Abstrakt
Rodzina wielodzietna nieustannie pozostaje przedmiotem eksploracji badawczych. Perspektywa jej funkcjonowania, pozytywne aspekty dla rozwoju i socjalizacji dziecka, jak też doświadczane trudności oraz potrzeby wsparcia stają się przedmiotem dyskursu toczącego się wokół tej szczególnej kategorii rodzin. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie poszczególnych i najważniejszych świadczeń i rozwiązań, które ukierunkowane są na wsparcie rodzin wielodzietnych oraz ich ocena, na ile tworzą one spójny system wraz ze wskazaniem kierunków jego doskonalenia. Poza szerszymi eksploracjami badawczymi pozostaje charakterystyka rodzin wielodzietnych. Przedstawione są jedynie wybrane aspekty dotyczące tej kwestii. Dotyczy to także zarysowanej krótko kwestii polityki rodzinnej i wsparcia w jej ramach rodzin wielodzietnych. By cel ten zrealizować zastosowano metodę analityczno–syntetyczną przeglądu źródeł prawa oraz literatury. Dostępne formy wsparcia rodzin wielodzietnych w postaci różnego rodzaju świadczeń, ulg, zasiłków to ważny element polityki rodzinnej, wymagający wciąż doskonalenia. Istnieje także potrzeba permanentnego oddziaływania edukacyjnego w zakresie kwestii dotyczących rodzin wielodzietnych, podejmowania refleksji związanych z ich oceną, ukazywania ich w pozytywnym, i prawdziwym świetle, bez pomijania tego co dla nich trudne, kłopotliwe i ważne.
Bibliografia
"800 plus" zamiast "500 plus" od 2024 r. Co z warunkami przyznawania świadczenia? (From:) https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/800-plus-zamiast-500-plus-od-2024-r-co-z-warunkami-przyznawania-swiadczenia,470640.html (access: 23.06.2023).
Auleytner, J., Głąbicka, K. (2001). Polskie kwestie socjalne na przełomie wieków. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Bebel, A. (2014). Wspieranie rodzin wielodzietnych przez samorządy lokalne–przykład Karty Dużej Rodziny, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, 35, 279-293.
Bonisławska, E.A. (2010). Wielodzietność we współczesnych rodzinach polskich. Poznań – Opole: Wydawnictwo Naukowe Scriptorium.
Dyczewski, L. (1996). Rodzina wielodzietna w okresie transformacji systemowej. Samorząd Terytorialny, 11, 16-23.
Forma, P. (2012). Socjalizacja dziecka z rodziny wielodzietnej: studium teoretyczno–empiryczne. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
Forma, P. (2016). Dziecięca kreacja bibliografii w rodzinach wielodzietnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Forma, P. (2020). Wokół problematyki rodzicielstwa wielodzietnego. Wielowymiarowość ujęć pedagogicznych. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
Guzewicz, M. (2019). Troska państwa o polską rodzinę. (W:) E. Osewska, J. Stala (red.), Rodzina w społeczeństwie – relacje i wyzwania, 35-43, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.
Karta Praw Rodziny, https://www.srk.opoka.org.pl/srk/srk_pliki/karta.htm (access: 26.06.2023).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dziennik Ustaw z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
Kożuchowska, M. (2015). Dzieci jedyne oraz z rodzin wielodzietnych. Remedium, 1, 10-12.
Majkowski, W. (1999). Polityka rodzinna. (W:) E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny, 339-340, Warszawa–Łomianki: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Karta Dużej Rodziny https://www.gov.pl/web/rodzina/karta-duzej-rodziny-ogolne (access: 23.06.2023).
Ochojska, D., Marmola, M., Węgrzyn-Białogłowicz, K. (2015). Sytuacja psychospołeczna w rodzinach jedno– i wielodzietnych w percepcji dzieci, Wychowanie w Rodzinie, 1, 193-211.
Od marca emerytury i renty będą wyższe o 14,8% https://www.zus.pl/-/od-marca-emerytury-i-renty-b%C4%99d%C4%85-wy%C5%BCsze-o-14-8- (access: 24.08.2023).
Pomoc społeczna dla rodzin wielodzietnych. (From:) https://ops.pl/2016/09/pomoc-spoleczna-dla-rodzin-wielodzietnych/ (access: 23.06.2023).
Przeperski, J. (2014). Rodzina wielodzietna w przestrzeni publicznej. Przykład wdrożenia Karty Dużej Rodziny, Teologia i Moralność, 1, 51-63.
Ratyński, W. (2003). Problemy i dylematy polityki społecznej w Polsce. Warszawa: Difin.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start” (Dziennik Ustaw z 2018 r. poz. 1061).
Rusaczyk, J. (2021). Rodzeństwo a osobowość dziecka. Remedium, 3, 24-25.
Szlendak, T. (2011). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: PWN.
Uchwała nr 80 Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie ustanowienia rządowego programu „Dobry start” (Monitor Polski z 2018 r. poz. 514).
Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dziennik Ustaw z 2023 r. poz. 810 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dziennik Ustaw z 2023 r. poz. 901 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dziennik Ustaw z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dziennik Ustaw z 2023 r. poz. 390 z późn. zm).
Ustawa z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dziennik Ustaw z 2022 r. poz. 1051).
Ustawa z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dziennik Ustaw z 2021 r. poz. 1744 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dziennik Ustaw z 2022 r. poz. 447 z późn. zm.).
Witkowska, M. (2022). Uwarunkowania prokreacji w rodzinach wielodzietnych. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Wojciechowski, K. Rodzina na trójkę z plusem. Jak wygląda życie rodzin wielodzietnych w Polsce, https://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/1447080,zycie-rodzin-wielodzietnych-w-polsce.html (access: 26.06.2023).