Wiara i rozum w jedności prawdy w myśli św. Tomasza z Akwinu i św Jana Pawła II.: W XXV rocznicę ogłoszenia encykliki Fides et Ratio

Abstrakt

Zarówno Święty Tomasz z Akwinu, jak i Święty Jan Paweł II, traktowali dążenie człowieka do prawdy jako jego powołanie. Tomasz namawiał do śmiałej ufności pokładanej w posługiwaniu się rozumem w teologii i do jasnej świadomości tego, czego od rozumu nie można wymagać. To, że rozum nie może udowodnić wiary nie znaczy, że jest bezsilny, przeciwnie Tomasz daje dowód niezachwialnego zaufania do zdolności wierzącego rozumu. Powołanie do poszukiwania wiary i rozumu w jedności prawdy nie jest łatwe, bo w kulturze wystąpiły braki i błędy wokół rozumienia prawdy w ogóle, prawdy o człowieku, jego wiary, możliwości poznania, które sięgają samego fundamentu. Istnieje ciągła potrzeba poszukiwania wciąż na nowo sensu i celu życia ludzkiego oraz jego wartości, poprzez uwierzenie w możliwość poznania prawdy osiąganej rozumem i dzięki rozumnej wierze. Jan Paweł II, za Tomaszem w encyklice Fides et Ratio chce pobudzić ludzką miłość do ukochania prawdy, która nie jest celem czysto teoretycznym, ale jest potrzebna człowiekowi do kierowania życiem. Celem artykułu jest ukazanie różnych trudności i rozwiązań w poszukiwaniu spójności między wiarą a rozumem oraz krótkie zasygnalizowanie konieczności uprzedniego poznania i zastosowania wiedzy z zakresu metafizyki, antropologii, teologii. Dla osiągniecia zamierzenia przedstawiono myśli św. Tomasza, którego dorobek stanowi zasadniczą część nauczania Kościoła, a dla wzmocnienia scholastycznych argumentów św. Tomasza posłużono się treścią współczesnej encykliki Jana Pawła II Fides et Ratio, który wskazuje na teksty Tomasza jako pomocne w dojrzewaniu ludzkiej wiedzy do pełni ludzkiej mądrości. Innym ważnym przesłaniem artykułu jest lepsze zrozumienie poruszanych problemów, które na nowo odczytane, wyodrębnione z obfitości treści, odpowiednio uzasadnione mogą odzyskać utraconą moc. Konstrukcja artykułu ułatwia analizę przedstawionego problemu w kontekście rozumienia integralnej antropologii.