Słowa kluczowe
Church doctrine
Perception
Conceptualization
Cognitive intentionality
Abortion
Termination of Pregnancy
Responsibility
Perception
Conceptualization
Cognitive intentionality
Abortion
Termination of Pregnancy
Responsibility
Jak cytować
Biały, S. (2022). The problem of the definition of abortion in Polish literature and reception of church teaching in this regard. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 49(1), 142-150. https://doi.org/10.34766/fetr.v49i1.788
Język / Language
Słowa kluczowe
Abstrakt
The topic of abortion is still relevant in the social discourse. Therefore, the author analyzed the conceptualisation of the act of abortion (present in Polish literature), conducted a questionnaire to confirm or exclude the obtained theoretical results, and asked about possible causes of such a phenomenon. Research shows that the Catholic Church has presented the doctrinal concept of abortion (precisely enough) in such documents as Qauesito de abortu procurato, Donum vitae, Evangelium vitae, and Dignitas personae. However, its definition (in terms of the subject matter) quite often differs from that found in various publications or statements referring to the Magisterium of the Church. This is a harmful situation, which may translate into a difficult reception of the Church’s teaching, as well as into respect for innocent human life. The point is that if the cognitive process is characterized by “intentionality” (the relation of the mind to the object), its objectivity may be hindered by volitional, ideological, conscious, contextual acts, etc. goals by oneself: scientific, political, ideological, social, moral, canonical, etc.
Bibliografia
Aborcja, (w:) Infor.pl, za: https://www.infor.pl/prawo/prawo-karne/inne/218434,Aborcja.html, (dostęp: 12.12.2020).
Bernaciak, A., Palicki, S. (2017). Rola stereotypów w percepcji miejsca a tożsamość mieszkańców w procesie rewitalizacji, Gospodarka w Praktyce i w Teorii, 2, 7-18.
Biały, S. (2018). Przemiany wielokulturowe a zakres pojęciowy przestępstwa aborcji: refleksje w świetle kanonu 1398, Prawo Kanoniczne, 4, 63-78, DOI:10.2169 7/pk.2018.61.4.03.
Bieńczak, E. (2020). Polacy nie popierają decyzji TK ws. aborcji. Co piąty jest za aborcją na żądanie, za: https://www.rmf24.pl/raporty/raport-strajk-kobiet/news-polacy-nie-popieraja-decyzji-tk-ws-zakazu-aborcji-co-piaty-j,nId,4820537, (dostęp: 18.12.2020).
Biesaga, T. (2004). Status embrionu – stanowisko personalizmu ontologicznego, (w:) T. Biesaga, (red.), Bioetyka polska, 257-264, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
CEBOS. (2005). Aborcja. Edukacja seksualna, zapłodnienie pozaustrojowe. Komunikat z badań, za: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2005/K_037_05.PDF, (dostęp: 22.12.2020).
Chrobak, S. (2017). Uniwersalizm miłości wychowawczej w systemie prewencyjnym św. Jana Bosko, Seminare, 1, 89-100.
Cipior, K. (2016). Ekskomunika po aborcji – co mówi prawo kanoniczne, za: http://www.fronda.pl/a/ekskomunika-po-aborcji-co-mowi-prawo-kanoniczne,79454. html, (dostęp: 31.11.2020).
Delong, M. (2017). Problem prawnej ochrony życia w enuncjacjach Konferencji episkopatu Polski w latach 1989-2011, Ur Jurnal of Humanites and Social Sciences, 1(2), 84-97.
Domańska, M. (2018). Medialny obraz Czarnego protestu w kontekście dyskusji o aborcji. Praca magisterska, za: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/16756/3000 -MGR-FP-235729.pdf? sequence=1&isAllowed=y, (dostęp: 2.11.2020).
Frątczak, E., Ptak-Chmielewska, A. (2009). Demograficzny wymiar aborcji, (w): Aborcja. Przyczyny, następstwa, terapia, red. Bogdan Chazan, 63-73, Gdańsk: Wektory.
Gajewski, K. (2016). Umysł wobec świata. Intencjonalność w filozofii Johna Searle’a, Olsztyn: Instytut Badań Literackich PAN.
Grześkowiak, A. (2017). Ochrona życia w nauczaniu Jana Pawła II, Studia Prawnicze KUL, 2 (72), 125-166.
Gwiazda, A. (2017). Kontrowersyjna „polityka” kontroli urodzeń za pomocą aborcji, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 4(52), 220-234.
Hermann, M. (2016). Opinie o dopuszczalności aborcji. Komunikat z Badań, 51, 1-10, za: https://www.cbos. pl/SPISKOM.POL/2016/K_051_16.PDF, (dostęp: 17.12.2020).
In vitro Gowina to nie aborcja. (2008), za: https://tvn24.pl/polska/in-vitro-gowina-to-nie-aborcja-ra80703-3721949, (dostęp: 24.12.2020).
Jan Paweł II. (1993). Encyklika Veritatis Splendor.
Jan Paweł II. (1995). Encyklika Evangelium vitae.
Karolewska, I. (2020). „Socjologia aborcji”. Sposoby przedstawiania aborcji we współczesnym dyskursie nauk społecznych, Przegląd Socjologii Jakościowej, 2, 170-187, DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.2.10.
Katechizm Kościoła Katolickiego (dalej jako: KKK). (1994). Poznań: Pallottinum.
Kodeks Prawa Kanonicznego (dalej jako: KPK/83). (1984). Poznań: Pallotinum.
Kongregacja Nauki wiary. (1974). Instrukcja Quesito de abortu procurato, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Kongregacja Nauki Wiary. (1987). Instrukcja Donum vitae, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Kongregacja Nauki Wiary. (2008). Instrukcja Dignitas personae, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Kowalski, J. (2009). Aborcja. (w:) A. Muszala, (red.), Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański, 53-59, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Krokos, J. (2013). Odsłanianie intencjonalności, Stare Kościeliska: Wydawnictwo Liberi Libri.
Krzykała, F. (1987). Niektóre zagadnienia metodologii badań socjologicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1, 209-217.
Kultys, J-A. (2005). Aborcja: problem religijno-filozoficzno-społeczny, Słupskie Studia Filozoficzne, 5, 95-116.
Kupiński, M. (2017). Młodzież bez Facebooka – dojrzałość czy niedostosowanie, Seminare. Poszukiwania Naukowe, 1, 137-150.
Leszczyński, G. (2001). Aborcja i jej aspekty karne, Łódzkie Studia Teologiczne, 10, 57-65.
Lewandowski, P. (2016). Aborcja w perspektywie kanonicznoprawnej. Zaciągnięcie i zwolnienie z ekskomuniki, Teologia Praktyczna, 17, 269-281, DOI: 10.14746/tp. 2016.17.18.
Lutyński, J. (1978). Koncepcja pytania kwestionariuszowego, ich zastosowanie w badaniach, konsekwencje i możliwości, Przegląd Socjologiczny, 30, 9-51.
Makowski, M. (2019). Aborcja postnatalna, czyli zabicie dziecka po narodzinach, za: https://stacja7.pl/felietony/aborcja-postnatalna-czyli-zabicie-dziecka-po-narodzinach/, (dostęp: 23.12.2020).
Ministerstwo Edukacji Narodowej. (2020). Wychowanie. file:///C:/Users/PC/Downloads /WYCHOWANIE_-_program_wychowawczo-profilaktyczny_szko%C5%82y_lub _plac%C3%B3wki.pdf., (dostęp: 12.11.2020).
Ostrowska, B., Szostek, K., Marcysiak, M. (2016). Postawy życiowe studentów pielęgniarstwa a ich stosunek do aborcji, Innowacje w Pielęgniarstwie i w Naukach o Zdrowiu, 1(3), 38-58.
Papieska Rada ds. Rodziny. (2000). Deklaracja, za: https://opoka.org.pl/ biblioteka/W/WR/radypontyfikalne/rodziny/redukcjaembrionow12072000.html, (dostęp: 2.11.2020)
Pawlikowska-Łagód, K., Sak, J. (2016). Aborcja – problem etyczno-moralny współczesnego świata, (w:) K. Maciąg, P. Wiatr, (red.), Filozofia wobec dylematów współczesności, 7-20. Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
Petrozolin-Skowrońska, B. (1997). Percepcja. (w:) B. Petrozolin-Skowrońska (red.), Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 2, 974. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Power Research Center. (2019). Public Opinion on Abortion, za: https://www. pewforum.org/fact-sheet/public-opinion-on-abortion/, (dostęp: 18.12.2020).
Rada ds. Rodziny. (2007). List Rady ds. Rodziny do parlamentarzystów na temat in vitro, za: https://info.wiara.pl/doc/171775.List-Rady-ds-Rodziny-do-parlamentarzystow-na-temat-in-vitro, (dostęp: 19.12.2020).
Rusiecki, M. (2003). Uniwersalizm, (w:) T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 6, 953-973. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Sawicki, K. (2010). Ekskomunika za in vitro – tak, ale…, za: https://wpolityce.pl /polityka/106908-ekskomunika-za-in-vitro-tak-ale, (dostęp: 2.11.2020).
Skonieczny, P. (2015). Sprawa aborcji: głos w dyskusji nad przestępstwem z kan. 1398 KPK, Annales Connonici II, 195-216.
Sporniak, A. (2016). Zamieszanie wokół aborcji, Tygodnik Powszechny, 49, 4.
Stefaniuk, M. (2013). Etyczne aspekty prawa (kara śmierci aborcja i eutanazja) w świetle badań polskiej opinii publicznej, Studia Iuridica Lublinensia, 19, 309-329.
Stokłosa, M. (2016). Uwolnienie penitentów z kar kościelnych w zakresie wewnętrznym sakramentalnym. Sympozjum, 2, 97-120.
Strączek, K., Bardel. M. (2008). „Upomnieć czy potępić”. Dyskusja Redakcyjna, Znak, 635, 60-66.
Szarfenberg, R. (2002). Podstawy i granice racjonalizacji polityki społecznej (praca doktorska). Warszawa: Uniwersytet Warszawski, za: http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/ doktorat_calosc.pdf., (dostęp: 21.11.2020).
Szyran, J. (2012). Życie ludzkie jako przedmiot i podmiot prawa, Rocznik Teologii Katolickiej, 11, 141-150.
Trybunał Konstytucyjny (cyt. jako: TK). (2020). Planowanie rodziny, ochrona płodu ludzkiego i warunki dopuszczalności przerwania ciąży, Wyrok. Sygn. akt. K 1/20. Warszawa.
Tyllich, P. (1983). Męstwo bycia, tłum. H. Bednarek, Paryż: Editions du Dialogue.
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerwania ciąży. (1993). Dziennik Ustaw, nr 7 poz. 78.
Wejbert-Wąsiewicz, E. (2012). Aborcja w dyskursie publicznym. Monografia zjawiska, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Wiśniewska, K. (2010). In vitro dzieli polski Kościół, za: https://wyborcza.pl/ 1,75398,7922274,In_vitro_dzieli_polski_Kosciol.html, (dostęp: 17.12.2020).
Bernaciak, A., Palicki, S. (2017). Rola stereotypów w percepcji miejsca a tożsamość mieszkańców w procesie rewitalizacji, Gospodarka w Praktyce i w Teorii, 2, 7-18.
Biały, S. (2018). Przemiany wielokulturowe a zakres pojęciowy przestępstwa aborcji: refleksje w świetle kanonu 1398, Prawo Kanoniczne, 4, 63-78, DOI:10.2169 7/pk.2018.61.4.03.
Bieńczak, E. (2020). Polacy nie popierają decyzji TK ws. aborcji. Co piąty jest za aborcją na żądanie, za: https://www.rmf24.pl/raporty/raport-strajk-kobiet/news-polacy-nie-popieraja-decyzji-tk-ws-zakazu-aborcji-co-piaty-j,nId,4820537, (dostęp: 18.12.2020).
Biesaga, T. (2004). Status embrionu – stanowisko personalizmu ontologicznego, (w:) T. Biesaga, (red.), Bioetyka polska, 257-264, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
CEBOS. (2005). Aborcja. Edukacja seksualna, zapłodnienie pozaustrojowe. Komunikat z badań, za: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2005/K_037_05.PDF, (dostęp: 22.12.2020).
Chrobak, S. (2017). Uniwersalizm miłości wychowawczej w systemie prewencyjnym św. Jana Bosko, Seminare, 1, 89-100.
Cipior, K. (2016). Ekskomunika po aborcji – co mówi prawo kanoniczne, za: http://www.fronda.pl/a/ekskomunika-po-aborcji-co-mowi-prawo-kanoniczne,79454. html, (dostęp: 31.11.2020).
Delong, M. (2017). Problem prawnej ochrony życia w enuncjacjach Konferencji episkopatu Polski w latach 1989-2011, Ur Jurnal of Humanites and Social Sciences, 1(2), 84-97.
Domańska, M. (2018). Medialny obraz Czarnego protestu w kontekście dyskusji o aborcji. Praca magisterska, za: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/16756/3000 -MGR-FP-235729.pdf? sequence=1&isAllowed=y, (dostęp: 2.11.2020).
Frątczak, E., Ptak-Chmielewska, A. (2009). Demograficzny wymiar aborcji, (w): Aborcja. Przyczyny, następstwa, terapia, red. Bogdan Chazan, 63-73, Gdańsk: Wektory.
Gajewski, K. (2016). Umysł wobec świata. Intencjonalność w filozofii Johna Searle’a, Olsztyn: Instytut Badań Literackich PAN.
Grześkowiak, A. (2017). Ochrona życia w nauczaniu Jana Pawła II, Studia Prawnicze KUL, 2 (72), 125-166.
Gwiazda, A. (2017). Kontrowersyjna „polityka” kontroli urodzeń za pomocą aborcji, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 4(52), 220-234.
Hermann, M. (2016). Opinie o dopuszczalności aborcji. Komunikat z Badań, 51, 1-10, za: https://www.cbos. pl/SPISKOM.POL/2016/K_051_16.PDF, (dostęp: 17.12.2020).
In vitro Gowina to nie aborcja. (2008), za: https://tvn24.pl/polska/in-vitro-gowina-to-nie-aborcja-ra80703-3721949, (dostęp: 24.12.2020).
Jan Paweł II. (1993). Encyklika Veritatis Splendor.
Jan Paweł II. (1995). Encyklika Evangelium vitae.
Karolewska, I. (2020). „Socjologia aborcji”. Sposoby przedstawiania aborcji we współczesnym dyskursie nauk społecznych, Przegląd Socjologii Jakościowej, 2, 170-187, DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.2.10.
Katechizm Kościoła Katolickiego (dalej jako: KKK). (1994). Poznań: Pallottinum.
Kodeks Prawa Kanonicznego (dalej jako: KPK/83). (1984). Poznań: Pallotinum.
Kongregacja Nauki wiary. (1974). Instrukcja Quesito de abortu procurato, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Kongregacja Nauki Wiary. (1987). Instrukcja Donum vitae, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Kongregacja Nauki Wiary. (2008). Instrukcja Dignitas personae, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Kowalski, J. (2009). Aborcja. (w:) A. Muszala, (red.), Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański, 53-59, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Krokos, J. (2013). Odsłanianie intencjonalności, Stare Kościeliska: Wydawnictwo Liberi Libri.
Krzykała, F. (1987). Niektóre zagadnienia metodologii badań socjologicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1, 209-217.
Kultys, J-A. (2005). Aborcja: problem religijno-filozoficzno-społeczny, Słupskie Studia Filozoficzne, 5, 95-116.
Kupiński, M. (2017). Młodzież bez Facebooka – dojrzałość czy niedostosowanie, Seminare. Poszukiwania Naukowe, 1, 137-150.
Leszczyński, G. (2001). Aborcja i jej aspekty karne, Łódzkie Studia Teologiczne, 10, 57-65.
Lewandowski, P. (2016). Aborcja w perspektywie kanonicznoprawnej. Zaciągnięcie i zwolnienie z ekskomuniki, Teologia Praktyczna, 17, 269-281, DOI: 10.14746/tp. 2016.17.18.
Lutyński, J. (1978). Koncepcja pytania kwestionariuszowego, ich zastosowanie w badaniach, konsekwencje i możliwości, Przegląd Socjologiczny, 30, 9-51.
Makowski, M. (2019). Aborcja postnatalna, czyli zabicie dziecka po narodzinach, za: https://stacja7.pl/felietony/aborcja-postnatalna-czyli-zabicie-dziecka-po-narodzinach/, (dostęp: 23.12.2020).
Ministerstwo Edukacji Narodowej. (2020). Wychowanie. file:///C:/Users/PC/Downloads /WYCHOWANIE_-_program_wychowawczo-profilaktyczny_szko%C5%82y_lub _plac%C3%B3wki.pdf., (dostęp: 12.11.2020).
Ostrowska, B., Szostek, K., Marcysiak, M. (2016). Postawy życiowe studentów pielęgniarstwa a ich stosunek do aborcji, Innowacje w Pielęgniarstwie i w Naukach o Zdrowiu, 1(3), 38-58.
Papieska Rada ds. Rodziny. (2000). Deklaracja, za: https://opoka.org.pl/ biblioteka/W/WR/radypontyfikalne/rodziny/redukcjaembrionow12072000.html, (dostęp: 2.11.2020)
Pawlikowska-Łagód, K., Sak, J. (2016). Aborcja – problem etyczno-moralny współczesnego świata, (w:) K. Maciąg, P. Wiatr, (red.), Filozofia wobec dylematów współczesności, 7-20. Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
Petrozolin-Skowrońska, B. (1997). Percepcja. (w:) B. Petrozolin-Skowrońska (red.), Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 2, 974. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Power Research Center. (2019). Public Opinion on Abortion, za: https://www. pewforum.org/fact-sheet/public-opinion-on-abortion/, (dostęp: 18.12.2020).
Rada ds. Rodziny. (2007). List Rady ds. Rodziny do parlamentarzystów na temat in vitro, za: https://info.wiara.pl/doc/171775.List-Rady-ds-Rodziny-do-parlamentarzystow-na-temat-in-vitro, (dostęp: 19.12.2020).
Rusiecki, M. (2003). Uniwersalizm, (w:) T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 6, 953-973. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Sawicki, K. (2010). Ekskomunika za in vitro – tak, ale…, za: https://wpolityce.pl /polityka/106908-ekskomunika-za-in-vitro-tak-ale, (dostęp: 2.11.2020).
Skonieczny, P. (2015). Sprawa aborcji: głos w dyskusji nad przestępstwem z kan. 1398 KPK, Annales Connonici II, 195-216.
Sporniak, A. (2016). Zamieszanie wokół aborcji, Tygodnik Powszechny, 49, 4.
Stefaniuk, M. (2013). Etyczne aspekty prawa (kara śmierci aborcja i eutanazja) w świetle badań polskiej opinii publicznej, Studia Iuridica Lublinensia, 19, 309-329.
Stokłosa, M. (2016). Uwolnienie penitentów z kar kościelnych w zakresie wewnętrznym sakramentalnym. Sympozjum, 2, 97-120.
Strączek, K., Bardel. M. (2008). „Upomnieć czy potępić”. Dyskusja Redakcyjna, Znak, 635, 60-66.
Szarfenberg, R. (2002). Podstawy i granice racjonalizacji polityki społecznej (praca doktorska). Warszawa: Uniwersytet Warszawski, za: http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/ doktorat_calosc.pdf., (dostęp: 21.11.2020).
Szyran, J. (2012). Życie ludzkie jako przedmiot i podmiot prawa, Rocznik Teologii Katolickiej, 11, 141-150.
Trybunał Konstytucyjny (cyt. jako: TK). (2020). Planowanie rodziny, ochrona płodu ludzkiego i warunki dopuszczalności przerwania ciąży, Wyrok. Sygn. akt. K 1/20. Warszawa.
Tyllich, P. (1983). Męstwo bycia, tłum. H. Bednarek, Paryż: Editions du Dialogue.
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerwania ciąży. (1993). Dziennik Ustaw, nr 7 poz. 78.
Wejbert-Wąsiewicz, E. (2012). Aborcja w dyskursie publicznym. Monografia zjawiska, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Wiśniewska, K. (2010). In vitro dzieli polski Kościół, za: https://wyborcza.pl/ 1,75398,7922274,In_vitro_dzieli_polski_Kosciol.html, (dostęp: 17.12.2020).
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##