Abstrakt
The aim of the study was to verify the relationship between Problematic Using of the Internet and its selected intrapsychic correlates in a group of people in late adulthood. The analyses conducted so far respond to an insufficient number of domestic and foreign publications on this subject.
Statistical analysis was applied to the results of the study carried out among a group of 44 seniors (the average age 67 years old). The control group consisted of 41 middle adults (the average age was 35). The study applied: Test of Problematic Using of the Internet, Coping Inventory - Mini-COPE, The IPIP-BFM-20 Questionnaire and Brief Resilience Coping Scale. The results of the study have shown a significant correlation between the problematic using of the Internet (PUI) in the surveyed group of seniors and specific strategies of dealing with stress: self-blame (p<0,05, r=0,363) and venting (p<0,05, r=0,354). Moreover, a significant negative correlation between PUI and the personality trait emotional stability has been found among people in late adulthood (p<0,01, r=-0,416). The regression analysis with simultaneous variable selection conducted to broaden the results of the correlation analyses has shown that the tested model is a significant predictor of the Problematic Using of the Internet (PUI). To be exact, the significant PUI predictors are coping strategies: using drugs and the personality trait conscientiousness. It is worth mentioning that the results of the conducted study could constitute an important guideline for developing effective preventive measures addressed to people in late adulthood.
Bibliografia
Barłóg, M. (2015). Uzależnienie od Internetu i jego osobowościowe determinanty, Hygeia Public Health, 50(1), 197-202.
Błachnio, A., Przepiórka, A., Rowiński, T. (2014). Dysfunkcyjne korzystanie z Internetu- przegląd badań, Psychologia społeczna, 4(31), 378-395.
CBOS (2016). Komunikat z Badań nr 163. Sposoby spędzania czasu przez seniorów, źródło: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_163_16.PDF, dostęp: 6.06.2021.
CBOS (2018). Komunikat z badań nr 62. Korzystanie z Internetu, źródło: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_062_18.PDF, dostęp: 6.06.2021.
Cierpiałkowska, L. (2016). Psychologia uzależnień, [w:] L. Cierpiałkowska, H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna (s. 383-406). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Cudo, A., Kopiś, N., Stróżak, P. (2016). Problematyczne używanie Internetu oraz problematyczne korzystanie z gier komputerowych wśród studentów kierunków społecznych i humanistycznych, Hygeia Public Health, 51(4), 389-397.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological Internet use, Computers in Human Behavior, 17, 187-195.
Finogenow, M. (2013). Rozwój w okresie późnej dorosłości - szanse i zagrożenia, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 297, 93-104.
Gaebel, W., Zielasek, J., Reed, G. M. (2017). Zaburzenia psychiczne i behawioralne w ICD-11: koncepcje, metodologie oraz obecny status, Psychiatria Polska, 51(2), 169-195. DOI: https://doi.org/10.12740/PP/69660.
Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L. (2018). Uzależnienia behawioralne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hamburger, Y. A., Ben-Artzi, E. (2000). The relationship between extraversion and neuroticism and the different uses of the Internet, Computers in Human Behavior, 16, 441-449.
Izdebski, P., Kotyśko, M. (2016). Problemowe korzystanie z nowych mediów, [w:] B. Habrat (red.), Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne (s. 219-304). Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Jarczyńska, J., Orzechowska, A. (2014). Siecioholizm i fonoholizm zagrożeniem współczesnej młodzieży, [w:] J. Jarczyńska (red.), Uzależnienia behawioralne i zachowania problemowe młodzieży. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Klimczak, M. K. (2012). Uzależnienie młodzieży od Internetu jako problem wychowawczy i moralny, Olsztyn: Studio Poligrafii Komputerowej ,,SQL”.
Krawczyk, P., Święcicki, Ł. (2020). ICD-11 vs. ICD-10- przegląd aktualizacji i nowości wprowadzonych w najnowszej wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO, Psychiatria Polska, 54(1), 7-20.
Krejtz, K., Krejtz, I., Kopacz, A. (2013). Jedno- i wielozmiennowa analiza regresji jako narzędzie przewidywania w psychologii, [w:] S. Bedyńska, M. Cypryańska (red.), Statystyczny drogowskaz. Praktyczne wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
Kuss, D. J., Griffiths, M. D., Karila, L., Billieux, J. (2014). Internet Addiction: A Systematic Review of Epidemiological Research for the Last Decade, Current Pharmaceutical Design, 20(25), 4026-4052.
M’hiri K, Costanza A, Khazaal Y, Khan R, Zullino D, Achab, S. (2015). Problematic Internet use in Older Adults, A Critical Review of the Literature, Journal of Addiction Research and Therapy, 6(4), 253. DOI:0.4172/2155-6105.1000253.
Makaruk, K., Wójcik, A. (2012). EU NET ADB, Badanie nadużywania Internetu przez młodzież w Polsce, Warszawa: Fundacja Dzieci Niczyje.
Meshi, D., Cotten, S., Bender, A. (2020). Problematic Social Media Use and Perceived Social Isolation in Older Adults: A Cross-Sectional Study, Gerontology, 66(2), 160-168. DOI: 10.1159/000502577.
Molga, A. (2014). Uzależnienia od Interentu, Dydaktyka Informatyki, 9, 126-135.
Mucha, J., Krzyżowski, Ł. (2010). Aging in Poland at the Dawn of the 21st Century, Polish Sociological Review, 2(170), 247-260. DOI: 10.2307/41275152.
Ogińska-Bulik, N. (2014). Rola strategii radzenia sobie ze stresem w rozwoju po traumie u ratowników medycznych, Medycyna Pracy, 65(2), 209-217.
Panasiuk, K., Panasiuk, B. (2017). Uzależnienie od komputera i Internetu- wybrane problemy, Colloquium, 1, 59-84.
Pietrasiński, Z. (1996). Rozwój dorosłych, [w:] T. Wujek (red.), Wprowadzenie do andragogiki (s. 13-35). Warszawa: Instytut Technologii Eksploatacji.
Piórowska, A., Basińska, M., Piórowski, K., Janicka, M. (2017). The Brief Resilience Coping Scale – polska adaptacja Krótkiej Skali Prężności Zaradczej, Przegląd Pedagogiczny, 1, 215-226.
Poprawa, R. (2011a). Problematyczne używanie Internetu- nowe wyzwania dla psychologii zdrowia, [w:] M. Górnik- Durose, J. Mateusiak (red.), Psychologia zdrowia: konteksty i pogranicza. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Poprawa, R. (2011b). Test problematycznego użytkowania Internetu. Adaptacja i ocena psychometryczna Internet Addiction Test K. Young, Przegląd Psychologiczny, 54(2), 193-216.
Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Pobrane z: https://www.practest.com.pl/mini-cope-inwentarz-do-pomiaru-radzenia-sobie-ze-stresem (dostęp: 10.06.2021).
Rowicka, M. (2018). E-UZALEŻNIENIA. Teoria, profilaktyka, terapia, Warszawa: Fundacja Praesterno.
Rynkowska, D. (2017). Rola i znaczenie aktywności społecznej seniorów, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 41(2), 91-101.
Skowroński, B. (2013). Internet i związane z nim zagrożenia w opinii gimnazjalistów oraz ich rodziców, Seminare, 33, 221-239.
Sobczyk, M. (2000). Statystyka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Straś-Romanowska, M. (2011). Późna dorosłość, [w:] J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki (s. 326-350). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Topolewska, E., Skimina, E., Strus, W., Cieciuch, J., Rowiński, T. (2014). Krótki kwestionariusz do pomiaru Wielkiej Piątki, Roczniki Psychologiczne, 17(2), 367-384.
Van der Aa, N., Overeek, G., Engels, R., Shlote, R., Meerker, G., Van den Eijden R. (2009). Daily and compulsive Internet use and well-being in adolescence: A diathesis stress model based on Big Five personality traits, Jurnal of Youth Adolescence, 38, 765-776.
Woronowicz, B. T. (2009). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA.
Young, K., Yue, X., Ying, L. (2017). Oszacowanie występowania i etiologiczne modele uzależnienia od Internetu, [w:] K. Young, C. de Abreau (red.), Uzależnienie od Internetu. Proflilaktyka, diagnoza, terapia (s. 17-33). Warszawa: Fundacja Dolce Vita.