Słowa kluczowe
satysfakcja z pracy
relacje
rodzeństwo
dorosłość
Jak cytować
Abstrakt
Celem pracy było określenie związków satysfakcji z pracy i jakości relacji z rodzeństwem ze zdrowiem psychicznym w grupie młodych dorosłych. Drugim celem badania było ustalenie moderacyjnej roli jakości relacji interpersonalnej z dorosłym rodzeństwem w związku między oceną pracy zawodowej a stanem zdrowia psychicznego młodych dorosłych oraz określenie moderacyjnej roli satysfakcji z pracy w relacji między zdrowiem psychicznym a relacją z dorosłym rodzeństwem.
W badaniu uczestniczyły 84 młode osoby (M=25.5; SD=3.44). Wykorzystano następujące narzędzia: Arkusz Opisu Pracy, Kwestionariusz Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ–28 oraz Kwestionariusz Relacji Dorosłego Rodzeństwa. Stwierdzono, że niskie zadowolenie z pracy w wymiarze ogólnym, jak i z poszczególnych jej czynników łączy się z ujemnie ze stanem zdrowia psychicznego badanych.
Stwierdzono występowanie dodatnich, choć o słabej sile zależności pomiędzy konfliktowymi i rywalizacyjnymi relacjami z dorosłym rodzeństwem a wymiarami zdrowia psychicznego. Zarówno relacja z dorosłym rodzeństwem jest moderatorem zależności pomiędzy satysfakcją z pracy i stanem zdrowia psychicznego oraz że satysfakcja z pracy jest moderatorem zależności pomiędzy relacją z dorosłym rodzeństwem i stanem zdrowia psychicznego. Ustalono, że poprzez jakość wzajemnych odziaływań relacji w podsystemie dorosłego rodzeństwa i satysfakcji z pracy ujawniają się związki ze stanem zdrowia psychicznego. Stwarza to możliwość nie tylko poznania psychologicznych aspektów funkcjonowania młodych dorosłych na rynku pracy, ale także szansę ochrony ich stanu zdrowia psychicznego.
Bibliografia
Babicki, M., Kotowicz, K., Piotrowski, P., Stramecki, F., Kobyłko, A., Rymaszewska, J. (2018). Areas of stigmatization and discrimination of mentally ill people among internet respondents in Poland. Psychiatria Polska, 52(1), 93–102. doi: https://doi.org/10.12740/PP/76861.
Bauman, Z. (2006), Liquid postmodernity. Kraków: Wyd. Literackie.
Demerouti, E. (2012), The spillover and crossover of resources among partners: the role of work-self and family-self facilitation. Journal of Occupational Health Psychology, 17(2), 184–195, http://dx.doi.org/10.1037/a0026877.
Faragher, E.B., Cass, M., Cooper, C.L. (2005), The relationship between job satisfaction and health: a meta-analysis. Occupational Environmental Medicine, 62, 105–112, http://dx.doi.org/10.1136/oem.2002.006734.
Fiech, M., Mudyń, K. (2011), Failure to implement actions affecting the level of job satisfaction of employees as a symptom of disfunction in the process of HR management. Problemy Zarządzania, 4(34), 147–161, article-3d00fd79-1d7a-4647-be32-0dc1552242e9.
Galambos, N.L., Barker, E.T., Krahn, H.J. (2006), Depression, self-esteem, and anger in emerging adulthood: seven-year trajectories. Developmental Psychology, 42, 350–365, http://dx.doi.org/10.1037/0012-1649.42.2.350.
Hanson, C.L., Henggeler, S.W., Harris, MA., Cigrang, J.A., Schinkel, A.M., Rodrigue,
J.R., Klesges, R.C. (1992), Contributions of sibling relations to the adaptation of youths with insulin-dependent diabetes mellitus. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60(1), 104–112, http://dx.doi.org/10.1037/0022-006X.60.1.104.
Herzberg, F., Mausner, B., Snyderman, B.B. (1959), The Motivation to Work. New York: Wiley & Sons.
Kiejna, A., Piotrowski, P., Adamowski, T., Moskalewicz, J., Wciórka, J., Stokwiszewski, J. (2015), Spread of selected mental disorders in the population of adult Poles with regard to gender and age structure – survey of EZOP Polska. Psychiatria Polska, 49(1), 15–27.
doi: 10.12740/PP/30811.
Kim, J., McHale, S.M., Crouter, M.C., Osgood, D.W. (2007), Longitudinal linkages between sibling relationships and adjustment from middle childhood through adolescence. Developmental Psychology, 43(4), 960–973, doi: 10.1037/0012-1649.43.4.960.
Kowalska, M., Marcinkowska, U., Jośko, J. (2010), Job satisfaction and quality of life of women aged 45 to 60 years in the Silesian district. Medycyna Pracy, 61(3), 277–285.
Kowalska, M., Szemik, S. (2016), Health and quality of life and work activity. Medycyna Pracy, 67(5), 633–671, https://doi.org/10.13075/mp.5893.00420.
Lachowska, B. (2012), Conflict and facilitation between family and professional roles vs. the quality of life of working parents. Psychologia Społeczna, 4 (23), 353–371.
Liu, J., Sekine, M., Tatsuse, T., Fujimura, Y., Hamanishi, S., Zheng, X. (2015), Association among number, order and type of siblings and adolescent mental health at age 12. Pediatrics International, 57(5), 849–855, doi: 10.1111/ped.12629.
Makowska, Z., Merecz, D. (2001), Polish adaptation of General Health Questionnaires by David Goldberg: GHQ-12 and GHQ-28, (w:) Goldberg D, Williams P. [edit.]. Mental health assessment based on surveys done with the questionnaires by David Goldberg. Manual for GHQ-12 and GHQ-28 users. Łódź: Institute of Occupational Medicine.
Merecz, D., Mościcka, A., Drabek, M., Koniarek, J. (2004), Predictors of mental health and work capacity of employees in executive positions. Medycyna Pracy, 55(5), 425–433.
Milevsky, A. (2005), Compensatory patterns of sibling support in emerging adulthood: variations in loneliness, self-esteem, depression and life satisfaction. Journal of Social and Personal Relationships, 22:743–755, http://dx.doi.org/10.1177/0265407505056447.
Nakagawa, S. (2004), A farewell to Bonferroni: the problems of low statistical power and publication bias. Behavioral Ecology, 15:1044–1045, http://dx.doi.org/10.1093/beheco/arh107
Organ, D.W., Near, J.P. (1985), Cognitive vs. affect measures of job satisfaction. International Journal of Psychology, 20:241–254, http://dx.doi.org/10.1080/00207598508247735.
Ponzetti, J.J., James, C.M. (1997), Loneliness and sibling relationships. Journal of Social Behavior and Personality, 12(1), 103–112.
Riggio, H.R. (2000), Measuring Attitudes toward Adult Sibling Relationships: The Lifespan Sibling Relationship Scale. Journal of Social and Personal Relationships, 17(6), 707–728. https://doi.org/10.1177/0265407500176001.
Rostowska, T. (2010), Psychosocial aspects of interpersonal relationships in the subsystem of monozygotic twins, (w:) Rostowska T. Pastwa-Wojciechowska B. [edit.]. Development of twins in lifetime. Biopsychological aspects. Impuls Kraków, pp. 101–122.
Rushing, B., Schwabe, A. (1995), The health effects of work and family role characteristics: gender and race comparisons. Sex Roles, 33(1/2), 59–75, http://dx.doi.org/10.1007/BF01547935.
Schwarzer, R., Knoll, N. (2007), Functional roles of social support within the stress and coping process: A theoretical and empirical overview. International Journal of Psychology, 42(4), 243–252.
Seiger, C.P., Wiese, B.S. (2009), Social support from work and family domains as an antecedent or moderator of work–family conflicts? Journal Vocational Behavior, 75(1), 26–37.
Smith, A., Johan, S., Wadsworth, E., Smith, G.D., Peters, T. (2000), The scale of occupational stress. The Bristol stress and health at work study. Contract research report 265/2000. Norwich: Health & Safety Executive.
Stocker, C., Lanthier, R., Furman, W. (1997), Sibling relationships in early adulthood. Journal of Family Psychology, 11:210–221, http://dx.doi.org/10.1037/0893-3200.11.2.210.
Voydanoff, P. (2002), Linkages between the work-family interface and work, family, and individual outcomes. An integrative model. Journal of Family Issues, 23(1), 138–164.
Walęcka-Matyja, K. (2016), The Polish short version of the Adult Sibling Relationship Questionnaire (ASRQ-SF), preliminary report. Hellenic Journal of Psychology, 13, 89–103.
Walęcka-Matyja, K. (2016), The Polish short version of the Adult Sibling Relationship Questionnaire (ASRQ-SF), preliminary report. Hellenic Journal of Psychology, 13, 89–103.
Zalewska, A. (2001), Job Description Sheet by O. Neuberger and M. Allerbeck – Adaptation to Polish conditions. Studia Psychologiczne, 39(1), 197–217.