Konsekwencje mobbingu dla życia i zdrowia osoby mobbingowanej

Abstrakt

Jedną z najpoważniejszych patologii w środowisku pracy jest mobbing. Ofiary mobbingu doświadczają przemocy emocjonalnej, psychicznej, a czasem nawet fizycznej, co powoduje konsekwencje w wymiarze indywidualnym, organizacyjnym, społecznym. Ze względu na poważne konsekwencje mobbingu konieczne staje ciągłe monitorowanie tego zjawiska w kontekście sformułowania możliwych sposobów zapobiegania i rehabilitacji osób, które go doświadczyły. Celem podjętych badań było poznanie konsekwencji mobbingu dla życia osobistego i zdrowia ofiar mobbingu. W badaniu wzięło udział 13 respondentów. W doborze próby przyjęto założenie, iż osoby biorące udział w badaniu muszą legitymować się odbytą sprawą sądową, w trakcie której stwierdzono wystąpienie zjawiska mobbingu w stosunku pracy. W celu weryfikacji kwalifikowalności osób badanych przeprowadzono analizę dokumentacji sądowej wytypowanej próby badawczej. Do pozyskania i analizy danych zastosowano strategię jakościową, w której wykorzystano wywiad narracyjny. Prezentacji wyników badań dokonano w dwóch obszarach: konsekwencje mobbingu dla życia osobistego oraz konsekwencje mobbingu dla zdrowia ofiary. Najczęstszymi objawami zaburzeń somatycznych u badanych związanych z doświadczeniem mobbingu były: bóle głowy, zawroty głowy, bóle brzucha, nudności, bóle w okolicach serca, zaburzenia snu, ogólne osłabienie. W obszarze zaburzeń psychicznych związanych z doświadczonym mobbingiem osoby badane najczęściej wymieniały: zaburzenia koncentracji i uwagi, zaburzenia nastroju, depresję, uzależnienie od substancji psychoaktywnych, a nawet myśli samobójcze. Wszystkie wymienione zaburzenia psychiczne są nierozerwalnie związane z narażeniem na przewlekły stres. To on jest podłożem reakcji fizjologicznych, emocjonalnych i zachowań, a także reakcji intelektualnych. Wszystkie wymienione konsekwencje mobbingu dla zdrowia ofiary, mają wpływ na życie osobiste. Doświadczenie mobbingu wpływa na aktywność twórczą człowieka, jaką jest pasja. Konsekwencją sytuacji mobbingowych jest rezygnacja z aktywności, a powrót do dotychczasowych pasji wywołuje w badanych frustrację, stres, a także ataki agresji. Osoby dotknięte mobbingiem przenoszą swoje problemy do życia prywatnego, a więc skutki mobbingu dotykają również najbliższą rodzinę. Przedłużanie się sytuacji mobbingowej i zachowanie ofiary mobbingu niejednokrotnie doprowadza w sferze rodzinnej do: kłótni, frustracji, pogorszenia więzi i relacji, agresji i rozpadu rodziny. W celu projektowania działań interwencyjnych i profilaktycznych konieczne jest zwiększenie świadomości społecznej na temat zjawiska mobbingu i jego konsekwencji dla jednostki, organizacji i społeczeństwa.