Jak cytować
Abstrakt
Cesarskie cięcie (CC) to interwencja ratująca życie matki i dziecka w przypadku powstania powikłań uniemożliwiających przeprowadzenie porodu drogami natury (PDN). Badania wskazują, że optymalny odsetek cesarskich cięć, z perspektywy medycznej, względem porodu drogami natury to 10-15%. w perspektywie 15 lat (2000-2015) zauważono globalny wzrost odsetka CC z 12% do 21%. Analiza wskazań przy wykorzystaniu klasyfikacji Robsona, wykazała, że najczęstszym wskazaniem do CC jest wcześniejszy poród tą drogą. w związku z tym zauważyć można efekt spiralnego wzrastania odsetka cięć cesarskich.
Aktualnie odsetek cesarskich cięć w Polsce również znacząco przekracza zalecany poziom i wynosi 35,8% w skali kraju. Od 2015 roku prowadzone są działania mające na celu jego zmniejszenie. Jednym z nich jest wprowadzenie w 2018 roku nowej rekomendacji, według której wcześniejszy poród drogą CC nie jest bezpośrednim wskazaniem do ponownego cesarskiego cięcia.
Droga porodu po cesarskim cięciu jest tematem kontrowersyjnym, gdyż brakuje rzetelnych danych i jednoznacznych wskazań dla lekarzy w tym zakresie. Jednocześnie szereg badań wskazuje na to, że poród drogami natury po cesarskim cięciu (VBAC) jest bezpieczny dla matki i dziecka. w przypadku braku dodatkowych czynników ryzyka, kobieta ma 74% szans na udany poród drogami natury po jednym CC, dlatego VBAC jest najlepszym wyborem dla większości kobiet. Pomimo tego, doniesienia wskazują, że jest tylko kilka ośrodków w Polsce, w których możliwy i preferowany jest VBAC. Ponadto zmiana rekomendacji odebrana została przez część kobiet w Polsce jako ograniczenie możliwości współdecydowania o wyborze postępowania, gdyż wcześniejsze zalecenia uwzględniały możliwość, aby kobieta nie wyraziła zgody na próbę porodu drogami natury. w Polsce brakuje rzetelnych statystyk dotyczących elektywnych cesarskich cięć (ECS), wykonanych z uwagi na pierwszy poród ukończony przez CC. Nie przeprowadzono dotychczas badań dotyczących preferencji oraz motywacji kobiet co do wyboru drogi porodu, a także nie prowadzi się statystyk mówiących o liczbie podejmowanych prób porodu po cesarskim cięciu (TOLAC) i ich skuteczności.
Decyzja o drodze porodu po cesarskim cięciu powinna być podejmowana każdorazowo indywidualnie uwzględniając bilans korzyści i zagrożeń. Istotne jest również wzięcie pod uwagę perspektywy kobiety i jej postawy względem drogi porodu, gdyż według rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dobry poród to taki, który daje kobiecie poczucie możliwości współdecydowania, nawet wtedy kiedy użycie procedur medycznych jest niezbędne. Najbardziej optymalny byłby wybór odbywający się w dialogu lekarza z pacjentką, w którym uwzględnione byłyby zarówno rekomendacje oparte na dowodach medycznych jak i potrzeby kobiety.
Słowa kluczowe: poród po cesarskim cięciu, VBAC, ECS, rekomendacje