Duchowość w logoterapii i analizie egzystencjalnej Viktora Emila Frankla
pdf (English)

Słowa kluczowe

duchowość
logoterapia
psychoterapia
sens

Jak cytować

Hornik, P. (2024). Duchowość w logoterapii i analizie egzystencjalnej Viktora Emila Frankla. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 60(4), 119-131. https://doi.org/10.34766/fer.v60i4.1326
Język / Language
Słowa kluczowe
rodzinamałżeństwokomunikacjamłodzieżdialogmiłośćadolescencjaciążaCOVID-19przebaczeniewiaradepresjalogoterapiastrespłodnośćreligijnośćsamoocenawartościdzieciseksualnośćInternetlękedukacjadorosłośćpołożnadzieckoASDprokreacjarozumKościółrodzinamałżeństwokomunikacjamłodzieżdialogmiłośćmacierzyństwoadolescencjaciążaCOVID-19przebaczeniewiaradepresjastrespłodnośćjakość życianiepłodnośćwartościdziecimłodzi dorośliInternetlękkobietypołożnaASDemocjestudenciporódmądrośćsens życiarozum

Abstrakt

Właściwy obraz człowieka stanowi podstawę wszelkiego rodzaju praktyki – pedagogicznej, medycznej, duszpasterskiej – w tym także praktyki psychoterapeutycznej. Co zatem stanowi konstytutywny element tego obrazu? Poszukując odpowiedzi na to pytanie sięgnięto do Logoterapii, której twórcą jest Viktor Emil Frankl. Kluczowym wymiarem ludzkiej egzystencji w Logoterapii jest wymiar duchowy. Począwszy od przedstawienia ogólnej charakterystyki Logoterapii jako nurtu psychoterapeutycznego, dokonano szczegółowej analizy wymiaru duchowego w tym ujęciu, wyszczególniając jego poszczególne przejawy na tle szerszych założeń filozoficznych, w oparciu o które Frankl konstruował podwaliny swojej teorii. Aspekty teoretyczne zostały odniesione do przykładów z kazuistyki, opisanych przez Frankla i jego współczesnych kontynuatorów. Następnie poruszony został także aspekt duchowej nieświadomości, odmiennej od nieświadomości w ujęciu psychoanalitycznym. Na postawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że duchowy wymiar ludzkiej egzystencji stanowi niezbywalny i podstawowy sposób istnienia człowieka, nawet, jeśli ów wymiar jest przez niego nieuświadomiony lub, używając sformułowania Frankla – nawet gdy pozostaje on „zamurowany”, na przykład wskutek choroby psychicznej. Sam wymiar duchowy nie podlega chorobie, co stwarza pełen nadziei obszar dla pracy psychoterapeutycznej i stanowi źródło zasobów sił, które przejawiają się chociażby w tak zwanej „mocy oporu ducha”. Niezwykły potencjał Logoterapii opiera się na powiązaniu wymiaru duchowego z sensem, który według Frankla, stanowi najsilniejszy czynnik motywujący. Wymiar duchowy odsyła nas do czegoś więcej niż my sami – do sensu, który czeka na realizację. Im bardziej wymiar duchowy jest wymiarem zarządzającym, im bardziej osoba jest zintegrowana wokół tego wymiaru, tym łatwiej odczyta on skierowane do niego niepowtarzalne wezwanie sensu, które przenika wszelkie życiowe okoliczności i oferuje się stale na nowo.

https://doi.org/10.34766/fer.v60i4.1326
pdf (English)

Bibliografia

Frankl, V.E. (1978). Nieuświadomiony Bóg. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Frankl, V.E. (1984). Homo patiens. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Frankl, V.E. (2012). Bóg ukryty. W poszukiwaniu ostatecznego sensu. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Frankl, V.E. (2017a). Człowiek w poszukiwaniu sensu. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Frankl, V.E. (2017b). Lekarz i dusza. Wprowadzenie do logoterapii i analizy egzystencjalnej. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Frankl, V.E. (2017c). Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Frankl, V.E. (2021). O sensie życia. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Frankl, V.E. (2023). Życie z sensem. Autobiografia. Kraków: Wydawnictwo Mando.

Frankl, V.E. (2024a). Embracing Hope: On Freedom, Responsibility & the Meaning of Life. London: Wydawnictwo Penguin Random House.

Frankl, V.E. (2024b). Gdy życie zdaje się nie mieć sensu. Psychoterapia na dziś. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Frankl, V.E. (2024c). Psychoterapia na co dzień. Wykłady radiowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Galarowicz, J. (2024). Viktor Emil Frankl. Kraków: Wydawnictwo Petrus.

Griffith, J.L., Griffith, M.E. (2008). Odkrywanie duchowości w psychoterapii. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Grzywocz, K. (2020). Patologia duchowości. Od niezdrowej religijności do dojrzałej wiary. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Konieczna, E.J. (2003). Arteterapia w teorii i praktyce. Kraków: Wydawnictwo Impuls.

Leidinger, H., Rapp, Ch., Mosser-Schuöcker, B. (2022). Freud – Adler – Frankl. The Viennese World of Psychological Research. Wiedeń: Residenz Verlag.

Lukas, E. (2019). Stillness and Concentration: Logotherapy Applied to Tinnitus and Chronic Illness. Charlottesville: Wydawnictwo Purpose Research.

Lukas, E. (2020). Logotherapy. Principles and Methods. Bamberg: Wydawnictwo Elisabeth-Lukas-Archiv.

Lukas, E. (2024). Odkryj sens, zmienisz życie. 52 sposoby na wewnętrzny sukces. Kraków: Wydawnictwo Mando.

Lukas, E., Schönfeld, H. (2019). Meaning-Centred Psychotherapy: Viktor Frankl’s Logotherapy in Theory and Practice. Bamberg: Wydawnictwo Elisabeth-Lukas-Archiv.

Lukas, E., Schönfeld, H. (2021). Psychotherapy with Dignity: Logotherapy in Action. Bamberg: Wydawnictwo Elisabeth-Lukas-Archiv.

Opoczyńska, M. (2002). Kim jestem? Doświadczenie choroby psychicznej a stawanie się sobą. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Popielski, K. (1996). Człowiek: egzystencja podmiotowo-osobowa. (In:) K. Popielski (ed.), Człowiek – wartości – sens. Studia z psychologii egzystencji, 25-45. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Szary, S. (2024). Znaczenie duchowego wymiaru osoby w praktyce terapeutycznej, Pajdeia, 6, 79-98.

Solecki, R., Rusin, M. (2024). Terapia sensem. Kraków: Wydawnictwo Mando.

Szczukiewicz, P. (2024). Logoterapia jako terapia osoby. Przedmowa do wydania polskiego. (In:) V. Frankl, Gdy życie zdaje się nie mieć sensu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szczukiewicz, A., Szczukiewicz P. (2018). Logoterapia Viktora Emila Frankla w psychoterapii i poradnictwie psychologicznym, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 31(2), 195-205. https://doi.org/10.17951/j.2018.31.2.195-205

Szczukiewicz, P., Kurcbart A., Solecki, R. (2023). Zastosowanie logoprofilaktyki w zapobieganiu zachowaniom problemowym młodzieży. (In:) P. Gasparski, M. Kania, A. Siudak (eds.), Zagrożenia uzależnieniami i przemocą wśród dzieci i młodzieży. Badania porównawcze w latach 2008-2023, 213-226. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Episteme.

Szykuła, R. (2022). Logoterapia i analiza egzystencjalna. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.

Wolicki, M. (2001). Podstawy filozoficzne analizy egzystencjalnej i logoterapii. Wrocław: Wydawnictwo Papieskiego Wydziału Teologicznego.

Wolicki, M. (2008). Podstawowe zagadnienia analizy egzystencjalnej i logoterapii. Stalowa Wola: Drukarnia Diecezjalna w Sandomierzu,

Wolicki, M. (2010). Podstawowe techniki logoterapii, Pedagogika Katolicka, 2, 83-194.

##plugins.generic.usageStats.downloads##