Abstract
The present paper discusses the role and significance of the process of communication between the elderly and the young. Competence in this respect translates into frequency and effectiveness of joint actions, “familiarity with each other” makes mutual perception more true and resistant to stereotypes. It was proposed that the basis for and the best way towards building a relation and mutual understanding between generations is dialogue.
References
Baładynowicz, A. (2018) Spotkanie i dialog w procesie resocjalizacji, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis” Sectio A, nr 11(1), s. 143-166.
Baniak, J. (2003) Dialog w małżeństwie i rodzinie jako czynnik więzi i trwałości wspólnotowej, „Poznańskie Studia Teologiczne”, Tom 14, s. 175-212.
Borowik, J. (2014) Międzypokoleniowy przekaz kulturowy w rodzinach wiejskich województwa podlaskiego, (w:) Relacje międzypokoleniowe we współczesnych polskich rodzinach, P. Szukalski (red.), Łódź, s. 87-103, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Braun-Gałkowska, M. (2010) Dialog w rodzinie, „Paedagogia Christiana”, nr 1/25, s. 161-173.
Bronk, A., Salamucha, A. (2010) Dialog jako droga do prawy o człowieku, „Paedagogia Christiana”, nr 1/25, s. 11-32.
Brzezińska, A.I. (2005) Jak myślimy o rozwoju człowieka?, (w:) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, A.I. Brzezińska (red.), Gdańsk, s. 5-20, GWP.
Brzezińska, A.I. (2013) Dziadkowie, rodzice i dzieci: o relacjach między pokoleniami, „Remedium” 2(240), s. 1-3.
Buber, M. (1992) Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX
Buczek, W. (2011) Dialog wychowawczy w rodzinie szansą na porozumienie i współpracę, „Zeszyty Formacji Katechetów”, tom 41, nr 1, s. 56-61.
Czerniawska, O. (2000) Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii, Łódź, Wydawnictwo AHE.
Dubas, E. (2002) Drogi rozwojowe starości, „Zeszyty Naukowe WSHE w Łodzi”, nr 7/27, s. 15-22.
Erikson, E.H. (2004) Tożsamość a cykl życia, Poznań, Wydawnictwo ZYSK i S-KA.
Filipowicz, M. (2019) Dialog w rodzinie w ujęciu chrześcijańskiej koncepcji wychowania, „Nauczyciel i Szkoła”, nr 69, s. 49-62.
Grzybowski, J. (1997) Wprowadzenie do dialogu, Kraków, Wyd. M.
Gwiazdowska-Stańczak, S. (2015) Komunikacja rodzinna w Internecie, (w:) Dialog w rodzinie – dobre praktyki, B. Parysiewicz, M. Wyżlic, K. Komsta-Tokarzewska (red.), Lublin, s. 25-32, Wydawnictwo KUL.
Hoff, W. (2013) Budowanie dialogu międzypokoleniowego. Wnioski z doświadczeń zagranicznych, (w:) Dialog międzypokoleniowy. Między ideą a praktyką. Inspiracje, M. Rosochacka-Gmitrzak, A. Chabiera (red.), Zasada równego traktowania PRAWO I PRAKTYKA, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa, s. 47-55.
Horbowski, A. (2006) Edukacja do dialogu potrzebą społeczną, „Nauczyciel i Szkoła”, nr 1-2 (30-31), s. 41-48.
Kałużny, R. (2014) Międzypokoleniowe uczenie się w refleksyjnym dialogu dziadków i wnuków, (w:) Międzypokoleniowe uczenie się, M. Muszyński (red.), Łódź, s. 47-55, Wydawnictwo UŁ.
Kamińska, A. (2014) Dziecko jako podmiot dialogu w rodzinie, (w:) Dziecko w relacji dialogu, sytuacja w rodzinie, metoda sokratejska, A. Kamińska, E. Kraus, K. Ślęczka (red.), Sosnowiec, s. 99-111, Oficyna Wydawnicza „Humanitas”.
Karmolińska-Jagodzik, E. (2012) Komunikacja międzypokoleniowa – rozważania wokół różnic kulturowych, „Studia Edukacyjne”, nr 21, s. 191-210.
Karmolińska-Jagodzik, E. (2016) Dialogi w przestrzeni międzygeneracyjnej a jakość relacji młodzież – rodzice, (w:) Międzypokoleniowe relacje młodzieży z rodzicami. Wybrane konteksty edukacyjne, E. Karmolińska-Jagodzik (red.), Leszno, s. 47-70, Wydawnictwo WSH.
Kądziołka, W. (2012) Dialog źródłem wychowania w rodzinie, Kraków, Wydawnictwo WAM.
Kądziołka, W. (2013) Zasady dialogu wychowawczego i ich realizacja w rodzinie, „Zeszyty Formacji Katechetów”, nr 2, s. 70-80.
Kochanek, P. (2017) Komunikacja międzypokoleniowa w polskiej kulturze. Wyniki badań empirycznych, „Dziennikarstwo i Media”, nr 8, s. 29-43.
Koć-Seniuch, G. (2003) Dialog, (w:) Encyklopedia pedagogiki XXI wieku, T. Pilch (red.), Warszawa, t.1, s. 689-690, Wydawnictwo Akademickie Żak.
Kozubska, A. (2011) Porozumienie między pokoleniami w rodzinie – płaszczyzny rozwoju, (w:) Wychowanie w rodzinie. Współczesna rodzina w sytuacji zmiany, E. Jurczyk-Romanowska, L. Albański (red.), Jelenia Góra, Wyd. Karkonoskiej Szkoły Wyższej, s. 85-96.
Łukaszewski, W. (1984) Szanse rozwoju osobowości, Warszawa, Wyd. Książka i Wiedza.
Łuszczyńska, M. (2016) Centrum Dialogu Międzypokoleniowego jako inicjatywa budująca kapitał społeczny bez względu na wiek, (w:) Starość w kontekście społecznym i zdrowotnym, „EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej”, nr 1(11), s. 47-62.
Małyska, A. (2015) Integracja pokoleń – o znaczeniu inicjatyw propagujących spotkania międzypokoleniowe, (w:) Pobrzeżne problemy współczesnej pedagogiki, J. Górniewcz, A. Małyska (red.), Olsztyn, s. 51-77, Centrum Badań Społecznych UWM.
Mielczarek, J. (2013) Czwarty wiek. Potrzeby i metody współdziałania w relacjach międzypokoleniowych, (w:) Dialog międzypokoleniowy. Między ideą a praktyką. Inspiracje, M. Rosochacka-Gmitrzak, A. Chabiera (red.), Warszawa, Zasada Równego Traktowania, PRAWO I PRAKTYKA, nr 10, s. 68-75, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Milerski, B. (2010) Aksjologia kształcenia w perspektywie pedagogiki dialogu, „Paedagogia Christiana”, nr 1/25, s. 149-159.
Molesztak, A. (2008) Dialog w rodzinie – perspektywa komunikacji społecznej, (w:) Media - komunikacja – zdrowie: wyzwania, szanse, zagrożenia, B. Aouil, W.J. Maliszewski (red.), Toruń, s. 75-86, Wyd. Adam Marszałek.
Napora, E. (2019) Mediacyjna rola wsparcia od dziadków w związku relacji z matką i relacji z rówieśnikami. Badania adolescentów z rodziny samotnej matki, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio”, nr 2(38), s. 105-119.
Nowak, M. (2010) Dialog w wychowaniu, „Paedagogia Christiana”, nr 1/25, s. 85-104
Opiela, M. (2015) Jan Paweł II słowem i życiem o starości i posłannictwie osób w podeszłym wieku, „Rozprawy społeczne”, Tom IX, Nr 4, s. 42-47.
Ostrowska, U. (2018) Międzypodmiotowa przestrzeń dialogiczna „pomiędzy” z perspektywy aksjologicznej, „Studia z Teorii Wychowania”, tom IX, nr 2(23), s. 9-22.
Piotrowski, P. (2014) Pseudodialog jako (pseudo)komunikacja w pseudowychowaniu, (w:) Sytuacje i przestrzenie edukacyjne – nowe propozycje odczytania, J. Górniewicz, E. Borys, M. Stańczak (red.), Olsztyn, s. 29-42, Centrum Badań Społecznych UWM.
Pokolenia, relacje międzypokoleniowe, polityka relacji międzypokoleniowych, (2016), https://philarchive.org/archive/LSCPRM-2, (pobrano 02.04.2020).
Poprawski, M. (2013) Międzypokoleniowa transmisja wartości w społeczności lokalnej. Nowe perspektywy dla miejskich polityk kulturalnych, „Studia Kulturoznawcze. Senior i Kultura. O aktywności kulturalnej osób starszych”, nr 2(4), s. 179-198.
Rumianowska, A. (2013) Konflikty w rodzinie w narracjach młodego pokolenia, „Studia nad rodziną”, nr 17/2, s. 247-276.
Sendyk, M. (2010) Osoby starsze w roli dziadków, (w:) Wybrane problemy osób starszych, A. Nowicka (red.), Kraków, s. 151-160, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Szukalski, P. (2012) Relacje międzypokoleniowe w przyszłości, „Demografia i Gerontologia Społeczna – Biuletyn Informacyjny”, nr 3, s. 1-4.
Szukalski, P. (2016) Projekt międzypokoleniowy jako narzędzie zmniejszenia skali dyskryminacji ze względu na wiek, „Demografia i Gerontologia Społeczna – Biuletyn Informacyjny”, nr 7, s. 1-4.
Śliwerski, B. (2019), Dialog – jego istota, formy i uwarunkowania, (w:) Pedagogika dialogu pomiędzy w intersubiektywnej przestrzeni edukacji, J. Gara, D. Jankowska, E. Zawadzka (red.), Warszawa, s. 18-28, Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Tarnowski, J. (1978), Rola dzieci w dialogu homiletycznym, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”, nr 11, s. 151-161.
Tarnowski, J. (1982) Problem chrześcijańskiej pedagogiki egzystencjalnej, Warszawa, Wyd. Akademii Teologii Katolickiej.
Tokarz-Kamińska, B. (2013) Jak kształtować partnerskie relacje między pokoleniami? (w:) Dialog międzypokoleniowy. Miedzy ideą a praktyką. Inspiracje, M. Rosochacka-Gmitrzak, A. Chabiera (red.), Warszawa, Zasada Równego Traktowania, PRAWO I PRAKTYKA, nr 10, s. 43-46, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Urbaniak, B. Międzypokoleniowy transfer wiedzy i umiejętności, https://www.aki.edu.pl/edc_media/Manager/Konferencja-30-06-2015-sejm-rp/Materialy-od-wykladowcow/Miedzypokoleniowy-transfer-wiedzy-i-umiejetnosci-boguslawa-urbaniak.pdf (pobrano w dniu 4.4.2020).
Wawrzyniak, J.K. (2012) Relacje międzygeneracyjne na przykładzie kontaktów dziadków z wnukami, „Pedagogika Rodziny”, nr 2/3, s. 147-154.
Winiarski, M. (2015) Dialog i jego konteksty społeczno-edukacyjne, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy” nr 2, s. 29-45.
Wiśniewska, E. (2017) Starsi i młodzi w dialogu międzypokoleniowym, „Społeczeństwo. Edukacja. Język”, tom 6, s. 27-47.
Wnioski i zalecenia. Dialog międzypokoleniowy – fikcja czy fakt?, (w:) Dialog międzypokoleniowy. Między ideą a praktyką. Inspiracje, M. Rosochacka-Gmitrzak, A. Chabiera (red.), Warszawa, Zasada Równego Traktowania, PRAWO I PRAKTYKA, nr 10, s. 81-84, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Wnuk, W. (2013) O potrzebie kształtowania relacji międzypokoleniowych, (w:) Dialog międzypokoleniowy. Między ideą a praktyką. Inspiracje, M. Rosochacka-Gmitrzak, A. Chabiera (red.), Warszawa, Zasada Równego Traktowania, PRAWO I PRAKTYKA, nr 10, s. 56-67, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.