Abstract
The text analyzes the category of dialogue and meeting in the pedagogical thought of Józef Tischner in a particular way. The conclusions presented contained here are a continuation and deepening of the research presented in the monographic work “Pedagogical and religious concepts od Józef Tischner. In search of a new model of religious education”. The main thesis of the article is to indicate the fundamental role, place and meaning of the category of dialogue and meeting in the structure of educational content emerging from the concept of the philosophy of drama. At the outset, the general assumptions of Tischner's philosophy are outlined in order to indicate the context of educational analyses which constitute analyzes that make up the drama pedagogy project. On this basis, the categories of dialogue, dialogicality and meeting are presented in detail. These categories play a very important role in development and creative processes. The thesis of the position presented here is the recognition that the work of Józef Tischner not only provides valuable hints in contemporary education, but also designs positive solutions that may contribute to the creation of new models and strategies of educational work, and to good educational practices in their space. On the 90th anniversary of the author's birththere is a special occasion to verify the thesis put forward in this way.
References
1. Bartoszewicz, M. Gulińska H. (2020). Wspomaganie procesu nauczania i uczenia się – utrwalanie i sprawdzanie osiągnięć ucznia w epoce cyfrowej, (w:) A. Kamińska-Małek, P. Oleśniewicz (red.), Edukacja jutra: zróżnicowane obszary rozwoju edukacji instytucjonalnej, 25-37, Sosnowiec: Wyższa Szkoła Humanitas.
2. Bereś, W. Więcek, A. (2008). Tischner: życie w opowieściach, Warszawa: Świat Książki.
3. Bonowicz, W. (2020). Tischner. Biografia. Kraków: Wydawnictwo Znak.
4. Buczek, W. (2017). Pedagogika personalno-egzystencjalna ks. Janusza Tarnowskiego. Dialog wychowawczy jako propozycja metody wychowania we współczesnej rodzinie, szkole, społeczeństwie, Polska Myśl Pedagogiczna, 3 (2017), 175–191. doi: 10.4467/24504564PMP.17.011.7034.
5. Cackowska, M. Kopciewicz, L. Patalon, M. Stańczyk, P. Starego, K. Szkudlarek, T. (2012). Dyskursywna konstrukcja podmiotu. Przyczynek do rekonstrukcji pedagogiki kultury, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
6. Copik, I. (2013). Pedagogika miejsca – kultura lokalna a kształtowanie się tożsamości współczesnego człowieka, Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza, t. XXII, 179-189.
7. Czaja-Chudyba, I. (2020). Myślenie krytyczne w edukacji. Metodyka kształcenia w szkole podstawowej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
8. Dąbrowski, S. (2014). Model agatologicznej edukacji religijnej odpowiedzią na aktualne przemiany społeczno-kulturowe XXI wieku, (w:) M. Patalon, (red.), Religijne uwarunkowania pracy socjalnej, 105-131, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
9. Dąbrowski, S. (2016). Pedagogika religii Józefa Tischnera. W poszukiwaniu nowego modelu edukacji religijnej. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
10. Dąbrowski, S. (2017). Spór o polską pedagogikę religii – między tradycją a współczesnością, (w:) S. Dąbrowski, M. Obrycka, Edukacja, wartości, kontrowersje, 87-113, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
11. Denek, K. (2015). Uczyć w duchu mądrości i wiedzy, (w:) K. Denek, A. Kamiński, P. Oleśniewicz, (red.), Edukacja jutra. Aksjologiczno-kulturowy fundament edukacji jutra, 27-47, Sosnowiec: Wyższa Szkoła Humanitas.
12. Ernst-Milerska, R. (2020). Nauczanie na odległość w czasie pandemii jako wyzwanie wobec egalitarnego statusu szkoły publicznej, Studia z teorii wychowania, 4 (33), 193-210.
13. Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce, Warszawa: PWN.
14. Łuczak, M. (2016). Przestrzenie komunikacji społecznej, Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
15. Madalińska-Michalak, J. (2020). Nauczanie zdalne i edukacja nauczyciela – wyzwania, (w:) N. G. Pikuła, K. Jagielska, J. M. Łukasik (red.), Wyzwania dla edukacji w sytuacji pandemii COVID-19, 13-29, Kraków: Wydawnictwo Scriptum.
16. Melosik, Z. (2018). Lifelong learning – społeczno-kulturowe (re)konstrukcje. Studia Edukacyjne, (49), 67-75. https://doi.org/10.14746/se.2018.49.5.
17. Mendel, M. (2017). Pedagogika miejsca wspólnego: miasto i szkoła, Gdańsk: Wydawnictwo naukowe Katedra.
18. Mendel, M. (2018). Miejsce wspólne, Jakościowe Badania Pedagogiczne, t.III,12-24.
19. Patalon, M. (2007). Pedagogika ekumenizmu. Procesualność jako paradygmat interkonfesyjnej i interreligijnej hermeneutyki w Ujęciu Johna B. Cobba, Jr, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
20. Potulicka, E. Rutkowiak, J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
21. Stępowski, D. (2010). Pedagogika i religia u Sergiusza Hessena, Seminare. Poszukiwania Naukowe. 2 (28), 183-199. doi:10.21852/sem.2010.28.15.
22. Śliwerski, B. (2018). Edukacja alternatywna: Próby syntezy i określenia współczesnej roli, (w:) B. Śliwerski, A. Rozmus, (red.), Alternatywy w edukacji, 15-51, Kraków-Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Impuls.
23. Śliwerski, B. (2020). Pedagogika holistyczna, Problemy Wczesnej Edukacji, 2 (49), 7-20, https://doi.org/10.26881/pwe.2020.49.01.
24. Tischner, J. (1981). Etyka solidarności, Kraków: Wydawnictwo Znak.
25. Tischner, J. (1991). Zarys filozofii człowieka dla duszpasterzy i artystów, Kraków: Wydawnictwo Znak.
26. Tischner, J. (1993). Nieszczęsny dar wolności, Kraków: Wydawnictwo Znak.
27. Tischner, J. (2001). Filozofia dramatu, Kraków: Wydawnictwo Znak.
28. Tischner, J. (2002). Myślenie według wartości, Kraków: Wydawnictwo Znak.
29. Tischner, J. (2005). Świat ludzkiej nadziei, Kraków: Wydawnictwo Znak.
30. Walczak, P. (2007). Wychowanie jako spotkanie. Józefa Tischnera filozofia jako źródła inspiracji pedagogicznej, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
31. Wajsprych, D. (2011). Pedagogia agatologiczna. Studium hermeneutyczno-krytyczne projektu etycznego Józefa Tischnera, Toruń-Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
*Pełna bibliografia źródeł dotyczących myśli pedagogicznej ks. Józefa Tischnera znajduje się w pracy: Dąbrowski, S. (2016). Pedagogika religii Józefa Tischnera. W poszukiwaniu nowego modelu edukacji religijnej, 291-300, Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.