Abstrakt
Pregnancy and labour have an important impact on woman’s personal and social life. In the first half of the 20th century in Poland, pregnant women used to be called “blessed”, “in the state of grace” or “at hope”. Those terms put greater emphasis on the emotional aspect of pregnancy than on biology. A development of modern medicine and a progress in highly specialized techniques in medical diagnosis have entered into the physiology of woman’s life - from family planning to pregnancy and labour. The medical approach to motherhood has highlighted the biological and technical dimension, and marginalized the spiritual space of these experiences. Motherhood is not only a biological and medical process, but is also experienced in the social space and has a deep, psycho-spiritual dimension. When motherhood is seen and experienced only at the level of a biological event, when it has a lack of spiritual depth, it might become only an experience of technical management of a child. In addition to the biological and medical sphere, that dominated the area of pregnancy and labour, there is also an emotional and spiritual aspect, which, sometimes, is hard to define. In the light of Personalistic Anthropology, anything that concerns the biological dimension of the human is inextricably linked to its spiritual dimension and vice versa. Therefore, the appearance of a human in space-time is also the beginning of his spirituality, that is understood as the ability to go beyond the sphere of biological Leeds.
Bibliografia
Chmielewski M., (1999), Metodologiczne problemy posoborowej teologii duchowości katolickiej [Methodological issues of post-conciliar theology of Catholic spirituality], Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, pp. 187-188.
Chmielewski M., (2011), Postawy duchowe osób towarzyszące kobiecie rodzącej w domu [Spiritual attitudes of those accompanying a woman giving birth at home], (in:) Dlaczego rodzić w domu? [Why home birth?] M.Z. Stepulak, A. Irzmańska-Hudziak, J. Płońska (eds.), pp. 37-45, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Chołuj I., (2008), Urodzić razem i naturalnie. Informator i poradnik porodowy dla rodziców i położnych [To give birth together and naturally. Guidebook for parents and midwives], Mszczonów: Fundacja Źródła Życia.
Crowther S., (2013), Sacred space at the moment of birth. Practising Midwife, (December):21–3.
Crowther S., Hall J., (2015), Spirituality and spiritual care in and around childbirth, Women and Birth, Nr 28, pp. 173–178.
Dellmann T., (2004), “The best moment of my life”: a literature review of Fathers' experience of childbirth, Australian Midwifery, Volume 17, Issue 3, pages 20-26.
Doherty ME., (2010), Voices of midwives: A tapestry of challenges and blessings. Am J Maternal/Child Nurs, No 35(2), pp. 96–101.
Domańska U., (2005), Medykalizacja i demedykalizacja macierzyństwa [Medicalization and demedicalization of motherhood], (in:) Zdrowie i choroba. Perspektywa socjologiczna [Health and disease. A sociological perspective], W. Piątkowski, W. Brodniak (eds.), pp. 311-322, Tyczyn: Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza.
Doroszewska A., (2016), Opieka okołoporodowa w Polsce po transformacji ustrojowej – między medykalizacją a demedykalizacją? [Perinatal care in Poland after System Transformation - between medicalization and demedicalization?] ANNALES I – Philosophy and Sociology, Vol. XLI, 2, pp. 48-59.
Fijałkowski W., (1988), Dar rodzenia [Gift of giving birth], Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Fijałkowski W., (2001), Ekologia rodziny. Ekologiczna odnowa prokreacji [Ecology of a Family. An ecological renewal of procreation], Kraków: Wydawnictwo Rubikon.
Fijałkowski W., (1992), Konsekwencje psychologiczne uczestnictwa ojca w porodzie [Psychological consequences of father's participation in childbirth], (in:) Z zagadnień psychologii prokreacyjnej [From the issues of procreative psychology], E. Bielawska-Batorowicz, D. Kornas-Biela (eds.), pp. 47-59, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
Fijałkowski W., (2003), Ku afirmacji życia [To the affirmation of life], Lublin: Gaudium.
Gaskin I.M., (2002), Spiritual midwifery. Cambridge UK: Summertown.
Heather L. Longworth H.L., Kingdon C.K., (2011), Fathers in the birth room: What are they expecting and experiencing? A phenomenological study, Midwifery, Volume 27, Issue 5, pages 588- 594.
Fahy K., Hastie C., (2008), Midwifery guardianship: reclaiming the sacred in childbirth. (in:), Birth territory and midwifery guardian-ship, K. Fahy, M. Foureur, C. Hastie, (editors), p. 39–56, London: Butterworth Heinemann Elsevier.
Grzegorczykowa R., (2006), Co o fenomenie duchowości mówi język? [What does language say about the phenomenon of spirituality?] (in:) Fenomen duchowości [The phenomenon of spirituality], A. Grzegorczyk (eds.), pp. 21-28, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Jan Paweł II [John Paul ii], List Apostolski Mulieris Dignitatem [Apostolic Letter Mulieris Dignitatem], (15.08.1988).
Karoń-Ostrowska A., (2014), Tajemnica promieniowania macierzyństwa [Mystery of the radiation of motherhood], (in:), Sztuka relacji międzyludzkich. Miłość. Małżeństwo. Rodzina [The art of interpersonal relations. Love. Marriage. Family], J. Augustyn (ed.), pp. 383-387, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Klimczuk A., (2013), Hipoteza Sapira-Whorfa – przegląd argumentów zwolenników i przeciwników. Sapir-Whorf Hypothesis–a Review of Argumentation of Followers and Adversaries, Kultura–Społeczeństwo–Edukacja [Society-Culture-Education], No 1(3), pp. 165-18.
Kornas–Biela D., (2002), Wokół początku życia ludzkiego [Around the beginning of human life], Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Kornas-Biela D., (2005), Ku dojrzałemu przeżywaniu ludzkiej płciowości [Towards a mature experience of human sexuality], (in:), Płciowość ludzka w kontekście miłości. Przesłanie moralne Kościoła [Human sexuality in the context of love. The moral message of the Church], J. Nagórny (ed.), pp. 119-164. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kornas-Biela D., (2006), Rodzina w procesie prokreacji [Family in the process of procreation], (in:) Rodzina. Bezcenny dar i zadanie [Family. An invaluable gift and task], J. Stala, E. Osewska (eds.), pp. 481-539, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen.
Kornas-Biela D., (2009), Pedagogika prenatalna. Nowy obszar nauk o wychowaniu [Prenatal pedagogy. A new area of education about upbringing], Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kościelska M., (1988), Trudne macierzyństwo [Difficult motherhood], Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kuryś K., (2010), Urodzenie pierwszego dziecka jako wydarzenie krytyczne w życiu kobiet i mężczyzn [The birth of the first child as a critical experience in the lives of men and women], Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Lahood G., (2007), Rumour of angels and heavenly midwives: anthropology of trans-personal events and childbirth, Women Birth, nr 20 (1), pp. 3–10.
Lessing-Pernak J., (2010), Znaczenie przebiegu porodu i wczesnego kontaktu matki
z dzieckiem dla rozwoju przywiązania [The importance of childbirth and early mother-child contact for development of attachment], Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia [Perinatology, Neonatology and Gynecology], V. III, book 4, pp. 282-289.
Lichtenberg-Kokoszka E., (2008), Ciąża zagadnieniem biomedycznym i psycho-pedagogicznym [Pregnancy as a biomedical and psycho-pedagogical issue], Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Mary K., Longworth M.K., Kirk S., (2015), A narrative review of fathers’ involvement during labour and birth and their influence on decision making, Midvifery, Volume 31, Issue 9, pages 844-857.
Mazurek E., (2014), Macierzyństwo pod medycznym nadzorem. Wybrane aspekty medykalizacji macierzyństwa [Motherhood under medical supervision. Selected aspects of medicalization of motherhood], Kultura-Społeczeństwo-Edukacja [Society-Culture-Education], no 1(5), pp. 75-93.
Ministerstwo Zdrowia, Standard Opieki Okołoporodowej [Ministry of Health, Standards for Maternal and Neonatal Care], http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/zdrowie-matki-i-dziecka/standard-opieki-okoloporodowej (16.03.2016).
Molonei S., Gair S., (2015), Empathy and spiritual care in midwifery practice: Contributing to women's enhanced birth experiences, Women and Birth, no 28(4), pp. 323-328.
Otffinowska A., (2007), Trauma narodzin, jak dalece przebieg porodu wpływa na zdrowie matki i dziecka [The Trauma of Birth. How far the course of childbirth affects the health of mother and child], Warszawa: Fundacja Rodzić po Ludzku.
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu [Experts of the Polish Society of Gynecologists and Obstetricians in the field of antenatal care in a normal pregnancy], http://www.femmed.com.pl/wpcontent/uploads/2013/02/rekomendacjaopiekaprzedporodowa.pdf (16.03.2016).
Rudnicka B., Poród w polskim położnictwie u progu XXI w. [Childbirth in Polish obstetrics at the beginning of the 21st century], Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Zbigniewa Pietrzaka [Dissertation for the degree of doctor of medical sciences written under the supervision of prof. Zbigniew Pietrzak, MD, PhD], Wydział Pielęgniarstwa i Położnictwa, II Katedra Ginekologii i Położnictwa, Uniwersytet Medyczny w Łodzi [Department of Nursing and Midwifery, II Department of Gynecology and Obstetrics, Medical University of Lodz], Główna Biblioteka Lekarska, Łódź 2009.
Skrzypińska K., (2008), Dokąd zmierzam? Duchowość jako wymiar osobowości [Where am I going? Spirituality as a dimension of personality], Roczniki Psychologiczne [Psychological Annals], no 1, p. 39-57.
Stefan W., (1998), Macierzyństwo w małżeństwie i rodzinie [Motherhood in marriage and family], (w:) Macierzyństwo [Motherhood], J. Augustyn (ed.), pp. 26-33, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Smolińska B., (2014), Macierzyństwo drogą ku wolności [Motherhood, the way to freedom], (in:) Sztuka relacji międzyludzkich. Miłość. Małżeństwo. Rodzina [The art of interpersonal relations. Love. Marriage. Family], J. Augustyn (ed.), pp. 393-397, Kraków: Wydawnictwo WAM, Kraków.
Tataj-Puzyna U., (2011), Kryteria wyboru miejsca i rodzaju porodu przez kobiety w Polsce [Criteria for choosing a place and type of delivery by women in Poland], (in:) Dlaczego rodzić w domu? Poród domowy w perspektywie interdyscyplinarnej [Why home birth? A home birth in an interdisciplinary perspective], M. Z. Stepulak (ed.), pp. 89-99, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Tataj–Puzyna U., (2015), Piękno macierzyństwa [The beauty of motherhood], Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio [The Scientific Quarterly Fides et Ratio], no 3(23), pp. 158-170.
Tataj–Puzyna U., Bączek G., Baranowska B., Doroszewska A., (2017), Doświadczenie macierzyństwa – badanie sondażowe matek w Warszawie [The experience of motherhood - a survey of mothers in Warsaw], Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio [The Scientific Quarterly Fides et Ratio], no 2(30), pp. 124-144.
Urbańska S., (2009), Profesjonalizacja macierzyństwa jako proces odpodmiotowienia matki. Analiza dyskursów poradnika „Twoje Dziecko” z 2003 i 1975 roku [Professionalization of motherhood as a process of mother's disempowerment. Analysis of the discourses of the "Your Child" magazine from 2003 and 1975 ] (in:) Kobiety, feminizm, demokracja: wybrane zagadnienia z seminarium, z lat 2001-2009 [Women, feminism, democracy: selected issues from the seminar, 2001-2009], B. Budrowska (ed.), pp. 19-42, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Wejman H., (1997), Miłosierdzie jako istotny element duchowości chrześcijańskiej [Mercy as an essential element of Christian spirituality], Szczecin: Wydawnictwo Ottonianumm.
Wojtyła K.,(1985), Osoba i czyn [Person and act], Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.
Zdankiewicz-Jedynak D., (2012), Obraz ciąży i porodu w świetle danych językowych polszczyzny [An image of pregnancy and labour in the light of language data of the Polish language], (in:) Odkrywanie znaczeń w języku [Discovering meanings in language], A. Mikołajczuk, K. Waszakowa (ed.), pp. 189-199, Warszawa: Wydawnictwo WUW.
Żuk A., (2017), Elementy chrześcijańskiej duchowości okołoporodowej [Elements of Christian perinatal spirituality], Studia nad Rodziną [Studies on the Family], V. XXI, No 1(42), pp. 19-36.