Słowa kluczowe
prawa kobiet
edukacja kobiet
Jak cytować
Abstrakt
W Polsce obowiązuje dobrze skonstruowane prawo wspierające i chroniące kobiety karmiące piersią. Wydaje się jednak, że nie jest ono odpowiednio respektowane, za wyjątkiem prawa do przerw w pracy na karmienie dziecka. Celem przeprowadzonego badania była ocena, czy kobiety w Polsce wiedzą, jakie mają prawa w okresie karmienia piersią oraz jak realnie wygląda ich przestrzeganie. Badanie było połączone z kampanią edukacyjną pt. Karmię! Mam prawo! i prowadzone w kwietniu i maju 2023 roku. Objęło 3183 matek, które w 97% (3089) karmiły piersią. Jak wynika z badania 1/3 kobiet wie, a jednocześnie też 1/3 nie wie, że ma prawa jako karmiąca piersią matka, ale też jako pacjentka i obywatelka. Aż 47,2% (1502) % ankietowanych matek usłyszało odmowę jakiegoś świadczenia z powodu karmienia dziecka piersią. 22,2% (708) mam czuło się dyskryminowanych z powodu karmienia, 53 % (1702) kobiet stosowało dietę eliminacyjną, a 46,7% (1488) kobiet kobiet otrzymało sugestię zakończenia karmienia bez ważnych powodów. Opieka w szpitalu u 39.5% (1256) kobiet była niewystarczająca. 69,5% (2211) dzieci było dokarmianych preparatem zastępującym mleko kobiece w szpitalu, a 25,1% (799) matek nie zapytano o zgodę z taką interwencję. 69,7% (2219) mam widziało reklamy mleka modyfikowanego, głównie w szpitalach i przychodniach. Mimo, że wiele praw kobiet jest łamanych, 67,5% (2150) mam deklaruje, że nie wie co by zrobiły lub że nie podjęłyby działań, aby dochodzić swojej racji czy odszkodowania za poniesione szkody. Prowadzona przez Centrum Nauki o Laktacji kampania edukacyjna ma na celu uświadamianie kobietom ich praw, aby wymagały ich respektowania dla siebie i dla swoich dzieci, a także w imię zdrowia publicznego.
Bibliografia
Chinthrajah, R.S., Hernandez, J.D., Boyd, S.D., Galli, S.J., Nadeau, K.C. (2016). Molecular and cellular mechanisms of food allergy and food tolerance. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 137(4), 984-997. https://doi.org/10.1016/j.jaci.2016.02.004
Eidelman, A.L., Schanler, R.J., Johnston, M., Landers, S., Noble, L., Szucs, K., Viehmann, L. (2012). Section on Breastfeeding. Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics, 129(3), 827-41.
Agostoni, C., Braegger, C., Decsi, T., Kolacek, S., Koletzko, B., Michaelsen, K.F., Mihatsch, W., Moreno, L.A., Puntis, J., Shamir, R., Szajewska, H., Turck, D., van Goudoever, J. (2009). Breastfeeding: A commentary by the ESPGHAN Committee on Nutrition. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 49(1), 112-25. https://doi.org/10.1097/MPG.0b013e31819f1e05
Halken, S., Muraro, A., de Silva, D., Khaleva, E., Angier, E., Arasi, S., Arshad, H., Bahnson, H.T., Beyer, K., Boyle, R., du Toit, G., Ebisawa, M., Eigenmann, P., Grimshaw, K., Hoest, A., Jones, C., Lack, G., Nadeau, K., O’Mahony, L., Szajewska, H., Venter, C., Verhasselt, V., Wong, G.W.K., Roberts, G. (2021). EAACI guideline: Preventing the development of food allergy in infants and young children (2020 update). Pediatric Allergy and Immunology, 32(5), 843-858. https://doi.org/10.1111/pai.13496.
Joint statement by the UN Special Rapporteurs on the Right to Food, Right to Health, the Working Group on Discrimination against Women in law and in practice, and the Committee on the Rights of the Child in support of increased efforts to promote, support and protect breast-feeding. (From:) https://www.ohchr.org/en/statements/2016/11/joint-statement-un-special-rapporteurs-right-food-right-health-working-group (access: 09.06.2023).
Karcz, K., Lehman, I., Królak-Olejnik, B. (2020). Foods to Avoid While Breastfeeding? Experiences and Opinions of Polish Mothers and Healthcare Providers. Nutrients, 12, 1644
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. Art.32 – Dz.U. 1997 R. NR 78, POZ. 483.
Kosmeri, C., Rallis, D., Kostara, M., Siomou, E., Tsabouri, S. (2022). Characteristics of Exogenous Allergen in Breast Milk and Their Impact on Oral Tolerance Induction. Frontiers in Pediatrics. https://doi.org/10.3389/fped.2022.830718. Erratum in: Frontiers in Pediatrics. 2022 Apr 14;10:898795
Lawrence, R.A., Lawrence, R.M. (2005). Breastfeeding. A guide for the medical profession. Elsevier Mosby
Mandel, D., Lubetzky, R., Dollberg, S., Barak, S., Mimouni, F.B. (2005). Fat and energy contents of expressed human breast milk in prolonged lactation. Pediatrics, 116(3), 432-5. https://doi.org/10.1542/peds.2005-0313
Meyer, R., Chebar Lozinsky, A., Fleischer, D.M., Vieira, M.C., Du Toit, G., Vandenplas, Y., Dupont, C., Knibb, R., Uysal, P., Cavkaytar, O., Nowak-Wegrzyn, A., Shah, N., Venter, C. (2020). Diagnosis andmanagement of Non-IgE gastrointestinal allergies in breastfed infants-An EAACI PositionPaper. Allergy. 75(1), 14-32. https://doi.org/10.1111/all.13947
Mitchell, K.B., Johnson, H.M., Rodríguez, J.M., Eglash, A., Scherzinger, C., Zakarija-Grkovic, I., Cash, K.W., Berens, P., Miller, B. (2022). Academy of Breastfeeding Medicine. Academy of Breastfeeding Medicine Clinical Protocol #36: The Mastitis Spectrum, Revised 2022. Breastfeedicine Medicine, 17(5):360-376. https://doi.org/10.1089/bfm.2022.29207.kbm. Erratum in: Breastfeeding Medicine. 2022 Nov;17(11):977-978.
Muraro, A., de Silva, D., Halken, S., Worm, M., Khaleva, E., Arasi, S., Dunn-Galvin, A., Nwaru, B.I., De Jong, N.W., Rodriguez Del Rio, P., Turner, P.J., Smith, P., Begin, P., Angier, E., Arshad, H., Ballmer-Weber, B., Beyer, K., Bindslev-Jensen, C., Cianferoni, A., Demoulin, C., Deschildre, A., Ebisawa, M., Fernandez-Rivas, M.M., Fiocchi, A., Flokstra-de Blok, B., Gerdts, J., Gradman, J., Grimshaw, K., Jones, C., Lau, S., Loh, R., Alvaro Lozano, M., Makela, M., Marchisotto, M.J., Meyer, R., Mill,s C., Nilsson, C., Nowak-Wegrzyn, A., Nurmatov, U., Pajno, G., Podesta, M., Poulsen, L.K., Sampson, H.A., Sanchez, A., Schnadt, S., Szajewska, H., Van Ree, R., Venter, C., Vlieg-Boerstra, B., Warner, A., Wong, G., Wood, R., Zuberbier, T., Roberts, G. (2022). Managing food allergy: GA2LEN guideline 2022. World Allergy Organization Journal, 15(9), 100687. https://doi.org/10.1016/j.waojou.2022.100687
Nehring-Gugulska, M., Bębenek, D. Długie karmienie piersią. Zanim coś powiesz, spójrz spokojnie na wyniki badań.(From:) https://cnol.kobiety.med.pl/pl/karmie-dlugo/ (access: 09.07.2023)
Nehring-Gugulska, M., Sztyber, B., Żukowska-Rubik, M. i wsp. (2015). Karmienie piersią w Polsce. Raport Centrum Nauki o Laktacji w ramach kampanii Mleko Mamy Rządzi. (From:) https://cnol.kobiety.med.pl/wp-content/uploads/2019/01/Raport_Karmienie_Piersia_w_Polsce_20151.pdf, (access: 09.07.2023).
Oświadczenie pełnomocnika rządu do spraw równego traktowania w sprawie karmienia piersią w miejscach publicznych. (From:) https://topfreedom.pl/karmienie-piersia/ (access: 9.07.2023).
Pope, C.J., Mazmanian, D. (2016). Breastfeeding and Postpartum Depression: An Overview and Methodological Recommendations for Future Research. Depression Research and Treatment. 2016. https://doi.org/10.1155/2016/4765310
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (Dz.U. 2018 poz. 1756).
The Equality Act 2010. (From:) https://www.gov.uk/guidance/equality-act-2010-guidance (access: 09.07.2023).
Uchwała nadzwyczajnego II krajowego zjazdu lekarzy z dnia 14 grudnia 1991 r. w sprawie Kodeksu Etyki Lekarskiej na podstawie art. 33 pkt 1 w związku z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz.U. Nr 30, poz. 158, z 1990 r. Nr 20, poz. 120 – Lekarz.1991.12.14)
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.2022.0.1876).
Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006r o bezpieczeństwie żywności i żywienia Art. 25.2 (Dz.U.2022.2132).
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2022.1510).
Walker, M. (2014). Breastfeeding Management for the Clinician using the evidence. 3rd edition. Jones and Burtlett Learning
Zagórecka, E., Motkowski, R., Stolarczyk, A., Socha, P., Piotrowska-Jastrzębska, J., Socha, J. (2007). Karmienie naturalne w żywieniu niemowląt z wybranych miast Polski Centralnej i Wschodniej. Pediatria Polska, 82(7), 538-549.
Zawstydzanie matki karmiącej dziecko w miejscu publicznym jest niezgodną z prawem formą nierównego traktowania - wyrok w sprawie do której przyłączył się RPO. (From:) https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/zawstydzanie-matki-karmi%C4%85cej-dziecko-w-miejscu-publicznym-jest-niezgodn%C4%85-z-prawem-form%C4%85-nier%C3%B3wnego (access: 09.07.2023).
Żukowska-Rubik, M., Nehring-Gugulska, M. (2016). Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku? Raport z badania Centrum Nauki o Laktacji. Wizyty u lekarza pediatry, pobyt w szpitalu z chorym dzieckiem, miejsce pracy. Część 1. (from:) https://cnol.kobiety.med.pl/wp-content/uploads/2018/12/Polska_krajem_przyjaznym_matce.pdf, (access: 09.07.2023).
Żukowska-Rubik, M., Nehring-Gugulska, M. (2017). Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku? Wizyty położnej środowiskowej i u lekarza ginekologa położnika. Raport z badania Centrum Nauki o Laktacji. Część 2, (from:) https://cnol.kobiety.med.pl/wp-content/uploads/2018/12/raport_2017.pdf, (access: 09.07.2023).
Żukowska-Rubik, M., Nehring-Gugulska, M. (2018). Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku? Wizyty położnej środowiskowej i u lekarza ginekologa położnika. Raport z badania Centrum Nauki o Laktacji. Część 3. (from:) https://cnol.kobiety.med.pl/wp-content/uploads/2019/01/Raport_karmienie_w_Polsce_2018.pdf, (access: 09.07.2023).
Żukowska-Rubik, M., Raczek-Pakuła, K. (2015). Jak prowadzić pacjentkę z ropniem piersi w czasie laktacji. Z doświadczeń poradni laktacyjnej Szpitala św. Zofii w Warszawie. Skutecznie o laktacji i karmieniu piersią. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.