Abstract
Correctional and psychocorrectional work with different categories of socially maladjusted people, especially prisoners and juveniles in specific resocialization facilities, can be performed using different approaches or models. Working with these people is extremely difficult, because in their axiological functioning, they often follow anti-values, have difficulty complying with social, moral, and legal norms, and are often characterized by demanding attitudes. In Poland, the term resocialization is commonly used to refer to working with prisoners or juvenile wards of correctional institutions. The present paper discusses in detail three paradigms of interventions towards people who have come into conflict with the law, or in general towards people who are not adapted to social functioning, that is, living by the moral, social, and legal norms that are used and generally accepted by society. These are classical resocialization, juridical social work, and social rehabilitation paradigms. In a given paradigm, certain forms of work will be preferred. Methodology of working with socially maladjusted, or resocialization methodology, involves the functions, principles, and methods of this work. Methods of correctional work (methods of resocialization) have a psychotechnical (individual, and at the same time psychological or psychotherapeutic), sociotechnical (working with a group or using interactions through a group), or culture-technical character (learning, e.g., at school, work, contact with culture as a recipient or creator). Various religious interactions should also be considered a culture-technical method. Not all inmates or wards of correctional facilities have a negative attitude toward religion or specialized (penitentiary, facility) prison ministry. Many of them see the value in religious interactions as helpful. Religious practices help them function socially, although to obtain given benefits, the inmates or wards may manipulate their religious commitment, which may turn out to be a sham commitment. The professional work of the author of the present paper has allowed him to conduct many years of observation among inmates in penitentiary units or among those placed in juvenile institutions of the justice department. The results of this observation provided a basis for placing religious interventions not in the paradigm of classical resocialization but in juridical social work.
References
Bałandynowicz, A. (2021). Człowiek cząstką wszechświata. Rozważania antropologiczno-filozoficzne i filozoficznoprawne. Warszawa: Difin.
Bałandynowicz, A. (2022). Pokój fundamentem człowieczeństwa. Warszawa: Difin.
Christianson, S. (2006). Więzienia świata. Warszawa: MUZA.
Ciosek, M. (2001). Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN.
Grudziewska, E. (2021). Empatia – warsztat zajęć uwrażliwiających. (In:) E. Grudziewska (ed.), Kompetencje pracowników socjalnych. Warsztaty, 91-132. Warszawa: Difin.
Grzesiak, M. (2023). Psychologia zmiany – najskuteczniejsze narzędzie pracy z ludzkimi emocjami, zachowaniami i myśleniem. Gliwice: Helion.
Hadnagy, Ch. (2021). Socjotechnika. Metody manipulacji i ludzki aspekt bezpieczeństwa. Gliwice: Helion.
Jankowiak, B., Soroko, E. (2021). Socjoterapia młodzieży. Studium psychologiczno-pedagogiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kamiński, T. (2019). Praca socjalna w związku z religią, Kościołami i wspólnotami wiary. (In:) K. Frysztacki (ed.), Praca socjalna – 30 wykładów, 230-243. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kaszyński, H. (2019). Sens i istota pracy socjalnej. (In:) K. Frysztacki (ed.), Praca socjalna – 30 wykładów, 19-32.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
KKW – Kodeks karny wykonawczy (2022). (W:) J. Tchorek (red.), Prawo karne. Zbiór przepisów. Stan prawny na 15 marca 2022 r. Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Kodeks karny wykonawczy. Kodeks wykroczeń. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Kodeks karny skarbowy. Opłaty w sprawach karnych. Postępowanie w sprawach nieletnich. Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Przeciwdziałanie narkomanii, 575-733. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Kowalski, J. (2021). Współczesne modele terapii kryzysów i zaburzeń psychicznych. (W:) Ł. Gawęda (ed.), Kryzys psychiczny w nowoczesnym świecie, 185-211. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN & Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk.
Krasiejko, I. (2023). Pracownik socjalny jako refleksyjny praktyk. Refleksyjna edukacja metodyki pracy socjalnej. Warszawa: Difin.
Kupisiewicz, Cz., Kupisiewicz, M. (2018). Słownik pedagogiczny.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Maison, D. (2023). Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Majchrzyk, Z. (2018). Psychologia sądowa dorosłych (1976-2016). Teoria i praktyka. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
Majchrzyk, Z. (2020). Koryfeusze i choreuci psychiatrii i psychologii sądowej PTP (1920-2020). Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
Marzec, A., Sarzała, D., Woźniak, W. (2018). Profilaktyka społeczna i resocjalizacja w kontekście psychologicznym. Warszawa: Ośrodek Wydawniczo-Poligraficzny „SIM”.
Proctor, B. (2023). Zmień swój paradygmat, a odmienisz swoje życie. Gliwice: Helion.
Ptak, K., Woźniak, W. (2009). Podstawowe zagadnienia metodyki resocjalizacji. (In:) W. Woźniak (ed.), Materiały do ćwiczeń z metodyki resocjalizacji – aspekt psychologiczny i pedagogiczny, 9-21. Olecko – Warszawa: Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej – Acta Universitatis Masuriensis w Olecku & Wydział Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Stanek, K.M. (2021). Kompetencje pracowników socjalnych w świetle literatury przedmiotu. (In:) E. Grudziewska (ed.), Kompetencje pracowników socjalnych. Warsztaty, 10-31. Warszawa: Difin.
Stępniak, P. (1999). Od resocjalizacji do pracy socjalnej. O konieczności zmiany modelu postępowania. Opieka – Wychowanie – Terapia, 2, 35-42.
Stępniak, P. (2008). Praca socjalna czy socjalna resocjalizacja. W poszukiwaniu nowego modelu. (In:) A. Szecówka, B. Koukola, P. Kwiatkowski (eds.), Teoria i praktyka resocjalizacyjna wobec współczesnych zachowań dewiacyjnych w Polsce i Republice Czeskiej, 89-98. Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Alta 2 & Uniwersytet Wrocławski & Slezská Univerzita v Opavé & Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, Dz. U. 2022 poz. 1700.
Woźniak, W. (2015). Readaptacja społeczna sprawców zabójstw ze szczególnym okrucieństwem. W kierunku formowania paradygmatu pracy socjalnej w oddziaływaniu penitencjarnym. Ružomberok: VERBUM – Vydavatel’stvo Katolíckej Univerzity v Ružomberku.
Woźniak, W. (2020). Relacja pomiędzy psychologią a pracą socjalną, Kutno: Wydawnictwo WSGK.