Abstract
Studies carried out around the world on the structure of human populations clearly indicate that modern society is “aging”. Demographic indicators show the dynamism of this process, and thus the trend of population ageing will intensify in the coming years. That is why the activation and activity of older people is so important, this is a condition for functioning in society, playing assigned social roles, meeting bio-psychosocial needs and, above all, communicating. Its absence can cause progressive disability, social isolation, loneliness. That is why activating senior projects aimed at increasing independence and counteracting the risk of social marginalization are so important in the lives of seniors. The aim of the research was to establish the factors that determine proper communication with the elderly people. The study involved 86 seniors, participants of the senior project entitled: "Passion - a recipe for eternal youth". A qualitative strategy was used to collect and analyze the data using partially categorized interviews. In order to supplement the information obtained during the interviews, an analysis of the documents held by the senior project organizer was carried out. The presentation of the results of the study was divided into three areas related to communication: listening, talking, understanding. In order to build effective interpersonal communication with seniors, it is important to understand individual experiences, specific needs, expectations and concerns. For seniors in the process of interpersonal communication important elements are: empathy, patience, commitment, as well as understanding their shortcomings related to the aging process. The openness of expressing desires and needs by seniors is fostered by appreciation and listening. In their family environment, they notice a deficit in the area of active listening, as well as the infantilization of the message addressed to them. They emphasize the very important importance of communication in their lives, and identify its lack with loneliness and isolation. They believe that the activity they undertake in the auditory, motor and cognitive spheres affects the slowing down of the aging process, as well as helps in communication. Taking into account the results of the study, it should be proposed to increase the awareness of people working in senior projects on the specifics of interpersonal communication with seniors through the organization of educational trainings in this area, which should be reflected in legal regulations.
References
GUS (2022a). Sytuacja osób starszych w Polsce w 2021 r. (From:) https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/4/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2021_r.pdf (access: 03.04.2024).
GUS (2022b). Udział w sporcie i rekreacji ruchowej w 2021 r. (From:) https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/sport/uczestnictwo-w-sporcie-i-rekreacji-ruchowej-w-2021-r-,5,2.html (access: 03.04.2024).
Kaczmarczyk, M., Trafiałek, E. (2017). Aktywizacja osób w starszym wieku jako szansa na pomyślne starzenie. Gerontologia Polska, 15(4), 116-118.
Kawińska, M. (2018). Aktywność edukacyjna seniorów a koncepcja aktywnego starzenia się. Studia Socialia Cracoviensia, 10(1), 45-57. http://dx.doi.org/10.15633/ssc.2595
Kilian, M. (2020). Funkcjonowanie osób w starszym wieku. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Kliszcz, J. (2019). Psychologia potrzeb osób starszych. Potrzeby psychospołeczne po 65. roku życia. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (2018). Polityka społeczna wobec osób starszych do 2030. BEZPIECZEŃSTWO – UCZESTNICTWO – SOLIDARNOŚĆ (From:) https://www.monitorpolski.gov.pl/M2018000116901.pdf (access: 03.04.2024).
Młyński, J. (2018). Aktywność seniorów w środowisku lokalnym, Studia nad Rodziną, 3(48), 69–86. https://doi.org/10.21697/snr.2018.48.3.05
Ozga, K., Ozga, A. (2019). Perswazja w dyskursie gerontologicznym – przeszkody i strategie w komunikacji z pacjentem geriatrycznym. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 48(2), 275–302. https://doi.org/10.18778/1505-9057.48.19
Piestrzyński, W., Sarzała, D. (2020). Percepcja społeczna starości w kontekście środowiska rodzinnego, Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość, XVII, 73-92. (From:) https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171657782 (access: 3.04.2024).
Pitala, A. (2019). Znaczenie komunikacji interpersonalnej w okresie starości. (In:) E. Dubas, M. Muszyński (eds.), Starość w nurcie życia, 161-169, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Rosińska-Mamej, A. (2019). Komunikacja według innych miar szyta… Porozumiewanie się z seniorami w opinii ludzi młodych. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 26(2), 195-213. https://doi.org/10.14746/pspsj.2019.26.2.14
Słabiak, T. (2022). Realizacja polityki senioralnej w Polsce – wprowadzenie w tematykę. Homo et Societas, 7, 92-106. https://doi.org/10.4467/25436104HS.22.011.17354
Stowarzyszenie mali bracia Ubogich (2023). Samotność wśród osób 80+. (From:) https://www.malibracia.org.pl/assets/RAPORT_2023/Samotnosc-wsrod-osob-80+-Raport-z-badania_zapis_2023.pdf (access: 03.04.2024).
Szczęsna, I. (2022a). Ewaluacja zadania publicznego „Pasja – recepta na wieczną młodość” za 2022 rok. Dokumenty wewnętrzne Fundacji na Rzecz Bezpieczeństwa „Feniks”.
Szczęsna, I. (2022b). Sprawozdanie z wykonania zadania publicznego za 2022 rok. Dokumenty wewnętrzne Fundacji na Rzecz Bezpieczeństwa „Feniks”.
Szczęsna, I. (2023a). Ewaluacja zadania publicznego „Pasja – recepta na wieczną młodość” za 2023 rok. Dokumenty wewnętrzne Fundacji na Rzecz Bezpieczeństwa „Feniks”.
Szczęsna, I. (2023b). Sprawozdanie z wykonania zadania publicznego za 2023 rok. Dokumenty wewnętrzne Fundacji na Rzecz Bezpieczeństwa „Feniks”.
Szostakowska, K. (2019). Infantylizacja osób starszych nie tylko w sferze języka – raport z badań, Praca Socjalna, 34(5) 7-21.https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.7255
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Dz. U. 2003 Nr 96 poz. 873. (From:) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20030960873/U/D20030873Lj.pdf (access: 03.04.2024).
Ustawa z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa. Dz.U. 2023, poz. 572. (From:) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230000572/T/D20230572L.pdf (access: 03.04.2024).
Wawrzyniak, J.K. (2017). Starość człowieka – szanse i zagrożenia. Implikacje pedagogiczne. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.