Słowa kluczowe
radzenie sobie ze stresem córek
samoocena córek
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł podejmuje problematykę postaw rodzicielskich ojców w retrospektywnej ocenie ich córek znajdujących się w okresie wczesnej dorosłości w związku z ich samooceną i stylem radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Celem przeprowadzonych badań było sprawdzenie, jak postawy rodzicielskie ojców w retrospektywnej ocenie ich córek wiążą się z samooceną dorosłych kobiet oraz na to, w jaki sposób podchodzą one do sytuacji trudnych, stresowych i jak sobie z nimi radzą. Założono, że postawy ojców związane z autonomią i akceptacją będą wiązać się z wyższym poziomem samooceny ogólnej jak i wszystkich jej komponentów oraz skutecznym stylem radzenia sobie ze stresem - stylem zadaniowym. Natomiast postawy nacechowane negatywnie, czyli odrzucenie, nadmierne ochranianie, nadmierne wymaganie i niekonsekwencja będą powiązane z niższym poziomem samooceny ogólnej i jej wszystkich komponentów, jak i mniej skutecznymi stylami radzenia sobie w sytuacjach stresowych - emocjonalnym i unikowym. Badaniami objęto 100 kobiet w okresie wczesnej dorosłości.
Bibliografia
Adamsons, K., Pasley, K. (2016). Parents’ fathering identity standards and later father involvement. Journal of Family Issues, 37(2), 221-244.
Biernat, T. (2014). Czy istnieje rodzina ponowoczesna? Pedagogia Christiana, 2(34), 183-195.
Braun-Gałkowska, M. (2008). Psychologia domowa. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Byrd-Craven, J., Auer, B.J., Granger, D.A., & Massey, A.R. (2012). The father daughter dance: The relationship between father–daughter relationship quality and daughters’ stress response. Journal of Family Psychology, 26(1), 87 94. https://doi.org/10.1037/a0026588
Coley, R.L. (1998). Children’s Socializations Experiences and Functioning in Single Mother Households The Importance of Fathers and Other Men. Child Development, 69(1), 219-230.
Dakowicz, A. (2014). Powodzenie małżeństwa. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Fagan, J., Cherson, M. (2017). Maternal gatekeeping: The associations among facilitation, encouragement, and low-income fathers’engagement with young children. Journal of Family Issues, 38(5), 633-653.
Fecenec, D. (2008). Wielowymiarowy kwestionariusz samooceny MSEI – polska adaptacja. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Gallegos, M.I., Jacobvitz, D.B., Sasaki, T., Hazen, N.L. (2019). Parents’ perceptions of their spouses’ parenting and infant temperament as predictors of parenting and coparenting. Journal of Family Psychology, 33, 542–553.
Grochal, J., Przyborowska, B. (2000). O wychowaniu człowieka. Płock: Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica.
Harwas- Napierała, B., Trempała, J. (2000). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kurcbart, A. (2011). Psychologiczny obraz ojca w biegu życia. Warszawa: Diffin.
Luber, M. (2021). Relacja z ojcem jako filar kształtowania tożsamości. (W:) K. Salomon, K. Kutek-Sładek, B. Karcz (red.). Teoretyczno empiryczne interpretacje tożsamości społecznej z uwzględnieniem perspektywy familiologii, 87–102. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe.
Mallers, M.H., Charles, S.T., Neupert, S.D., & Almeida, D.M. (2010). Perceptions of childhood relationships with mother and father: Daily emotional and stressor experiences in adulthood. Developmental Psychology, 46(6), 1651–1661. https://doi.org/10.1037/a0021020
McDowell, J., Wakefield, N. (1993). Zadziwiający wpływ tatusia. Warszawa: Vocatio.
Olcoń-Kubicka, M. (2009). Indywidualizacja a nowe formy wspólnotowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Ośkiewicz, W. (2012). Rola ojca w oddziaływaniach wychowawczych dziecka w rodzinie. Pedagogika Rodziny, 2(3), 99 -106.
Plopa, M. (2008). Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (KPR-Roc). Warszawa: VIZJA PRESS&IT.
Pospiszyl, K. (2007). Ojciec a wychowanie dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Sabaj-Sidur, M. (2018). Nadzieja na sukces i samoocena młodzieży a postrzeganie postaw rodziców. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Senko, T. (2018). Charakterystyka zachowań osobowościowych między ojcem a dziećmi w rodzinie. Psychologiczne Zeszyty Naukowe, 1, 11-33.
Sosnowski, T. (2014). Pedagogiczny model ojcostwa- konstrukt teoretyczny. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka, 13(3), 56-73.
Steinhilber, K.M., Rey, S., Harkins, D.A. (2020). Father–daughter relationship dynamics & daughters’ body image, eating patterns, and empowerment: An exploratory study. Women & Health, 60(1), 1-12.
Świętochowski, W. (2005). Kompetencje rodziny w radzeniu sobie ze stresem spowodowanym bezrobociem jednego z rodziców. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 9, 41-53.
Tykarski, S. (2015). Problemy psychologiczne kobiet jako skutek deficytu obecności ojca w dzieciństwie. Studia Ełckie, 17(4), 391-404.
Walęcka-Matyja, K. (2019). Predykcyjna rola retrospektywnej oceny postaw rodzicielskich ojca a perfekcjonizm i samoocena kobiet w okresie wczesnej dorosłości. Psychiatria Polska, 53(2), 325-339.
Weryszko, M. (2021). Jakość małżeństwa a styl pełnienia roli ojca. Piotrków Trybunalski: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
Weryszko, M. (2022). Jakość ojcostwa u mężczyzn z małżeństw o różnym poziomie satysfakcji. (W:) L. Bakiera (red.). Rodzicielstwo w zmieniającym się świecie, 135- 152. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM.
Więcławska, A. (2020). Panorama problematyki współczesnego ojcostwa. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Yan, J., Schoppe-Sullivan, S.J., Dush, K.M. (2018). Maternal coparenting attitudes and toddler adjustment: Moderated mediation through father’s positive engagement. Parenting, 18, 67-85.
Zia, A., Malik, A.A., Ali, M.A. (2015). Father and daughter relationship and its impact on daughter’s self-esteem and academic achievement. Academic Jurnal of Interdiscipinary Studies, 4(1), 311-316.
Zielińska-Król, K. (2013). Ojcostwo na początku XXI wieku – kryzys ojcostwa i ,,nowe” ojcostwo. Rocznik Nauk o Rodzinie, 5(60), 83-94.