Zarys dziejów położnictwa do XX stulecia
pdf (English)

Słowa kluczowe

macierzyństwo
akuszerka
położnictwo
szkoły położnicze
literatura położnicza

Jak cytować

Mandziuk, J. (2022). Zarys dziejów położnictwa do XX stulecia. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 52(4), 9-17. https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1098
Język / Language
Słowa kluczowe

Abstrakt

Zawód położnej jest jednym z najstarszych zawodów w dziejach ludzkości. Jego techniczna strona kształtowała się na gruncie instynktownych zachowań człowieka od czasów najdawniejszych, wzbogacając się stopniowo dzięki bezustannym wymaganiom życia w powolnym procesie opanowywania i podpatrywania otaczającej przyrody. Wiedzę tę nieustannie pogłębiano i coraz szerzej rozpowszechniano, udzielając ustnych wskazówek kolejnym pokoleniom. Należy podkreślić, że u pierwocin położnictwa stoi właśnie położna – samouk, która oddawała się temu zajęciu samorzutnie. Spieszyła ona z pomocą kobiecie rodzącej i przekazywała zdobyte doświadczenia swoim następczyniom, często córkom, drogą demonstracji i przekazu ustnego. Nie można przy tym zapomnieć, że były to kobiety o wrodzonych zdolnościach, które pobierając naukę w szkole życia, drogą trafnego i poprawnego rozumowania, osiągnęły duże doświadczenie i biegłość położniczą. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie w ogólnym zarysie dzieje zawodu, a raczej powołania, położnej, począwszy od starożytności, poprzez średniowiecze do początku XX stulecia czasów nowożytnych. Dzisiaj w krajach cywilizowanych dzieci przychodzą na świat w szpitalach, gdzie są otoczone szczególną opieką. Istnieją jednak kraje, gdzie brakuje tej opieki szpitalnej i pomoc kobiety-akuszeki jest wprost nieodzowna.

https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1098
pdf (English)

Bibliografia

Adamski, J. (1961). Rozwój położnictwa w Polsce. Pielęgniarka i Położna, 3, 14-32.

Bień, J. (1985). Rys historyczny szkoły położnych w Warszawie, Pielęgniarka i Położna, 6, 21-23.

Brzeziński, T. (red.), (1988). Historia medycyny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Caus, I. (2003). Podstawy pielęgniarstwa w ginekologii i położnictwie, Katowice: Wydawnictwo Śląskiej Akademii Medycznej.

Dzierżanowski, R. (1983). Słownik chronologiczny dziejów medycyny i farmacji, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Filar, Z. (1955). Przyczynki do historii zawodu położnej (1), Położna, 4, 2-5.

Głusiuk, A. (2020). Historia szkoły medycznej w Salermo, Mówią Wieki, 6, 21-24.

Grabowiecka, L. (1957). Justyna Siegemündi. Położna Dworu Królewskiego, Położna, 6-7.

Grabowiecka, L. (1958). Angelique-Marquerite Le Bousier Du Coudray. Słynna francuska położna- nauczycielka i konstruktorka fantomu. Położna, 1.

Grabowiecka, L. (1959). Louisee Bourgeois-Boursier Położna królowej Marii Medici, Pielęgniarka i Położna, 1-3.

Jordan, H. (1872). Nauka położnictwa dla użytku położnych, Kraków: Nakład własny.

Krońska, I. (1989). Sokretes, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.

Łapiński, Z. (1976). Polski tygodnik lekarski, 36.

Malinowska, A. (2007). Dzieje krakowskiej szkoły położnych (1896-2005), Warszawa-Rzeszów, typescripted.

Mandziuk, J. (2011). Historia Kościoła katolickiego na Śląsku. T. II, Warszawa: Oficyna Poligraficzno-Wydawnicza „Adam”.

Mandziuk, J. (2013). Historia Kościoła katolickiego na Śląsku. T. III, cz. 2, Warszawa: Oficyna Poligraficzno-Wydawnicza „Adam”.

Marek, A. (2004). Dziewiętnastowieczne polskie podręczniki dla położnych. (W:) B. Urbanek (red.), Zawód położnej na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Katowice: Makmed.

Matusiewicz, H.A. (2010). Brat Ludwik Perzyna (1742-1800). Lekarz i pisarz w bonifraterskim habicie, Rzym-Warszawa: Wydawca – Polska prowincja Zakonu Szpitalnego św. Jana Bożego.

Matuszewska, E. (1997). Opieka położnicza nad kobietą rodzącą i dzieckiem w Polsce XVI-XVIII wieku, Biuletyn Informacyjny Położnych, 2, 4.

Matuszewska, E. (1997). Początki zorganizowanej opieki położniczej nad kobieta rodzącą i dzieckiem w Polsce, kobiety trudniące się położnictwem – baby mądre, dochtorki, akuszerki, Biuletyn Informacyjny Położnych, 1.

Matuszewska, E. (2012). Zarys historii zawodu położnej, Warszawa: Rea.

Piotrowski, J. (1984). Pielęgniarstwo w położnictwie i ginekologii. Podręcznik dla studentów wydziałów pielęgniarskich akademii medycznych, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Sejda, B. (1977). Dzieje medycyny w zarysie, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Ullmann, M. (1978). Islamif Medicine, Edinburg: University Press.

Urbanek, B. (2004). Droga do zawodu akuszerki na ziemiach polskich w XIX w. (w zaborze rosyjskim i austriackim). (W:) B. Urbanek (red.), Zawód położnej na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Katowice: Makmed.

Waszyński, E. (2000). Historia położnictwa i ginekologii w Polsce, Wrocław: Wydawca: Volumed.

Zaręba, B. (1970). O budowie i czynnościach ciała ludzkiego, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##