Abstract
The purpose of the article was to describe the concept and the most important mechanisms of co-alcoholism. Not less important was to present the results of research on the relationship between the alcoholic wife's taking responsibility for the feelings and actions of the husband, controlling his behavior, the reduced sense of self-worth and the presence of symptoms of aggressiveness and guilt. The research carried out among the 80 wives of the alcoholics showed the majority of their average level of responsibility for the feelings and actions of their spouse and control of their behavior, as well as a high level of guilt. The research has shown that the higher the level of assumption of responsibility for a spouse and the control of his or her behavior, the lower self-esteem and higher aggressiveness manifested in verbal aggression, suspicion, injury, irritability.
References
Beattie, M. (1987).Codependent No More: How to Stop Controlling Others and Start Caring for Yourself, San Francisco: Harper.
Beattie, M. (1994). Koniec Współuzależnienia. Jak Przestać kontrolować życie innych i zacząć troszczyć się o siebie. Poznań: Wyd. Media Rodzina of Poznań.
Bradshow, J. (1994). Zrozumieć rodzinę. Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
Cekiera, C. (1985). Toksykomania, narkomania, lekomania, alkoholizm, nikotynizm, Warszawa: PWN.
Cermak, T. (1986). Diagnosing and treating co- dependency. Minneapolis: Johnston Institute Book.
Cierpiałkowska, L. (1997). Alkoholizm. Małżeństwo w procesie zdrowienia, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Cierpiałkowska, L. (2000). Alkoholizm, Przyczyny, Leczenie, profilaktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Dodziuk, A. (2001). Psychoterapia i rozwój, Świat Problemów, 11, 21-24.
Forward, S. (1992). Toksyczni rodzice, Warszawa: Jacek Santorski &CO. Agencja Wydawnicza.
Frączek, A. (1986). Studia nad uwarunkowaniem i regulacją agresji interpersonalnej, Wrocław: Wydawnictwo Zakładu Psychologii Państwowej Akademii Nauk.
Frączek, A., Zumkley, H. (red.). (1993). Socjalizacja a agresja, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Gasiul, H. (1998). U podstaw mechanizmów uzależnień. Perspektywa jako istoty emocjonalnie uwikłanej, Studia nad Rodziną , 2, 47-64.
Gaś, Z.B. (1987). Agresja a osobowość w uzależnieniach, Rzeszów: WSP.
Gaś, Z.B. (1993). Rodzina a uzależnienia, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Grudziak-Sobczyk, E., Morawski, J. (1988). Współuzależnienie – co to jest?. Problemy Alkoholizmu, 10, 11-12.
Hall, C.S., Lindzey G. (1998). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hemfelt, R. Meier, P., Minirth, F. (2004). Miłość to wybór. O terapii współuzależnienia, Poznań: W Drodze.
Jakubik, A. (2003). Zaburzenia osobowości, Warszawa: PZWL.
Kapler, L. (1999). Pułapka diagnozy współuzależnienia, Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 6(9), 9-13.
Kinney, J., Leaton G. (1996). Zrozumieć alkohol, Warszawa: PARPA.
Kisiel, M. (1997). Terapia osób współuzależnionych. Scenariusze zajęć grupy psychoedukacyjnej. Poradnik terapeuty, Warszawa: Wydawnictwo IPZiT PTP.
Kiesiel, M. (2001). Zajęcia psychoedukacyjne dla współuzależnionych, Warszawa: Wydawnictwo IPZ PTP
Kubacka-Jasiecka, D. (1986). Struktura „ja” a związek między agresywnością a lękiem, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kucińska, M., Mellibruda, J., Włodawiec, B. (1997a). Założenia koncepcyjne i badania pilotażowe programu badawczego Analiza Przebiegu i Efektów Terapii Osób Współuzależnionych, Alkoholizm i Narkomania. 3(28), 431-440.
Kucińska, M., Mellibruda, J., Włodawiec, B. (1997b). Wyniki badań pilotażowych programu APETOW – charakterystyka pacjentek współuzależnionych, Alkoholizm i Narkomania. 3(28), 341-454.
Kurza, K. (2000a). Przegląd badań dotyczących współuzależnienia, Warszawa: IPZ.
Kurza, K. (2000b). Charakterystyka kobiet współuzależnionych. Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 6(15), 17-19.
Kurza, K. (2000c). Zaburzenia w funkcjonowaniu psychologicznym kobiet współuzależnionych, Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 2(11), 31-35.
Kurza, K. (2000d). Współuzależnienie kobiet, Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 3(12), 25-28.
Kurza, K. (2000e). Efektywność terapii współuzależnienia, Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 4(13), 12-15.
Kurza, K. (2002). Analiza Przebiegu i Efektów Terapii dla Osób Współuzależnionych. Raport zbiorczy podsumowanie programu badawczego APETOW 1998-2002 IPZ. Warszawa.
http://www.ipz.edu.pl/index.php?dz=biblioteka&op=opis&id=2615
Kurza, K (2003). Proces pozytywnych zmian, Świat Problemów, 9128), 23-26.
Libera, A. (2003). Obraz siebie u żon alkoholików, Świat Problemów, 9(128) 27-29.
Margasiński, A. (2000). Syndrom współuzależnienia Terapia uzależnienia i współuzależnienia, 5, 31-35.
Mellibruda, J. (1996). Ludzie z problemami alkoholowymi, Warszawa: CRS.
Mellibruda, J. (1999). Psychologiczna analiza funkcjonowania alkoholików i członków ich rodzin, Warszawa: Wydawnictwo IPZ.
Mellibruda, J., Sobolewska, Z. (1997). Koncepcja i terapia współuzależnienia, alkoholizm i Narkomania, 3, 421-430.
Mellibruda, J., Szczepańska, H. (1989a). Psychologiczne Problemy żon alkoholików, sprawozdanie z II fazy badań, Warszawa: Wydawnictwo IPZiT PTP.
Mellibruda, J., Szczepańska, H. (1989b). Współuzależnienie i inne problemy psychologiczne żon pacjentów uzależnionych, Warszawa: Wydawnictwo IPZiT PTP.
Mellibruda, J., Sobolewska, Z. (1997). Koncepcja i terapia współuzależnienia, Alkoholizm i Narkomania,3 (28), 421-430.
Mellody, P. (1993). Toksyczne związki anatomia i terapia współuzależnienia, Warszawa: Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co.
Mellody, P. (2005). Toksyczna miłość i jak się z niej uwolnić. Warszawa: Agencja Wydawnicza Jacek Santorski &CO.
Millon, T., Davis, R. (2005). Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Norwood, R. (2004). Kobiety, które kochają za bardzo, Poznań: REBIS.
Osiatyński, W. (1992). Alkoholizm. Grzech czy choroba?, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Ryś, M. (1998). Rodzina z problemem alkoholowym jako rodzina dysfunkcyjna, Studia nad Rodziną, 2, (65-74).
Ryś, M. (1999). Psychologia małżeństwa w zarysie, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej MEN.
Ryś, M. (2007). Rodzinne uwarunkowania psychospołecznego funkcjonowania Dorosłych Dzieci Alkoholików, Warszawa: PWN.
Ryś, M. (2010). Gdy alkohol staje się głową rodziny, Warszawa: MCPS.
Ryś, M. (2014). Rodzina z problemem alkoholowym. Metody badań relacji interpersonalnych w dysfunkcyjnych systemach rodzinnych, Warszawa: MCPS.
Sagadyn, L. (1996). Nerwica czy życie z alkoholikiem? Świat Problemów, 1-2, 17-21.
Siek, S. (1993). Wybrane metody badania osobowości. Warszawa: Wyd. ATK.
Sobolewska, Z. (1996). W poszukiwaniu koncepcji współuzależnienia, Świat Problemów,1-2, 4-10.
Sobolewska, Z. (2002). Współuzależnienia. Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 4(25), 36-38.
Szczepańska, H. (1992). Żony alkoholików. Problemy psychologiczne, proces zdrowienia, terapia, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
Sztander, W. (1993). Rodzina z problemem alkoholowym, Warszawa: PARPA.
Sztander, W. (1995). Co to jest rodzina alkoholowa. Świat Problemów, 12, 4-7.
Sztander W. (1999). Poza kontrolą. Warszawa: PARPA.
Sztander, W. (2004). Pułapka współuzależnienia. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
Wegscheider-Cruse, S (2000). Nowa szansa. Nadzieja dla rodziny alkoholowej, Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Wesołkowska, A., Wasilewska-Śpioch, A. (2004). Buty mojego męża. Poznań: Media Rodzina.
Wobiz, A. (2001). Współuzależnienie w rodzinie alkoholowej. Czym to się je i jak się tym nie udławić?, Warszawa: Wydawnictwo Akuracik.
Woititz, J.G. (1989). Małżeństwo na lodzie, Warszawa: IPZ.
Woititz, J.G. (1994). Dorosłe Dzieci Alkoholików. Warszawa: IPZiT PTP.
Woronowicz, B. T. (1998). Alkoholizm jest chorobą, Warszawa: PARPA.
Woronowicz, B.T. (2001). Bez tajemnic. O uzależnieniach i ich leceniu, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Woydyłło, E. (1998). Wybieram wolność, Warszawa: Wydawnictwo Akuracik.