Słowa kluczowe
odrzucający styl przywiązania
resentyment
Jak cytować
Abstrakt
Każdy człowiek doświadcza trudnych sytuacji, z którymi musi się zmierzyć. Wielu naukowców stawia pytania dotyczące uwarunkowań radzenia sobie bądź braku umiejętności radzenia sobie w takich sytuacjach. Jednym z mało poznanych aspektów w psychologicznych analizach jest problem resentymentu. W artykule tym podjęto rozważania dotyczące ujmowania resentymentu w psychologii, a także zbadania jednego z czynników dotyczącego jego uwarunkowań, a mianowicie stylu przywiązania w okresie dzieciństwa. Cel badań: W artykule podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie czy istnieją zależności między stylem przywiązania w rodzinie pochodzenia a resentymentem u młodych dorosłych. Metodyka: W badaniu 185 osób wykorzystano skalę do badania Stylu Przywiązania w Rodzinie Pochodzenia (SPRP) autorstwa M. Ryś, Z. Krasowskiej oraz N. Witerek (2021), oraz te wymiary Skali Odporności Psychicznej (SOP) autorstwa M. Ryś i in. (2020), które dotyczą problematyki resentymentu. Wyniki: Uzyskane wyniki badań wskazują na istotne zależności pomiędzy pozabezpiecznymi stylami wychowania w rodzinie pochodzenia a badanymi aspektami resentymentu. Wyniki badań wskazują także na różnice w przeżywaniu resentymentu pomiędzy kobietami i mężczyznami.
Bibliografia
Adamczyk, M. (2016). Style przywiązania a psychospołeczne funkcjonowanie młodzieży w oparciu o studia przypadków. Psychoterapia, 3(178), 89-102.
Ainsworth, M.S. (1969). Object Relations, Dependency, and Attachment: A Theoretical Review of the Infant-Mother Relationship. Child Development, 40(4), 969-1025. https://doi.org/10.2307/1127008
Ainsworth, M.S. (1979). Infant–mother attachment. American Psychologist, 34(10), 932-937. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.932
Ainsworth, M.S. (1989). Attachments beyond infancy. American Psychologist, 44(4), 709-716. https://doi.org/10.1037/0003-066X.44.4.709
Aslam, N., Aamir, S. (2013). Resilience and Suicidal Ideation among Adolescents: Role of Attachment Styles. IUB Journal of Social Sciences and Humanities, 11(1), 124-139.
Atwool, N. (2007). The role of secure attachment as a protective factor for vulnerable infants. Social Work Now, 38, 11-20.
Baker, J.K. (2006). The impact of attachment style on coping strategies, identity development and the perception of social suport (unpublished master’s thesis). University of Canterbury.
Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Berek, M. (2019). Charakter więzi wytworzonych w dzieciństwie a rozwój anhedonii w dorosłym życiu. Psychologia Rozwojowa, 24(3), 33-47. https://doi.org/10.4467/20843879PR.19.015.11293
Block, J., Kremen, A.M. (1996). IQ and ego-resiliency: conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70(2), 349-361. https://doi.org/10.1037/0022-3514.70.2.349
Boczkowska, M.A. (2019). Pojęcie resilience w ujęciu tradycyjnym i współczesnym. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 38(4), 125-141. https://doi.org/10.17951/lrp.2019.38.4.125-141
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, 12(2), 587-597.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2012). Czynniki i procesy resilience wśród dzieci krzywdzonych. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka, 11(3), 7-26.
Bowlby, J. (1998). Attachment and loss. Vol. 2, Separation: anxiety and anger. London: Pimlico.
Bowlby, J. (2016). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brzezińska, A., Appelt, K., Ziółkowska, B. (2016). Psychologia rozwoju człowieka. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bukalski, S. (2013). Style przywiązaniowe nupturientów oraz inne czynniki psychologiczne jako predyktory jakości narzeczeństwa. Analiza empiryczna. Szczecin: volumina.pl Daniel Krzanowski.
Burtan, N. (2012). Style wychowania w rodzinie w kontekście teorii przywiązania Johna Bowlby’ego. (In:) S. Bukalski (ed.), Teoria przywiązania i jakość więzi. Analizy empiryczne, 37-62. Szczecin: volumina.pl Daniel Krzanowski.
Bzymek, A. (2020). Wymiary resilience w naukach o wychowaniu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Czapiga, A. (2007). Wzorzec przywiązania matka-dziecko a proces kształtowania się osobowości w dzieciństwie. (In:) J. Patkiewicz (ed.), Rola więzi w rozwoju dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, 11-17. Wrocław: Studio Wydawniczo-Typograficzne „Typoscript” Wrocław.
Czub, M. (red.). (2014). Rozwój dziecka. Wczesne dzieciństwo: wiek 0-2/3 lata. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Darling Rasmussen, P., Storebø, O.J., Løkkeholt, T., Voss, L.G., Shmueli-Goetz, Y., Bojesen, A.B., Simonsen, E., Bilenberg, N. (2019). Attachment as a core feature of resilience: A systematic review and meta-analysis. Psychological Reports, 122(4), 1259-1296. https://doi.org/10.1177/003329411878
Ferro, M. (2013). Resentyment w historii. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
Fraley, R.C., Shaver, P.R. (2000). Adult romantic attachment: Theoretical developments, emerging controversies, and unanswered questions. Review of General Psychology, 4(2), 132-154. https://doi.org/10.1037//1089-2680.4.2.132
Franczok-Kuczmowska, A. (2022). The meaning of resilience in adulthood. Quarterly Journal Fides et Ratio, 51(3), 1-9. https://doi.org/10.34766/fetr.v3i51.1089
Grzegorzewska, I. (2011). Odporność psychiczna dzieci i młodzieży – wyzwanie dla współczesnej edukacji. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 1(53), 37-51.
Iniewicz, G. (2008). Zaburzenia emocjonalne u dzieci i młodzieży z perspektywy teorii przywiązania, Psychiatria Polska, 5, 671-682.
Januszewska, E. (2000). Style reagowania na stres w kontekście postaw rodzicielskich. Badania młodzieży w okresie adolescencji. (In:) D. Kornas-Biela (ed.), Rodzina źródło życia i szkoła miłości, 313-344. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Jenkins, J.K. (2016). The relationship between resilience, attachment, and emotional coping styles (master’s thesis). Old Dominion University. https://doi.org/10.25777/0wcx-gr47
Karbowa, M. (2012). Samotność w świetle teorii przywiązania. Studia Psychologiczne, 50(1), 27-38.
Karbowski, M.G. (2023). Wpływ traumatycznych doświadczeń w dzieciństwie na style przywiązania i resentyment. (In:) P. Gasparski, M. Kania, A. Siudak (eds.), Zagrożenia uzależnieniami i przemocą wśród dzieci i młodzieży. Badania porównawcze w latach 2008-2023, 55-82. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Episteme.
Karbowski, M.G. (2025). Odsłanianie resentymentu. Analiza psychologiczna w wymiarze indywidualnym i społecznym. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
Karbowski, M., Ryś, M., Samborska, W.M., & Tataj-Puzyna, U. (2024). The importance of mental resilience in interpersonal communication and the unveiling of ressentiment – analysis of studies on young adults. Quarterly Journal Fides et Ratio, 60(4), 22-33. https://doi.org/10.34766/fer.v60i4.1321
Karbowski, M., & Chendoszko, D. (2024). Length of employment and burnout among programmers in the conceptualisation of ressentiment. Quarterly Journal Fides et Ratio, 58(2), 46-57. https://doi.org/10.34766/fetr.v58i2.1276
Kennison, S.M., Spooner, V.H. (2023). Childhood relationships with parents and attachment as predictors of resilience in young adults. Journal of Family Studies, 29(1), 15-27. http://dx.doi.org/10.1080/13229400.2020.1861968
Komorowska-Pudło, M. (2016). The attachment style and stress coping strategies in adult men and women, Polskie Forum Psychologiczne, 4, 573-588, https://doi.org/10.14656/PFP20160405
Kornas-Biela, D. (2017). Kształtowanie więzi rodziców z dzieckiem w perinatalnym okresie życia. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 29(1), 148-170.
Kornaszewska-Polak, M. (2015). Przywiązanie i osamotnienie w bliskich relacjach. Roczniki Pedagogiczne, 7(3), 25-43. https://doi.org/10.18290/rped.2015.7(43).3-2
Król-Kuczkowska, A. (2008). Teoria przywiązania jako sposób rozumienia wewnętrznego świata pacjenta. (In:) B. Józefik, G. Iniewicz (eds.), Koncepcja przywiązania. Od teorii do praktyki klinicznej, 75-89. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Liberska, H., Głogowska, K., Deja, M. (2016). Przywiązanie do rodziców i rówieśników jako predyktor samooceny w okresie adolescencji. Czasopismo Psychologiczne, 22(2), 219-227. https://doi.org/10.14691/CPPJ.22.2.219
Liberska, H., Matuszewska, M. (2001). Wybrane psychologiczno-społeczne mechanizmy funkcjonowania małżeństwa. (In:) H. Liberska, M. Matuszewska (eds.), Małżeństwo: męskość, kobiecość, miłość, konflikt, 13-46. Poznań: Wydawnictwo Humaniora.
Libura-Gil, A. (2018). Życiodajne znaczenie dotyku w procesie kształtowania się relacji przywiązania i tożsamości dziecka jako istoty psycho-fizyczno-duchowej. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 33(1), 115-131. (From:) https://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/2018-1-09Gil.pdf (access: 8.01.2025).
Lubiewska, K. (2019). Przywiązanie. W kontekście wrażliwości rodzicielskiej, socjalizacji oraz wpływów kulturowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Luthar, S.S., Cicchetti, D., Becker, B. (2000). The Construct of Resilience: A Critical Evaluation and Guidelines for Future Work. Child Development, 71(3), 543-562. https://doi.org/10.1111/1467-8624.00164
Łoś, Z. (2010). Dyskusyjnie o klasyfikacji i pomiarze wzorców przywiązania. Psychologia Rozwojowa, 15(2), 61-75.
Marchwicki, P. (2003). Religijność z perspektywy teorii przywiązania. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 19(1), 287-297.
Marchwicki, P. (2004). Psychospołeczne uwarunkowania stylów przywiązania. Studia Psychologica, 5, 35-56.
Marchwicki, P. (2006). Teoria przywiązania J. Bowlby’ego. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 23(1), 365-383.
Marchwicki, P. (2009). Style przywiązania a właściwości tożsamości osobistej młodzieży: analiza psychologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Marciniak, E.M. (2009). Psychologiczne aspekty poczucia bezpieczeństwa. (In:) S. Sulowski, M. Brzeziński (eds.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
Marciniak, M. (2019). Zaangażowanie społeczno-obywatelskie młodzieży akademickiej jako czynnik chroniący w perspektywie koncepcji resilience. Rocznik Pedagogiczny, 42, 181-196. https://doi.org/10.2478/rp-2019-0012
Masten, A.S., Powell, J.L. (2003). A Resilience framework for research, policy, and practice. (In:) S.S. Luthar (ed.), Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities, 1-28. Cambridge University Press.
Matysiak-Błaszczyk, A., Błasiak, A., Ratajczak, Ł., Ściupider-Młodkowska, M., Zychowicz, M., Gątarek, I., Jankowiak, B. (2020). Relacje dziecka z rodzicami. (In:) K. Sikorska-Krauze, M. Klichowski (eds.), Pedagogika dziecka: podręcznik akademicki, 287-318. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
Nadolska, K., Sęk, H. (2007). Społeczny kontekst odkrywania wiedzy o zasobach odpornościowych, czyli czym jest resilience i jak ono funkcjonuje. (In:) Ł. Kaczmarek & Słysz, A. (eds.), Bliżej serca. Zdrowie i emocje, 13-37. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Nietzsche, F. (2022). Z genealogii moralności. Kraków: Wydawnictwo vis-a-vis Etiuda.
Nowotnik, A. (2014). Wczesnodziecięce style przywiązania do opiekuna a osiągnięcia szkolne i funkcjonowanie społeczne uczniów. Edukacja, 127(2), 7-20.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Skala Pomiaru Prężności – SPP-25. Nowiny Psychologiczne, 3, 39-56.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży: charakterystyka i pomiar – polska skala SPP-18. Polskie Forum Psychologiczne, 16(1), 7-28.
Opora, R. (2016a). Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Opora, R. (2016b). Możliwości wykorzystania koncepcji odporności psychicznej w poradnictwie rodzinnym. (In:) M. Piorunek, J. Kozielska & A. Skowrońska-Pućka (eds.), Rodzina – Młodzież – Dziecko, 131-144. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Ostaszewski, K. (2014). Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Ostrowski, T.M. (2022). Egzystencjalne uwarunkowania odporności i prężności psychicznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza KAAFM.
Pacut, A., Wayda-Zalewska, M., Ostrowski, T., Kucharska, K. (2022). Body image, mental resilience, spirituality, and mental health in the population of young adults. Quarterly Journal Fides et Ratio, 52(4), 1-7. https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1134
Pilecka, W. (2009). Odporność psychiczna jako wyznacznik zdrowia. (In:) H. Wrona-Polańska & J. Mastalski (eds.), Promocja zdrowia, 109-122. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Pilecka, W., Fryt, J. (2011). Teoria dziecięcej odporności psychicznej. (In:) W. Pilecka (ed.), Psychologia zdrowia dzieci i młodzieży, 31-47. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Plopa, M. (2015). Psychologia rodziny: teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza ,,Impuls’’.
Plopa, M. (2019). O wrodzonej potrzebie doświadczania podmiotowości i miłości: perspektywa teorii przywiązania. Studia Elbląskie, 20, 485-501.
Płaczek, A. (2012). Postawy rodzicielskie w kontekście teorii przywiązania Johna Bowlby’ego. (In:) S. Bukalski (ed.), Teoria przywiązania i jakość więzi. Analizy empiryczne, 37-62. Szczecin: volumina.pl Daniel Krzanowski.
Porębiak, M. (2012). Narcyzm – szczególna teoria tworzenia więzi. (In:) B. Tryjarska (ed.), Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości, 147-165. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Potaczała-Perz, K. (2018). Style przywiązania kształtowane w rodzinie i ich wpływ na rozwój emocjonalny dziecka. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne, 11(1), 109-125. https://doi.org/10.33674/acta_520181
Rutter, M. (1987). Psychosocial resilience and protective mechanisms. American Journal of Orthopsychiatry, 57(3), 316-331. https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1987.tb03541.x
Ryś, M. (2020). Poczucie własnej wartości i odporność psychiczna osób wzrastających w różnych systemach rodzinnych. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe UKSW.
Ryś, M., Krasowska, Z., Witerek, N. (2021). Attachment styles in children. Attachment Styles in the Family of Origin (ASFO). Quarterly Journal Fides et Ratio, 46(2), 222-260. https://doi.org/10.34766/fetr.v46i2.844
Ryś, M., Trzęsowska-Greszta, E. (2018). Kształtowanie się i rozwój odporności psychicznej. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 34(2), 164-196. (From:) https://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/2018-09Rys.pdf (access: 8.01.2025).
Senator, D. (2012). Teoria więzi Bowlby’ego. (In:) B. Tryjarska (ed.), Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości, 8-38. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Sęk, H., Kaczmarek, Ł. D., Ziarko, M., Pietrzykowska, E., Lewicka, J. (2012). Sprężystość psychiczna a dobrostan w chorobie przewlekłej – mediująca rola podmiotowego umocnienia i radzenia sobie. Polskie Forum Psychologiczne, 17(2), 327-343.
Schaffer, H.R., Emerson, P.E. (1964). The development of social attachments in infancy. Monographs of the society for research in child development, 29(3), 1-77. https://doi.org/10.2307/1165727
Schaffer, D., Kipp, K. (2015). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia Universals.
Scheler, M. (2008). Resentyment a moralności. Warszawa: Aletheia.
Shen, F., Liu, Y., Brat, M. (2021). Attachment, Self-Esteem, and Psychological Distress: A Multiple-Mediator Model. Professional Counselor, 11(2), 129-142. https://doi.org/10.15241/fs.11.2.129
Sikorska, I. (2016). Odporność psychiczna w okresie dzieciństwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sikorska, I., Adamczyk-Banach, M., Polak, M. (2021). Odporni rodzice – odporne dzieci. Jak zasoby psychiczne rodziny wpływają na odporność psychiczną dziecka. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 60(2), 101-117. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1660.08
Siwek, Z. (2012). Autonomia adolescentów w świetle ich przywiązania i relacji rodzinnych. Psychologia Rozwojowa, 17(3), 25-38. https://doi.org/10.4467/20843879PR.12.016.0635
Słaboń-Duda, A. (2011). Wczesna relacja matka–dziecko i jej wpływ na dalszy rozwój emocjonalny dziecka. Psychoterapia, 2(157), 11-18.
Stawicka, M. (2008). Autodestruktywność dziecięca w świetle teorii przywiązania. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Stępnicka-Markowska, A. (2023). Trauma przywiązania, pozabezpieczne wzorce przywiązania a rozwój psychopatologii. Zeszyty Naukowe Akademii Górnośląskiej, 2, 58-67. https://doi.org/10.53259/2023.2.06
Strycharczyk, D., Clough, P. (2022). Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Studniczek, A., Borowska-Turyn, A., Laudański, K. (2018). Znaczenie odporności psychicznej oraz karmienia piersią w depresji poporodowej. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 35(3), 233-249. (From:) https://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/16-2018-3Studniczek.pdf (access: 8.01.2025).
Suchańska, A., Pilarska, A., Brzeg, J. (2019). Przywiązanie i kompetencje samoopiekuńcze w wyjaśnianiu pośredniej autodestrukcyjności. Psychologia Rozwojowa, 24(1), 43-51. https://doi.org/10.4467/20843879PR.19.002.10593
Svanberg, P.O. (2009). Attachment, resilience and prevention. Journal of Mental Health, 7(6), 543-578. https://doi.org/10.1080/09638239817716
Swojnóg, K. (2012). Postawy religijne narzeczonych w kontekście teorii przywiązania. (In:) S. Bukalski (ed.), Teoria przywiązania i jakość więzi. Analizy empiryczne, 37-62. Szczecin: volumina.pl Daniel Krzanowski.
Tyszkowa, M. (1986). Zachowanie się dzieci szkolnych w sytuacjach trudnych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Uchnast, Z. (1997). Prężność osobowa: Empiryczna typologia i metoda pomiaru. Roczniki Filozoficzne, 45(4), 27-51.
Valiei, R., Karimi Baghmalek, A. (2019). Investigation the relationship between attachment style and differentiation as an effective factor on student resilience. Rooyesh-e-Ravanshenasi Journal, 8(6), 241-248. https://doi.org/10.29252/Rooyesh
Walker, S.A., Double, K.S., Kunst, H., Zhang, M., MacCann, C. (2022). Emotional intelligence and attachment in adulthood: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 184, 1-42, 111174. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.111174
Wallin, D.J. (2011). Przywiązanie w psychoterapii. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wawiórko, A., Zabłocka-Żytka, L. (2018). Style przywiązania młodych dorosłych – w poszukiwaniu korelatów zdrowia psychicznego. Psychologia Wychowawcza, 55(13), 121-130. https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.4759
Wawryk, L., Gwozda, M. (2013). Minimalizowanie zachowań ryzykownych młodzieży oraz wspieranie czynników chroniących w świetle teorii resilience. Rocznik Lubuski, 39(2), 191-201.
Wendołowska, A. (2017). Depresja adoloescentów w świetle teorii przywiązania. Psychoterapia, 2(181), 87-102.
Werner, E.E. (1984). Resilient Children. Young Children, 40(1), 68-72.
Werner, E.E. (1995). Resilience in Development. Current Directions in Psychological Science, 4(3), 81-85. https://doi.org/10.1111/1467-8721.ep1077
Włodarczyk, E. (2016). Znaczenie wczesnodziecięcego przywiązania w diadzie ‘matka/opiekun-dziecko’. Studia Edukacyjne, 39, 377-394.
Wojtczuk, A. (2020). Pandemia koronawirusa – zmiana w świecie. Zagrożenia dla zdrowia psychicznego i szanse rozwojowe. Student Niepełnosprawny. Szkice i Rozprawy, 20(13), 101-113. https://doi.org/10.34739/sn.2020.20.10
Wyrzykowska, E. (2012). Uzależnienie od alkoholu jako wynik deficytu w zakresie relacji przywiązania. Alkoholizm i Narkomania, 25(3), 307-315.
Zahide Tapeli, T., Itir Tari, C. (2018). The Relationship Between Life Satisfaction, Attachment Styles, and Psychological Resilience in University Students. The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 31(3), 274-283. https://doi.org/10.5350/DAJPN2018310305
Zielińska A., (2012). Style wychowania w rodzinie pochodzenia, a poczucie własnej wartości w relacjach interpersonalnych i radzenie sobie w sytuacjach trudnych u młodych dorosłych. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 2(10), 102-134. (From:) https://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/07-12-2.pdf (access: 8.01.2025).
Ziemska M. (1975). Rodzina a osobowość. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Żechowski, C., Cichocka, A., Rowiński, T., Mrozik, K., Kowalska-Dąbrowska, M., Czuma, I. (2018). Style przywiązania a zdrowie psychiczne osób dorosłych w populacji ogólnej – badanie pilotażowe. Psychiatria, 15(4), 193-198.