The parabolic arch beauty: ways of perceiving the gothic cathedral
pdf (Język Polski)

How to Cite

Elżbieta. (2018). The parabolic arch beauty: ways of perceiving the gothic cathedral. Quarterly Journal Fides Et Ratio, 36(4), 164-197. Retrieved from http://fidesetratio.com.pl/ojs/index.php/FetR/article/view/486
Keywords

Abstract

This paper presents the ways of imaging the Gothic cathedral in contemporary visual arts and new media. Guidelines and standards suggest how to narrate about medieval architecture and some researchers, such as O. Simson, Z. Sinko, M. Janion, M. Czermińska,, have even developed models for characters the Gothic cathedral. However, it remains to be determined how the artists perceive and depict such structures in visual art and literature. Using iconographic exegesis the author compared stereotypes and images. Results show that the art theorists passed on a certain pattern, they learned from each other ways of looking, describing, metaphorizing this difficult to grasp and interesting phenomenon, such as Gothic cathedral. Moreover she pointed out the correlations between the art tradition, theology and literature. She presented how the perception of the gothic cathedral changed from the Christian temple, an illustration of a horror novel to the popular element of mass culture.

pdf (Język Polski)

References

Bauman Z. (2000), Kultura w płynnej nowoczesności, Warszawa: Wydawnictwo Agora SA.

Białonowska M. (2007), Musée National du Moyen Âge w Paryżu w kontekście zainteresowań kulturą średniowiecza w drugiej połowie XVIII i w XIX wieku we Francji, Muzealnictwo, nr 48, s. 235-250.

Białostocki J. (1976), Metoda ikonologiczna w badaniach nad sztuką, (w:) Pięć wieków myśli o sztuce, J. Białostocki (red.), s. 239-247, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Białostocki J. (1985), Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bracons J. (1993), Klucze do świata gotyku, tł. B. Zakręs, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.

Broniewski T. (1964), Architektura średniowieczna, Wrocław – Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Ossolineum.

Cassirer E. (1957), The Philosophy of Symbolic Forms, (w:) The Phenomenology of Knowledge, trans. R. Manheim, New Haven & London: Yale University Press, vol. III.

Cerinotti A. (red.) (2009), Tajemnicze katedry, tł. H. Cieśla, Warszawa: Wydawnictwo Bellona.

Czermińska M. (2005), Gotyk i pisarze. Topika opisu katedry, Gdańsk: Wydawnictwo Słowo – Obraz-Terytoria.

Duby G. (1986), Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420, przeł. Dolatowska K., Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Eco U. (2005), Historia piękna, tł. Kuciak A., Poznań: Wydawnictwo Rebis.

Eco U. (2006), Sztuka i piękno w Średniowieczu, przeł. Kimula M., Olszewski M., Kraków: Wydawnictwo Znak.

Featherstone M. (1998), Postmodernizm i estetyzacja życia codziennego, (w:) Postmodernizm. Antologia przekładów, R. Nycz R. (red.), s. 299-334, Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.

Gemra A. (2008), Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, Wampir i Monstrum Frankensteina w wybranych utworach, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Gieysztor-Miłobędzka E. (1987), Ze studiów nad wnętrzem kościelnym. Program, funkcja – wybrane zagadnienia z genezy i wkładu reformy trydenckiej, Studia Theologica Varsaviensia, 25/1987 nr 1, s. 45-61.

Gryglewicz T., Banach W. (1999), Z. Beksiński, Olszanica: Wydawnictwo BoszArt.

Guriewicz A. (1976), Kategorie kultury średniowiecznej, przeł. J. Dancygier, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Gustave Doré (1986), Słownik Sztuki Francuskiej, A. Dulewicz (red.), s. 127-128, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Habermas J. (1998), Modernizm - niedokończony projekt, przeł. M. Łukasiewicz M., (w:) Postmodernizm. Antologia przekładów, R. Nycz (red.), s. 25-46, Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.

Humphrey C., Vitebsky P. (2005), Architektura i sacrum, przeł. E. Cander-Karolewska, Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki.

Jameson F. (1998), Postmodernizm i społeczeństwo konsumpcyjne, (w:) Postmodernizm. Antologia przekładów, R. Nycz (red.) przeł. P. Czapliński, s. 190-213, Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.

Janion M. (2007), Gorączka romantyczna, Gdańsk: Wydawnictwo Słowo - Obraz –Terytoria.

Katedra (1960) Mały Słownik Teologiczny, M. Kowalewski (red.), s. 188-189, Poznań – Warszawa – Lublin: Wydawnictwo Księgarnia św. Wojciecha.

Katedra (1997), Słownik kultury chrześcijańskiej, N. Lemaitre (red.), przeł. T. Szafrańska, s. 146, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Kębłowski J. (1989), Gotyk (w:) Encyklopedia Katolicka, Bieńkowskiego L. i in. (red.), Lubelskiego t. 5, F-G, kol. 1347-1359, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu.

Koch W. (1996), Style w architekturze: arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, Warszawa: Świat Książki.

Krausse A. (2005), Historia malarstwa: od renesansu do czasów współczesnych, przeł. B. Tarnas, Warszawa: Wydawnictwo Konemann.

Leffler Y. (2002), Współczesny horror jako gra satysfakcji, tł. L. Karczewski (w:) Wokół gotycyzmów: wyobraźnia, groza, okrucieństwo, G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik (red.), s. 43-49, Kraków: Wydawnictwo Uniwersitas.

Leśniak–Berek E. (2009), Konsumpcja jako obszar poszukiwania własnej tożsamości, (w:) Nowy wspaniały świat?: moda, konsumpcja i rozrywka jako nowe style życia, W. Muszyński (red.), s. 112-205, Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek, .

Majdańska U. (2006), Metaforyka w tekstach rocka gotyckiego i muzyki okołogotyckiej, Męcina Mała: Wydawnictwo Na Rzekach ART.

Oramus D. (2011), Imiona Boga. Motywy Metafizyczne w Fantastyce drugiej połowy XX wieku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersitas.

Panofsky E. (1971), Rzeczywistość i symbol w malarstwie niderlandzkim XV wieku „Spiritualia sub metaphoris corporalium”, (w:) Studia z historii sztuki, oprac. J. Białostocki, s. 129-131, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Panofsky E. (1971), Studia z historii sztuki, oprac. J. Białostocki, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Pietrusiak P. (2011), Kościół jako fraternitas według Cypriana z Kartaginy, Rocznik Teologii Katolickiej, Tom X/2011 Białystok, s. 67-87.

Sagner K. (2006), To warto wiedzieć o sztuce: Gotyk, tł. P. Taracha, Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki.

Simson O. (1989), Katedra gotycka. Jej narodziny i znaczenie, przeł. A. Palińska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Sinko Z. (1978), Gotyk i ruiny w wyobraźni literackiej epoki Oświecenia (Anglia - Polska), Przegląd Humanistyczny, XXII, nr 9, s. 23-43.

Sinko Z. (1996), Gotycyzm, (w:) Słownik literatury polskiego oświecenia, T. Kostkiewiczowa (red.), s. 158-163, Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.

Štĕpán L. (2002), Kalejdoskop form genealogicznych w popularnych nurtach gotycyzmu, (w:) Wokół gotycyzmów: wyobraźnia, groza, okrucieństwo, G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik (red.), s. 115-130, Kraków: Wydawnictwo Uniwersitas.

Świerkocki M. (2003), Magia gotycyzmu, (w:) Gotycyzm i groza w kulturze, G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik (red.), s. 9-10 Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Tatarkiewicz W. (1967), Historia estetyki: Estetyka nowożytna, t. 3, Wrocław - Warszawa - Kraków: Wydawnictwo Ossolineum.

Tatarkiewicz W. (1983), Historia filozofii: Filozofia nowożytna do roku 1830, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tatarkiewicz W. (1988), Dzieje sześciu pojęć, wyd. 4, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Witkowska K. (2000), Wariacje na postmodernizm, wyd. 2, Kraków: Wydawnictwo Universitas.

Ziomek J. (1996), Renesans, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Czasopisma popularno-naukowe:

CDA (2014), Thief (w:) „CD – Action” 01/2014 (225), Warszawa: Wydawnictwo Bauer, s. 50-52.

CDA (2018), Assassin’s Creed (w:) „CD – Action” 04/2018 (228), Warszawa: Wydawnictwo Bauer, s. 30-32.

Netografia:

Artrosis (w:) Oficjalna strona zespołu (online), http://artrosis. pl/ (dostęp: 10.06.2014)

Assassin's Creed (w:) Wielka Encyklopedia Gier Gry OnLine.pl (online), http://www.gry- online.pl/S016.asp?ID=23544 (dostęp: 10.06.2014)

Daniel Kvasznicza (w:) Pinterest.com (online), http://www.pinterest.com/search/pins/?q=Daniel%20Kvasznicza (dostęp: 10.06.2014)

Daniel Kvasznicza (w:) Strona autorska inetgrafx, (online), www.inetgrafx.com (dostęp: 10.06.2014)

Epica (w:) Oficjalna strona zespołu (online), http://www.epica.nl/ (dostęp: 10.11.2013)

George Grie (w:) Pinterest.com (online), http://www.pinterest.com/alofa1960/visual-artist-george-grie/ (dostęp: 10.06.2014)

Ja, Frankenstein (w:) Filmweb (online), http://www.filmweb.pl/film/Ja%2C+Frankenstein-2014- 536413 (dostęp: 10.06.2014)

John Egerton Christmas (w:) Oxford Dictionary of National Biography (online), http://www.oxforddnb.com/view/printable/51284 (dostęp: 20.12.2018)

John Piper (w:) The Stour Gallery (online), http://www.thestourgallery.co.uk/portfolio/john piper/paintings (dostęp: 20.12.2018)

Karol Bąk (w:) Strona autorska karolbak (online), http://www.karolbak.com/biografia.php (dostęp: 20.12.2018)

Lesław Wanicki (w:) Multimedialna galeria leslawwanicki (online), http://www.przewodnik.ekspozycje.pl/zaproszenia-18868.html (dostęp: 20.12.2018)

Malerina. Pracownia artystyczna (w:) Strona autorska annakloza-rozwadowska (online), http://www.malerina.com/ (dostęp: 14.12.2018)

Marcin Kołpanowicz (w:) Strona autorska kołpanowicz (online), http://www.marcin.kolpanowicz.art.pl/biografia.php?lg=pl (dostęp: 20.12.2018)

Neo-surrealizm (online), http://neosurrealismart.com/modern-art-prints/?biography/ (dostęp: 10.06.2014)

Saj A. (2004), Zdzisław Beksiński – sztuka i krytyka (online), http://beksinski.dmochowskigallery.net/introduction.php (dostęp: 20.12.2018)

Średniowiecze (w:) Wielka Encyklopedia Gier Gry OnLine.pl (online), http://www.gry-online.pl/encyklopedia-gier.asp?TEM=80

Tristania (w:) Oficjalna strona grupy (online), http://www.tristania.com/2010/index.php/home (dostęp: 10.06.2014)

Wojciech Siudmak (w:) Strona autorska siudmak (online), www.siudmak.pl (dostęp: 10.06.2014)

Wojciech Siudmak (w:) Wojtek Siudmak - Realizm Fantastyczny. Galeria Malarstwa (online), https://archive.fo/hR9T4 (dostęp: 20.12.2018)

Yerka (w:) Strona autorska yerka (online), http://www.yerkaland.com/language/en/ (dostęp: 20.12.2018)

Downloads

Download data is not yet available.