Abstract
In this article, the author emphasizes that the development of genetics and medical techniques enabling the observation of the intrauterine environment also the capabilities of procreation medicine and humanization of care for pregnant women and care during childbirth, appreciation of fatherhood in child development and upbringing, attainment of prenatal psychology and a number of cultural transformations, all of this has led to a change in looking at the beginning of human life and its development before birth and in the first stage of life after birth. The relationship is born on the basis of the relationship. Is characteristics are: closeness, stability, emotional commitment and attention, the desire to maintain contact and communication. The bond does not refer to short-lived relationships, but it is characterized by long-term continuity, saturation with feelings, commitment, responsibility. The process of fixing a bond leads to the formation of attachment. The bond and attachment is the primary need of man, the fundamental psychic dynamism, the primordial condition of personality development. The author emphasizes that every bond, in order to be created, needs time, physical proximity, mutual dedication and rituals. The ability to create bonds is a necessary foundation for the survival of a family, a nation, and humanity, because it ensures the stability of these communities.
References
Ainsworth M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E., Wall, S. (1978), Patterns of Attachment:
A Psychological Study of the Strange Situation, Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Bartosz B. (2002), Doświadczenia macierzyństwa: analiza narracji autobiograficznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Bereza B., Szymczuk D. (2016), Psychologiczne uwarunkowania prawidłowych relacji w rodzinie, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, nr 4 (28), pp. 173-182.
Białecka-Pikul M. (2011), Wczesne dzieciństwo, (w:) Psychologia rozwoju człowieka,
J. Trempała (red.), (s. 172-201), Warszawa: PWN.
Bielawska-Batorowicz E. (1995), Determinanty spostrzegania dziecka przez rodziców w okresie poporodowym, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Bielawska-Batorowicz E. (2006), Psychologiczne aspekty prokreacji, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Bielawska-Batorowicz E., Błaszczyk B., Fijak S., Kostrzewa K., Olsienkiewicz D., Pabich D., Przedborska A. (2002), Kształtowanie się więzi emocjonalnej ojca
z dzieckiem w okresie ciąży i po porodzie, Psychologia Rozwojowa, nr 2 (7),
s. 61-69.
Bieleninik Ł., Preis J., Bidzan M. (2010), Uwarunkowania więzi emocjonalnej
z dzieckiem w okresie prenatalnym w ciążach wielopłodowych
i pojedynczych, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, 3(3), s. 223-231.
Bowlby J. (2007), Przywiązanie, Warszawa: PWN.
Brzezińska A. (2001), Dzieciństwo z perspektywy cyklu życia człowieka, (w:) Oblicza dzieciństwa, D. Kornas-Biela (red.), (s. 255-272), Lublin: TN KUL.
Bushnell I. W. R. (2003), Newborn Face Recognition, (w:) The Development of Face Processing in Infancy and Early Childhood: Current Perspectives, O. Pascalis,
A. Slater (red.), (pp. 41-53). Hauppauge, NY, US: Nova Science Publishers.
Canfield K. (2013), Tworzenie więzi. Dla ojców niemowląt, tłum. E. Natanek, Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Chachulska T (1999), Ręce matki – ciało dziecka, (w:) U źródeł rozwoju dziecka.
O wspomaganiu rozwoju prawidłowego i zakłóconego, H. Olechnowicz (red.),
(s. 124-132), Warszawa: WSiP.
Czub T. (2013), Wiek niemowlęcy. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać? (w:) Psychologiczne portrety człowieka, A.I. Brzezińska (red.), (s. 67-93), Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Eliot L. (2003), Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, Tłum. A. Jankowski, Poznań: Media Rodzina
Erikson E. (2000), Dzieciństwo i społeczeństwo, tłum. P. Hejmej, Warszawa: Rebis.
Fantz R.L. (1963), Pattern vision in newborn infants, Science, 140 (3564), pp. 296-297.
Fijałkowski W. (1985), Dar rodzenia, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Fijałkowski W. (1989), Ku afirmacji życia, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Fijałkowski W. (1996), Ojcostwo na nowo odkryte, Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne.
Gava L., Valenza E., Turati C., de Schonen S. (2008), Effect of partial occlusion on newborns' face preference and recognition, Developmental Science, nr 4 (11), pp. 563-574.
Geisel E. (1995), Przyszłość miłości. Wydzielanie hormonów i rodzaje zachowań, (w:) Poród wydarzeniem rodzinnym (s. 23-30). Warszawa: Stowarzyszenie na Rzecz Naturalnego Rodzenia i Karmienia.
Golańska Ż. (1989), Interakcja matki z dzieckiem w okresie prenatalnym, Annales Academiae Medicae Silesiensis, Suplement, pp. 65-70.
Harlow H. (1969), Miłość u dzieci rezusów, (w:) Środowisko a życie psychiczne. Wybór artykułów z Scientific American, K. Jankowski (red.), (s. 109-126), Warszawa: PWN.
Holinger P.C. (2006), Co mówią dzieci, Dziewięć sygnałów używanych przez dzieci do wyrażania uczuć zanim nauczą się mówić., tłum. A. Cichowicz, Poznań: Media Rodzina.
Iniewicz G., Dziekan K., Wiśniewska D., Czuszkiewicz A. (2011), Wzory przywiązania i lęk u adolescentów z diagnozą zaburzeń zachowania i emocji, Psychiatria Polska, nr 5 (45), s. 693-702.
Izdebska H. (1973), Więź rodzinna, Warszawa: PZWS.
Juroszek W., Haberla O., Kubeczko W. (2012), Zależności między stylami przywiązania a intymnością, namiętnością i zaangażowaniem u narzeczonych, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, nr 10, s. 89-101.
Kirkilionis E (2011), Więź daje siłę. Emocjonalne bezpieczeństwo na dobry początek, tłum.
J. Maksymowicz-Hamann, Warszawa: Mamania.
Kornas-Biela D. (1992), Kształtowanie się przywiązania matki i dziecka
w prenatalnym okresie jego rozwoju, (w:) Problemy psychologii prenatalnej,
A. Biela, Cz. Walesa (red.), Lublin: PTP.
Kornas-Biela D. (1993/2004), Wokół początku życia ludzkiego, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Kornas-Biela D. (2000/2004, wyd. III), Okres prenatalny, (w:) Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, B. Harwas-Napierała,
J. Trempała (red.), (s. 15-46), Warszawa: PWN (wyd. I: 2000, s. 17-46).
Kornas-Biela D. (2003). Psychodynamiczny nurt w psychologii prenatalnej: wybrane problemy z obszaru prokreacji. Przegląd Psychologiczny, nr 2 (46), s. 179-196.
Kornas-Biela D. (2009), Pedagogika prenatalna. Nowy obszar nauk o wychowaniu, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kornas-Biela D. (2010a), Bliźnięta i wieloraczki w pre- i perinatalnym okresie rozwoju, (w:) Rozwój bliźniąt w ciągu życia. Aspekty biopsychologiczne,
T. Rostowska, B. Pastwa-Wojciechowska (red.), (s. 65-99), Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kornas-Biela D. (2010b), Pedagogika prenatalna, (w:) Pedagogika. Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, B. Śliwerski (red.), (s. 149-173), tom 4, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Kornas-Biela D. (2011), Okres prenatalny, (w:) Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki, J. Trempała (red.), (s. 147-171), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kornas-Biela D. (2014), Ojciec w prenatalnym okresie życia dziecka, (w:) Ojcostwo dzisiaj, D. Kornas-Biela (red.), (s. 155-170), Lublin: Fundacja Cyryla i Metodego–Inicjatywa Tato.Net.
Kornas-Biela D., Biela A., Sobek J. (2015), Inteligencja moralna, (w:) Leksykon socjologii moralności, J. Mariański (red.), (s. 261-267), Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Kornaszewska-Polak M. (2015), Przywiązanie i osamotnienie w bliskich relacjach, Roczniki Pedagogiczne, nr 3 (7), s. 25-43.
Kościński K. Ekologia ewolucyjna naczelnych - wykład monograficzny. Instytut Antropologii, Wydział Biologii, UAM, Poznań, http://www.staff.amu.edu.pl/~krzychu/EkolEwolNacz/07.pdf. Dostęp: 20.02.2017.
Kosno M. (2010). Kształtowanie się więzi miedzy rodzicami a noworodkiem w pierwszych godzinach po porodzie, (w:) Dziecko – aktywny uczestnik porodu. Zagadnienia interdyscyplinarne, E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk,
J. Dzierżanowski (red.), (s. 45-55), Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Lorenz K. (1977), Odwrotna strona zwierciadła. Próba historii naturalnej ludzkiego poznania, tłum. K. Wolicki, Warszawa: PiW.
Main M., Solomon J. (1986), Discovery of a New, Insecure-Disorganized/Disoriented Attachment Pattern, (w:) Affective Development in Infancy, M. Yogman T.B. Brazelton (red.), (pp. 95-124), Norwood, NJ: Ablex.
Main M., Solomon J. (1990), Procedures For Identifying Infants as Disorganised/Disoriented During The Ainsworth Strange Situation,
(w:) Attachment in the Preschool Years, M.T. Greenberg, D. Cicchetti, E.M. Cummings (red.), (pp. 121-160), Chicago, IL: University of Chicago Press.
Meltzoff A.N., Moore M.K. (1977), Imitation of facial and manual gestures by human neonates, Science, nr 198 (4312), pp. 74-78.
Meltzoff A.N., Moore M.K. (1983), Newborn infants imitate adult facial gestures, Child Development, nr 3 (54), pp. 702-709.
Nitecka E. (1992), Dialog z dzieckiem w wewnątrzłonowej fazie życia, (w:) Problemy psychologii prenatalnej, A.Biela, Cz. Walesa (red.), (s. 261-266), Lublin: PTP.
Nowak M. (2001), Antropologiczne podstawy pedagogiki dzieciństwa, (w:) Oblicza dzieciństwa, D. Kornas-Biela (red.), (s. 161-179), Lublin: TN KUL.
Pawlicka P., Chrzan-Dętkoś M., Lutkiewicz K. (2013), Prężność psychiczna przyszłych matek oraz kolejność ciąży jako moderatory budowania więzi z nienarodzonym jeszcze dzieckiem, Family Forum, 3, s. 139-154.
Pisula E. (2003), Autyzm i przywiązanie. Studia nad interakcjami dzieci z autyzmem i ich matek, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Popławska E., Śliwowska S. (2011), Więź emocjonalna z dzieckiem, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 2(6), s. 28-39.
Reite M. (1990), Effects of Touch on the Immune System, (W:) N. Gunzenhauser (Red.), Advances in Touch. New Implications in Human Development (pp. 22-31), Skillman, NJ: Johnson&Johnson Consumer Products.
Rutter M. (1979), Maternal Deprivation, 1972-1978: new findings, new concepts, new approaches, Child Development, nr 2 (50), pp. 283-305.
Simion F., Leo I., Turati C., Valenza E., Dalla Barba B. (2007), How face specialization emerges in the first months of life, Progress in Brain Research, nr 164, pp. 69-85.
Turkewitz, G., Kenny, P. A. (1982), Limitations on input as a basis for neural organization and perceptual development: A preliminary theoretical statement, Developmental Psychobiology, nr 15, pp. 357-368.
Walker C.D. (2010), Maternal touch and feed as critical regulators of behavioral and stress responses in the offspring, Developmental Psychobiology, nr 7 (52),
pp. 638-560.
Walton G.E., Bower N.J.A., Bower T.G.R. (1992), Recognition of familiar faces by newborns, Infant Behavior and Development, nr 2 (15), pp. 265-269.
Winnicott D.W. (1971), Therapeutic Consultation in Child Psychiatry, London: Hogarth Press.
Wisłocka M. (1991), Sztuka kochania: witamina "M", Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Iskry".
Zalewska K.T., Sztyber B. (2010), Nawiązanie kontaktu z dzieckiem i jego wizualizacja w życiu wewnątrzmacicznym, Położna. Nauka i Praktyka, 12,
s. 44-49.