Abstract
The research refers to shaping of patriotic attitudes amongst renowned Polish families. The objective of the research is to answer to the following question: How patriotic attitudes had been shaped in the Pilecki family? The author applies the history-pedagogy method. Pilecki family history in the period between the second half of the 19th century and the thirties of the 20th century (repressions after the January Uprising in particular) has been analysed. Three generations of the Pilecki family have been described: Julian and Ludwika Pilecki, Witold and Maria Pilecki, and finally Witold and Maria’s children. The author concentrates on the three following levels of the shaping of attitudes: emotional, behavioural, cognitive. Results and conclusions: The results of the analysis show that, in the Pilecki family, patriotism had been taking shape at all three levels. At the emotional level, an atmosphere of patriotism had been present and recollections of the Tsarist regime’s injustices had been cultivated. At the behavioural level, young people had been encouraged to fill the ranks of scouting organizations and to cultivate Polish language and traditions. It happened to move to other places where Russification pressure had been weaker. The repressions had been met with both courage and determination. At the cognitive level, interesting discussions concerning Polish history were regularly organized. The knowledge on this subject had been transferred to the youth. Polish literature and paintings had been carefully studied. Cognitive actions had been carefully planned. Children’s acumen had been shaped thanks to constructive games and working with books. Patriotism engraved in memories of the insurgents had also been consolidated. The research demonstrates how patriotism had been shaping itself in the Pilecki family. The next challenge is to find out how this information can be used in modern times. Situations and episodes from the Pilecki family’s life, described in the article, can serve as inspiration in shaping patriotism.
References
Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Buszko, J. (2000). Wielka historia Polski. Od niewoli do niepodległości (1864-1918). Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra.
Cyra, A. Wysocki, W. (1997). Rotmistrz Witold Pilecki. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Foot, M. (2003). Six faces of courage. Secret agents against Nazi tyranny. Barnsley: Leo Cooper.
Gronkowska-Koziar, A. (2021). Wychowanie patriotyczne w posłudze duszpasterskiej kardynała Stefana Wyszyńskiego. Biografistyka Pedagogiczna, 2, 205-218. https://doi.org/10.36578/BP.2021.06.52
Juroszek, W. (2022). Generał Fieldorf „Nil” as a personal model in upbringing towards maturity. Quarterly Journal Fides et Ratio, 52(4), 43-53. https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1104
Juroszek, W. (2023a). Witold Pilecki as a caring parent model from the Erik Erikson’s theory perspective. Quarterly Journal Fides et Ratio, 53(1), 18-26. https://doi.org/10.34766/fetr.v53i1.1168
Juroszek, W. (2023b). Generał August Emil Fieldorf „Nil” jako wzór osoby dojrzałej w świetle koncepcji Zdzisława Chlewińskiego. Ujęcie psychopedagogiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Małkowski, A. (1911). Scouting jako system wychowania młodzieży na podstawie dzieła Generała Baden-Powella. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Mandrela, A. (2019). Duchowość i charakter Witolda Pileckiego. Sylwetka ochotnika do Auschwitz. Katowice: Wydawnictwo Anna Mandrela.
Mądrzycki, T. (1996). Osobowość jako system tworzący i realizujący plany – nowe podejście. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Nęcka, E., Orzechowski, J., Szymura, B. (2007). Psychologia poznawcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nowak, A. (2022). Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI w. Kraków: Biały Kruk.
Patricelli, M. (2011). Ochotnik. O Rotmistrzu Witoldzie Pileckim. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Pawłowicz, J. (2017). Żołnierz Niezłomny, patriota, człowiek…Szkic o bohaterze. (In:) W. Ostrowska, E. Stachurska (eds.), Mój ojciec. Wspomnienia, 15-60. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
Pilecka-Optułowicz, Z. (2017). Zastanawiam się, czy wiedział, że ma tak mało czasu. (In:) W. Ostrowska, E. Stachurska (eds.), Mój ojciec. Wspomnienia, 61-160. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
Pilecki, A., Krzyszkowski, M., Wasztyl, B. (2015). Śladami mojego taty. Kraków: Znak Horyzont.
Plopa, M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie: metody badań. Kraków: Impuls.
Płużański, T. (2015). Rotmistrz Pilecki i jego oprawcy. Warszawa: Wydawnictwo Fronda.
Rybicki, A. (2022). Pułkownik Łukasz Ciepliński jako wzór osobowy w chrześcijańskiej formacji mężczyzn. Studium na podstawie jego grypsów więziennych. Studia Teologiczne, 11, 173-195. https://doi.org/10.18290/rt226911.10
Rynio, A. (2018). Patriotic education in the teaching of God’s Servant – Cardinal Stefan Wyszyński. Studia Theologica Versaviensia, 2, 145-160. https://doi.org/10.21697/stv.61.2.08
Rynio, A. (2019). Wychowanie patriotyczne w nauczaniu Sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego. (In:) E. Czaczkowska, R. Łatka (eds.), Prymas Wyszyński a Niepodległa: naród – patriotyzm – państwo w nauczaniu Prymasa Tysiąclecia, 105-120. Warszawa: Wydawnictwo IPN.
Sabat, K. (2016). Prośba o ułaskawienie źródłem do biografii Żołnierzy Wyklętych. Biografistyka Pedagogiczna, 1, 275-289. https://doi.org/10.36578/BP.2016.01.17
Sabat, K. (2018). Nauczyciel wobec upowszechniania wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Biografistyka Pedagogiczna, 1, 113-131. https://doi.org/10.36578/BP.2018.03.08
Szulakiewicz, W. (2004). Biografistyka i jej miejsce w historiografii edukacyjnej po II wojnie światowej. Biuletyn Historii Wychowania, 10, 5-14.
Szulakiewicz, W. (2015a). Badania biograficzne w pedagogice. Studia źródłowe i bibliograficzne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Szulakiewicz, W. (2015b). Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Śląski, J. (1996). Żołnierze Wyklęci. Warszawa: RYTM.
Tracki, K. (2014). Młodość Witolda Pileckiego. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Wysocki, W. (2013). Rotmistrz Witold Pilecki 1901-1948. Warszawa: RYTM
Wyszyński, S. (2020). Kocham ojczyznę więcej niż własne serce. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Zdrada, J. (2015). Historia Polski. 1795-1914. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zwoliński, A. (2015). Wychowanie do patriotyzmu. Labor et Educatio, 3, 355-375.
Żaryn, J. (2020). Własna i niepodległa, czyli o Polakach walczących o swoją ojczyznę. Warszawa: Wydawnictwo Neriton.