wulff, K.M. (2004). Religious doubt and health: exploring the potential dark side of religion. Sociology of Religion, 65, 35-56.

Kromolicka, B. (2016). Holistyczny charakter opieki nad przewlekle i terminalnie chorymi. Pobrano dnia: 28.11.2016, adres: http://apostol-milosierdzia.pl/holistyczny-charakter-opieki-nad-przewlekle-i-terminalnie-chorymi-2/

Lake, T. (1993). Samotność. Jak sobie z nią radzić? Warszawa: Książka i Wiedza.

Lau, S., Kong, C.K. (1999). The acceptance of lonely others: Effects of loneliness and gender of the target person and loneliness of the perceiver. Journal of Social Psychology, 139, 2, 229-241.

Łukaszewski, W. (1984). Szanse rozwoju osobowości. Warszawa: Książka i Wiedza.

McWhirter, B.T. (1990). Loneliness: A Review of current literature with implications for counseling and research. Journal of Counseling and Development, 68, 4, 417-422.

Nielsen, M.E. (1998). An assessment of religious conflicts and their resolutions. Journal for the Scientific Study of Religion, 37, 181-190.

Osińska, K. (2009). Doświadczenie samotności. W: A. Matusiak (red.). Samotność chciana i niechciana (11–31). Kraków: Wydawnictwo eSPe.

Pargament, K.I. (1997). The psychology of religion and coping. Theory, Research, Practice, New York: The Guilford Press.

Pargament, K.I., Hahn, J. (1986). God and the just world: Causal and coping attributions to God in health situations. Journal for the Scientific Study of Religion, 25, 193-207.

Pargament, K.I., Koenig, H.G., Perez, L. (2000). The many methods of religious coping: Initial development and validation of the RCOPE. Journal of Clinical Psychology, 56,

-543.

Pargament, K.I., Murray-Swank, N.A., Magyar, G.M., Ano, G.A. (2004). Spiritual Struggle. A phenomenon of interest to psychology and religion. W: W. R. Miller, H. D. Delaney (red.). Judeo-Christian Perspectives on Psychology: Human Nature, Motivation, and Change. (edition 1) (245-268). Washington, DC: American Psychological Association.

Pargament, K.I., Smith, B.W., Koenig, H.G., Perez, L. (1998). Patterns of positive and negative religious coping with major life stressors. Journal for the Scientific Study of Religion, 37, 710-724.

Pargament, K.I., Zinnbauer, B.J., Scott, A.B., Butter, E.M., Zerowin, J., Stanik, P. (1998). Red flags and religious coping: Identifying some religious warning signs among people in crisis. Journal of Clinical Psychology, 54, 77-89.

Perlman, D., Peplau, L.A. (1984). Loneliness research: A survey of empirical findings. W: L. A. Peplau, S. E. Goldston (red.). Preventing the harmful consequences of severe and persistent loneliness (13-46). Rockville, Maryland: National Institute of Mental Health.

Pyszkowska, J. (2006). Organizacja opieki paliatywnej. W: K. de Walden-Gałuszko (red.). Podstawy opieki paliatywnej (274-283). Warszawa: PZWL.

Rembowski J. (1992). Samotność. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Rurawski, J. (1988). Presja społeczna a samotność. W: M. Szyszkowska (red.). Samotność i osamotnienie (19-38). Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.

Russell, D.W. (1996). UCLA Loneliness Scale (version 3): Reliability, validity, and factor structure. Journal of Personality Assessment, 66, 20-40.

Ryan, R.M., Rigby S., King S. (1993). Two types of religious internalization and their relations to religious orientation and mental health. Journal of Personality and Social Psychology, 65, 586-596.

Skrzypczak, J. (2005). Samotność i osamotnienie ludzi starszych jako kategorie aksjologiczne. W: J. Twardowska-Rajewska (red.). Przeciw samotności (s.15-27). Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Stawiarska, P. (2011). Wolontariat hospicyjny. Perspektywa interdyscyplinarna. Warszawa: DIFIN.

Stochmiałek, J. (2005). Samotność oraz starość w świetle koncepcji jakości życia. W: J. Twardowska-Rajewska (red.). Przeciw samotności (29-46). Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Szczepański, J. (1978). Sprawy ludzkie. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik.

Szczupał, B. (2005). Poczucie samotności dziecka przewlekle chorego jako problem pedagogiczny. W: A. Klinik, J. Rottermund, Z. Gajdzica (red.). Edukacja – socjalizacja – autonomia w życiu osoby niepełnosprawnej (109-118). Kraków: IMPULS.

Szyszkowska M. (1988). Ucieczki od samotności i osamotnienia. W: M. Szyszkowska (red.). Samotność i osamotnienie (39-54). Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.

Śliwak, J., Zarzycka, B. (2011). Niepokój jako korelat poczucia osamotnienia u homoseksualnych mężczyzn. Roczniki Psychologiczne, XIV, 1, 177-191.

Śliwak, J., Zarzycka, B., Dziduch, A. (2001). Typ samoświadomości a poczucie osamotnienia. Przegląd Psychologiczny, 54, 3, 245-246.

Tillich, P. (1957). The Dynamics of faith. New York: Harper & Row.

Wojtyła, K. (1980). Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Lublin: KUL.

Zarzycka, B. (2014). Struktura czynnikowa polskiej adaptacji skali pocieszenia i napięcia religijnego. Roczniki Psychologiczne, XVII, 4, 683-696.

Zarzycka, B., Ziółkowsk,a D., Śliwak, J. (2017). Wsparcie i zmagania religijne jako predyktory jakości życia Anonimowych Alkoholików – moderacja przez czas abstynencji. Roczniki Psychologiczne, XX, 1, 99-120.

Ziółkowska, D. (2013). Religijne zmaganie się a poczucie jakości życia u Anonimowych Alkoholików, Lublin (niepublikowana praca magisterska w Bibliotece KUL).

Ziółkowska, D. (2015). Religijne zmaganie się a poczucie osamotnienia u podopiecznych hospicjów, Lublin (niepublikowana praca seminaryjna w Bibliotece KUL).

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##