Jak cytować
Abstrakt
Przedmiotem analiz w ramach niniejszego opracowania jest dobrostan psychologiczny (ang. psychological well-being, PWB) rozumiany zgodnie z ujęciem eudajmonistycznym jako odczucie towarzyszące realizacji potencjału posiadanego przez jednostkę i życiu zgodnemu z naturą człowieka (Ryff, 1989). W tym podejściu przyjmuje się, iż człowiek powinien posiadać wartościowe cele w życiu oraz do nich dążyć, z czym wiąże się rozwijanie jego sił charakteru i cnót. Celem badania było określenie znaczenia zaangażowania w pracę (work engagement) i zaangażowania w rodzinę (family engagement) dla kształtowania się poszczególnych aspektów tak ujętego dobrostanu. Badanie przeprowadzono w grupie 100 mężczyzn (średnia wieku M = 33,03, SD = 5,05). Wszyscy badani byli aktywni zawodowo, pozostawali w bliskim związku oraz posiadali na wychowaniu co najmniej jedno dziecko. Pomiaru dobrostanu dokonano za pomocą Skal Dobrostanu Psychologicznego (Psychological Well-being Scales (PWBS) (Ryff i Keyes, 1995) w tłumaczeniu Kroka (2012). Zaangażowanie w pracę oszacowano za pomocą skali The Utrecht Work Engagement Scale (UWES) (Schaufeli, Salanova, Gonzalez-Roma i Bakker, 2002), w tłumaczeniu Lachowskiej. Tej samej skali, po dostosowaniu treści stwierdzeń do obszaru rodziny, użyto do pomiaru zaangażowania w rodzinę. Stwierdzono, iż zaangażowanie mężczyzn w rodzinę jest w dodatnim związku z Panowaniem nad otoczeniem (β = 0,39**), Pozytywnymi relacjami z innymi (β = 0,41***) i Akceptacją siebie (β = 0,31**), zaś zaangażowanie w pracę z Akceptacją siebie (β = 0,17, p < 0,1). Stwierdzono ponadto dodatni istotny związek między wielkością dochodu a Akceptacją siebie (β = 0,42***), Rozwojem osobistym (β = 0,32**), Celem życiowym (β = 0,31**) i Pozytywnymi relacjami z innymi (β = 0,27**). Większy czas pracy sprzyja Pozytywnym relacjom z innymi (β = 0,16, p < 0,1) i Rozwojowi osobistemu (β = 0,17, p < 0,1) ale uszkadza Autonomię (β = -0,34**).
Bibliografia
Bańka, A., Wołowska, A. (2007). Geneza i rozwój pojęcia przywiązania w koncepcjach funkcjonalności-dysfunkcjonalności przystosowania do środowiska oraz organizacji, (w:) M. Strykowska (red.). Funkcjonalne i dysfunkcjonalne zjawiska organizacyjne. (s. 41-87). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bedyńska, S. i Książek, M. (2012). Statystyczny drogowskaz 3. Praktyczny przewodnik wykorzystania modeli regresji oraz równań strukturalnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
Chirkowska-Smolak, T. (2012). Psychologiczny model zaangażowania w pracę. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Czapiński, J. (2015). Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Czapiński, J. (2005a). Wstęp, (w:) Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. (s. 7-10). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Diener, E., Suh, E., Oishi, S. (1997). Recent findings on subjective well-being. Indian Journal of Clinical Psychology, Vol 24(1), Mar 1997, 25-41.
Diener, E. i Suh, E. (1997). Measuring quality of life: Economic, social, and subjective indicators. Social Indicators Research, 40, 189-216.
Diener, E., Suh, E., M., Lucas, R., E., and Smith, H., L. (1999). Subjective well-being: three decades of progres. Psychological Bulletin, Vol. 125, No. 2, 276-302.
Duckworth, A. L., Steen, T. A. i Seligman, M. E. P. (2005). Positive psychology in clinical practice. Annual Review of Clinical Psychology, 1, 629-651.
Karaś D. i Cieciuch J. (2017). Polska adaptacja kwestionariusza dobrostanu (Psychological well-being Scales) Caroll Ryff. Roczniki Psychologiczne, XX, 4, 815-835.
Krok, D. (2009). Religijność a jakość życia w perspektywie mediatorów psychospołecznych. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Krok, D. (2012). Poczucie sensu życia jako mediator w związkach duchowości i eudajmonistycznego dobrostanu psychicznego. Psychologia jakości życia, 11(2), 145-147
Lachowska, B. (2012). Konflikt i facylitacja między rolami rodzinnymi i zawodowymi a jakość życia pracujących rodziców. Psychologia Społeczna 7(4), 1896-1800. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Ryff, C.D. (1985). Adult personality development and the motivation for personal growth, (w:) D. Kleiber, M. Maehr (wyd.), Advances in motivation and achievement, 4. Motivation and adulthood (s. 55-92). Greenwich, CT: JAI Press.
Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081. DOI: 10.1037/00223514.57.6.1069.
Ryff, C.D., Keyes, C.L. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719–727.
Schaufeli, W.B., Salanova, M., Gonzalez-Roma, V., Bakker, A.B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A confirmative analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3, 71-92.
Seligman, M., E., P. and Csikszentmihalyi M. (2000). Positive psychology: an introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
Tatarkiewicz, W. (1978). Historia filozofii. Filozofia starożytna i średniowieczna. Tom pierwszy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Trempała J. (2000). Koncepcje rozwoju człowieka, (w:) J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Trzebińska E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne spółka z o.o.