Słowa kluczowe
młodzież
etyka chrześcijańska
Jak cytować
Abstrakt
Transplantologia jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się dziedzin medycyny, pozwala na przedłużenie i ratowanie ludzkiego życia, ale jednocześnie budzi kontrowersje natury etyczno-moralnej. Nauczanie Kościoła Katolickiego dopuszcza donację organów przestrzegając jednocześnie przed nadużyciami, polegającymi na instrumentalnym traktowaniu człowieka. Młodzież akceptuje ideę przeszczepiania narządów w celu leczenia i ratowania życia osobom chorym, wskazując na potrzebę rzetelnej wiedzy, która jest ważna i pomocna przy podejmowaniu decyzji o oddaniu narządów. Tematy dotyczące choroby, śmierci oraz związanymi z nimi problemami transplantacji ze względu na swoją społeczną wartość powinny znaleźć się w programie edukacji szkolnej.
Bibliografia
Battro A., (2007), Why the Concept of Brain Death is Valid as a Definition of Death. Statement by Neurologist and Others, (w:) The Signs of Death. The Proceedings of the Working Group 11-12 September 2006, M. Schandez (ed.), Vatican City: Pontifical Academy of Sciences, XXI.
Beauchamp T.L., Childress J.F., (1996), Zasady etyki medycznej, Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Biesaga T., Kontrowersje wokół nowej definicji śmierci, http://biesaga.info/wpcontent/uploads/2009/11/IV.-1.-Biesaga-T.-Kontrowersje-wokół-nowej-definicji-śmierci-MP-22006-20-23+28.pdf, (04.04.2019).
Fellous M., (2008), Przeszczep: paradoks tożsamości i radykalnej obcości, (w:) Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, M. Szpakowski (red.), s. 282-286, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Ferdynus M., (2013), Przedłużanie ludzkiego życia. O możliwości biologicznej nieśmiertelności, Studia Paradyskie, t. 23, s. 62-69.
Ferdynus M., (2012), „Kilka uwag” w dyskusji na temat rezygnacji z uporczywej terapii, Studia Paradyskie, t. 22, s. 51-67.
Ferdynus M., (2014), Przedłużanie ludzkiego życia w świetle transplantacji. Wokół kilku moralnych kontrowersji. Studia Paradyskie, t. 24, s. 113–126.
Foryś Z. Dębska G. Królczyk C., (2014), Transplantologia wczoraj i dziś, (w:) Pielęgniarstwo na rzecz milenijnych celów rozwoju, B. Dobrowolska (red.), s. 33-45, Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
Gulla B., (2009), Przeszczepienie twarzy – dylematy tożsamości, Sztuka Leczenia, 3-4, s. 21-32.
Guzik-Makaruk E.M., (2016), Transplantacja narządów, tkanek i komórek, wybrane aspekty kryminologiczne i prawo karne, Białystok: Wydawnictwo Termida 2.
Hoffenberg R., (2001), Christiaan Barnard: his first transplants and their impact on concepts of death, British Medical Journal, 323 (7327), 1478-1480.
Humańska M., Dudek K., (2017), Analiza postaw młodzieży wobec transplantacji narządów, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej we Włocławku, http://wyd.edu.pl/index.php/2-uncategorised/154-analiza-postaw-mlodziezy-wobec-transplantacji-narzadow (04.04.2019).
Irving M., Tong A., Jan S., Cass A., Rose J., Chadban S., Allen R., Craig J., Wong G., Howard K., (2012), Factors that influence the decision to be an organ donor: a systematic review of the qualitative literature, Nephrology Dialysis Transplantation, t. 27, 2526–2533.
Iwańczuk W., (2008), Harwardzkie kryteria śmierci mózgu, Anestezjologia i Ratownictwo, t. 2, s. 265-273 .
Jan Paweł II, (1995), Encyklika Evangelium vitae, Watykan.
Jan Paweł II, (2000), Poszukiwania naukowe muszą szanować godność każdej ludzkiej istoty. Przemówienie do uczestników Kongresu Światowego Towarzystwa Transplantologicznego, 29.VIII. 2000. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/transplantologia_29082000.html (08.04.2019).
Jan Paweł II, (2003), Chrystus przemienia cierpienie w źródło łaski i życia. Orędzie na XI światowy dzień chorego 11 lutego 2003.
Jan Paweł II, (1996), Podarować cząstkę siebie. Fragmenty przemówienia wygłoszonego do uczestników Kongresu Transplantologicznego, Watykan, 20.06.1996.
Jan Paweł II, (2000), Poszukiwania naukowe muszą szanować godność każdej ludzkiej istoty. Przemówienie do uczestników Kongresu Światowego Towarzystwa Transplantologicznego, Rzym, 29.08.2000, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/transplantologia_29082000.html, (03.04.2019).
Jurek J., Chwal M., Janusz B., De Barbaro D., (2011), Pobieranie narządów po śmierci: psychologiczna sytuacja rodziny, kontekst kulturowy, rola profesjonalistów, Psychoterapia, 4 (159), s. 51-64.
Katechizm Kościoła Katolickiego (2006), Warszawa: Pallottinum.
Kelly D. F., (2006), Medical Care. At the End of Life. A Catholic Perspective, Washington D.C.: Georgetown University Press.
Machinek M., (2007), Spór o status ludzkiego embrionu, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Morciniec P., (2013), Kościół Katolicki o przeszczepach, Pastores, 58 (1), s. 137-145.
Narodowy Program Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2011-2020, Uchwała Rady Ministrów z dnia 12 października 2010 roku, http://www.poltransplant.org.pl/uchwala_rm_1642010.html (02.04.2019)
Norkowski J.M., (2011), Medycyna na krawędzi. Ewolucja definicji śmierci człowieka w kontekście transplantacji narządów, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN.
Nowa Karta pracowników Służby Zdrowia, (2017), Katowice: Księgarnia św. Jacka https://www.kdsz.pl/wpcontent/uploads/dok/Nowa%20Karta%20Pracownik%C3%B3w%20S%C5%82u%C5%BCby%20Zdrowia/nowa%20karta%20pracownik%C3%B3w%20s%C5%82uz%CC%87by%20zdrowia.pdf (08.04.2019).
Nowacka M. (2003), Etyka a transplantacje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nowak P.G., (2017), Etyka śmierć i transplantacje, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Pius XI, (1930) Encyklika Casti connubi, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xi/encykliki/casti_connubi_31121930.html (08.04.2019).
Randunz S., Juntermanns B., Heuer M., Frühauf N.R., Paul A., Kalser G. M., (2012), The effect of education on the attitude of medical students towards organ donation,. Annals of Transplantation, 17, 140-144.
Roczeń R., (2010), Historia i idee neurocentrycznych koncepcji śmierci człowieka, Otwarte Referarium Filozoficzne, t. 3, s. 5-19.
Rowiński W., (2011), Etyczno-obyczajowe aspekty przeszczepiania narządów. Czy i w jakim stopniu wolno nam dostosować zasady etyczne dla zaspokojenia potrzeb pacjentów oczekujących na przeszczepienie narządu?, (w:) Transplantacje: Spór o dar,
B. Chyrowicz (red.), s. 20-32, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Rowiński W., Wałaszewski J., Safjan D., (2004), Problemy etyczno-obyczajowe prze-szczepiania narządów, (w:) Transplantologia kliniczna, L. Pączek (red.), s. 307-312, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Rutka K., (2016), Rola i zadania szpitalnego koordynatora transplantacyjnego, Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu, 4 (1), s. 51-57.
Sielicka E., (2015), Edukacja ponad granicami – transplantologia, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, Tom 18, numer 4(72) s. 83-94.
Sobiak J., (2011), Przeszczepianie narządów i komórek krwiotwórczych – rys historyczny, Nowiny Lekarskie, (80) 2, s. 157–161.
Sque M., Payne S., Clark J.M., (2006), Gift of life or sacrifice?: key discourses to under-standing organ donor families’ decision-making, Mortality, Vol. 11, No. 2 (5), p. 117-132.
Stec T., (2016), Donacja organów a logika daru. Chrześcijańskie spojrzenie na problem transplantacji, Tarnowskie Studia Teologiczne, 35(2), s. 125–140.
Szewczyk K. (2009), Bioetyka. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tokarczyk R., (2009), Prawa narodzin, życia i śmierci. Podstawy biojurysprudencji. Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Wolters Kluwer.
Woderska N., (2018), Wiedza i opinie młodzieży dotyczące dawstwa narządów do transplantacji. Aspekty edukacyjne, Poznań: Wydawnictwo Stowarzyszenia na Rzecz Transplantacji.
Wojciechowski P., Szpringer M., (2012), Bariery społeczne w transplantologii w opinii młodych Polaków, Studia Medyczne, nr 27(3), s. 45-52.
Wójcik B., (2013), Definicje i kryteria śmierci, (w:) Bioetyka, J. Różyńska, W. Chańska (red.),
s. 299-305, Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Wolters Kluwer.
Wróbel J., (2011), Dyskusja wokół problemu śmierci mózgowej człowieka – dawcy organów. Między biologią, biomedycyną i filozofią, Roczniki Teologii Moralnej, (58) 3, s. 153-178.
Zargooshi J., (2001), Iranian Kidney Donors: Motivations and Relations with Recipients, The Journal of Urology, (165) 2, s. 386-392.
Zimny T., (2013), Komercjalizacja ludzkiego ciała, (w:) Bioetyka, J. Różyńska, W. Chańska (red.), s. 233-247, Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Wolters Kluwer.