Słowa kluczowe
okres wschodzącej dorosłości
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł stanowi próbę ukazania, że okres wschodzącej dorosłości to istotny czas kiedy kształtują się zachowania związane ze zdrowiem. Ten okres jest szczególnie interesujący także ze względu na to, że młodzi ludzie stają przed szansą osiągnięcia pełnej niezależności. Usamodzielnienie się od rodziców daje możliwość stworzenia własnego stylu życia – sprzyjającego zdrowiu czy też szkodliwego dla zdrowia.
Bibliografia
Arnett, J. (1992), Sensation seeking: A new conceptualization and a new scale. Personality and Individual Differences, 16, 289-296.
Arnett, J. (1997), Young people’s conceptions of the transition to adulthood. Youth and Society, 29, 1-23.
Arnett, J. (1999), Adolescent storm and stress, reconsidered. American Psychologist, 54, 317-326.
Arnett, J. (2000), Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55, 5, 469-480.
Arnett, J. (2001), Conceptions of the transition to adulthood: Perspectives from adolescence through midlife. Journal of Adult Development, 8, 133-144.
Arnett, J. (2011), Emerging adulthood(s): The cultural psychology of a new life stage, (w:) L. Jensen (red.), Bringing Cultural and Developmental Psychology: New Syntheses in Theory, Research and Policy. New York: Oxford University Press.
Bańka, A, (2006), Poradnictwo transnacjonalne. Cele i metody międzykulturowego doradztwa karier. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Bee, H. (2004), Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Wydawnictwo Zysk i Spółka.
Bianchi, S., Spain, D. (1996), Women, work, and family In America. Population Bulletin, 51, 1-48.
Birch, A., Malim, T. (2001), Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęcia do dorosłości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brzezińska, A. (2007), Zadania rodziny i szkoły: od samodzielności dziecka do efektywności pracownika. Warszawa: Academica Wydawnictwo SWPS.
Brzezińska, A. (2013), Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa: Scholar.
Buchanan, C.M., Eccles, J., Becker, J. (1992), Are adolescents the victims of raging hormones? Evidence for activational effects of hormones on moods and behavior at adolescence. Psychological Bulletin, 111, 62-107.
Conger, J. (1977), Adolescence and youth: Psychological development in a changing world. New York: Harper and Row.
Erikson, E. (2000), Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Rebis.
Freud, A. (1958), Adolescence. Psychoanalytic Study of the Child, 15, 255-278.
Garmezy, N. (1985), Stress-resistant children: The search for protective factors, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 4, 213-233.
Gaś, Z. (2006), Profilaktyka w szkole. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne WSiP.
Gottfredson, M.R., Hirschi, T. (1990), A general theory of crime. Stanford: Stanford University Press.
Grudziak–Sobczyk, E. (1992), Alkohol a młodzież polska. Alkohol a zdrowie, 3.
Hall, G.S. (1904), Adolescence: its psychology and its relation to physiology, anthropology, sociology, sex, crime, religion, and education. T.1-2. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Hawkins, J. (1992), Risk protective factors for alcohol and other drug problems in adolescents and early adulthood: implications for substance abuse prevention. Psychological Bulletin, 112, 1, 64-105.
Izdebski Z. (2006), Ryzykowana dekada. Seksualność Polaków w dobie HIV/AIDS. Studium porównawcze 1997 – 2001 – 2005. Zielona Góra: Uniwersytet Zielogórski.
Johnston, L.D., O’Malley, P.M., Bachman, J.G. (1994), National survey results on drug use from the Monitoring the Future study, 1975-1993, t. 2. Rockville: National Institute on Drug Abuse.
Mazur, J. (2015), Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014. Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.
Myers, D., Diener, E. (1995), Who is happy? Psychological Science, 6, 10-19.
Larson, R., Richards, M.H. (1994), Divergent realities: the emotional lives of mothers, fathers, and adolescents. New York: Basic Books.
Laursen, B., Coy, K.C., Collins, W.A. (1998), Resonsidering changes in parent-child conflict across adolescence: a meta-analysis. Child Development, 69, 817-832.
Obuchowska, I. (2000), Adolescencja, (w:) Psychologia rozwoju człowieka, B. Harwas- Napierała, J. Trempała (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Obuchowski, K. (1996), Przez galaktykę potrzeb. Psychologia dążeń ludzkich. Poznań: Zysk i S-ka.
Ostaszewski, K. (2003), Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Podstawy opracowywania oraz ewaluacja programów dla dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Partner in Business Strategies PBS (dawniej Pracownia Badań Społecznych) (2011), Badanie dotyczące używania środków psychoaktywnych przez młodzież szkolną województwa pomorskiego. Raport końcowy z badania przygotowany przez PBS na potrzeby Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Sopot: PBS.
Pawelski, A. (1997), Przedwczesna inicjacja seksualna jako czynnik zagrożenia AIDS. Seksuologia, 5-6.
Pearson, P. (1970), Relationships between Global and Specified Measures of Novelty Seeking. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 43, 199-204.
Petersen, A.C., Compas, B.E., Brooks-Gunn, J., Stemmler, M., Ey S., Grant, K.E. (1993), Depression in adolescence. American Psychologist, 48, 155-168.
Puchalski, K. (1990), Zachowania związane ze zdrowiem jako przedmiot naukm socjologicznych. Uwagi wokół pojęcia, (w:) Zachowania zdrowotne. Zagadnienia teoretyczne, próba charakterystyki zachowań zdrowotnych społeczeństwa polskiego, A. Gniazdowski (red.), s. 23-57, Łódź: Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy.
Scheier, M.F., Carver, C.S. (2003), Goals and confidence as self-regulatory elements underlying health and illness behaviour, (w:) The Self-regulation of Health and Illness Behaviour, L.D. Cameron, H. Leventhal (eds.), 17–41. London: Routledge.
Sęk, H. (2000), Zdrowie behawioralne, (w:) Psychologia. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, J. Strelau (red.), t.3, s. 533-553. Gdańsk: GWP.
Skałbania, B. (2009), Poradnictwo pedagogiczne. Przegląd wybranych zagadnień. Kraków: Impuls.
Słońska, Z., Misiuna, M. (1993), Promocja zdrowia. Słownik podstawowych pojęć. Warszawa: Agencja Promo-Lider.
Szymańska, J. (2002), Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
Wiliński, M. (2007), Rozwój i wychowanie nastolatka, (w:) Zadania rodziny i szkoły: od samodzielności dziecka do efektywności pracownika, A. Brzezińska (red.), Warszawa: Academica Wydawnictwo SWPS.
Woynarowska, B. (2017), Edukacja zdrowotna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ziarko, M. (2006), Zachowania zdrowotne młodych dorosłych – uwarunkowania psychologiczne, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Zimbardo, P., Johnson, R., McCann, V. (2012), Psychologia. Podstawy psychologii, T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.