Słowa kluczowe
dzieci
małżeństwo
rodzina
ślub
Jak cytować
Abstrakt
STRESZCZENIE: Zachodzące zmiany w rodzinie wschodnio i środkowoeuropejskiej, które rozpoczęły się na początku lat 90. ubiegłego wieku, charakteryzują intensywne przemiany w sposobach organizowania, postrzegania, doświadczania otaczającej człowieka rzeczywistości, jak również w życiu rodzinnym, które rozpatruje się w kontekście społeczno-cywilizacyjnym i wspólnotowym. Młodzi mieszkańcy Polski są nadal mocno przywiązani do tradycji, chociaż, jak wskazują wyniki badań, w świadomości i planach przyszłościowych są „obecne” wszystkie modele rodziny: tradycyjna, nowoczesna i ponowoczesna. Rodzina stanowi dla nich wspólnotę mającą sprecyzowaną wizję współpracy, wzajemnego zaufania, miłości, ale również poczucia wolności i afirmacji autonomii. Charakteryzujące współczesność przemiany w różnych dziedzinach życia, przewartościowanie sposobów organizowania, postrzegania i doświadczania otaczającej rzeczywistości nie zmieniły w Polsce radykalnie poglądów młodych ludzi na temat rodziny.
Świadomość jednostki, jej uczestnictwo w ekwiwalentnych wobec rodziny strukturach społecznych, wpływy i kręgi społeczne, instytucje, a także inne niestrukturalne sieci relacji międzyludzkich będą decydować o przyszłości rodziny i planach młodych mieszkających w Polsce w kwestii zawierania związków małżeńskich i posiadania potomstwa. W dużej mierze zależne to będzie od samych jednostek, ale też od postrzegania i akceptacji otoczenia, zachowania społeczeństwa oraz dobrych, rzetelnych rządów państwowych.
Bibliografia
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50 (2), 179-211.
Baniecka, E. (2008). Gwara młodzieżowa jako odmiana współczesnej polszczyzny – próba charakterystyki, Studia Gdańskie, t. V, 157-169.
Braun-Gałkowska, M. (1980). Miłość aktywna, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Boguszewski, R. (2013). Rodzina – jej współczesne znaczenie i rozumienie, Komunikat CBOS, Warszawa.
Cameron-Bandler, L. (1993). Ku harmonii w miłości, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Centrum Badawcze Pew (2017). Religijność i przynależność narodowa w Europie Środkowo-Wschodniej, https://www.pewresearch.org, {pobrano: 13.06.2019].
Cudzoziemcy pracujący w Polsce, 2016, statystyki MPiPS, http://www.mpips.gov.pl/ analizy-i-raporty, [pobrano: 1.12.2017].
Dobson, J.C. (2005). Miłość potrzebuje stanowczości, Warszawa: Wyd. Vacatio.
Doniec, R. (2013). Rodzina polska w XXI wieku – przemiany i kondycja, Pedagogika Społeczna, nr XII, 4(50), 45 73.
Europa – kontynent starych ludzi, 2019, Forsal.pl, https://forsal.pl/artykuly/1402858, wspolczynnik- dzietnosci-w-krajach-ue-dane-eurostatu-demografia-ue.html, [pobrano: 15.06.2019].
Fijałkowski, W. (1984). Miłość w spotkaniu płci, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Fijałkowski, W. (2001). Ekologia rodziny. Ekologiczna odnowa prokreacji, Kraków: Rubikon.
Fromm, E. (1997). O sztuce miłości, Warszawa: Wyd. Muza.
Grabowski, A. (2018). Preferowane i realizowane style życia a miejsce zamieszkania i płeć dorastającej młodzieży, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. W trosce o rozwój – ujęcie integralne, 2 (34), 91-119.
Jankowiak, B. (2007). Problematyka jakości i trwałości relacji partnerskich w teorii
i badaniach, Przegląd Terapeutyczny, 3, 1-25.
Kałużny, T. SCJ, (2010). Nierozerwalność małżeństwa w kościele prawosławnym, Sympozjum, 1 (19), 41-60.
Kamilewicz-Rucińska, D. (2016). Realne marzenia potencjalnych rodziców, (w:) L. Świto, M. Tomkiewicz (red.), Rodzicielstwo. Wymiar społeczno-prawny, 75-92, Olsztyn: Wyd. Wydział Teologii UWM w Olsztynie.
Katechizm Kościoła Katolickiego, (2015). Warszawa: Pallottinum.
Klinowski, M. (2005), Moralność, reprodukcja i homoseksualizm. Krytyczna analiza argumentów przeciwko związkom osób tej samej płci, Diametros, 5, 21–50.
Kodeks Prawa Kanonicznego, (1983), http://www.trybunal.mkw.pl/Kodeks%20Prawa %20 Kanonicznego.pdf (10.02.2019).
Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., Dz.U. z 1998 r. nr 51, poz. 318.
Kowalska, I. (2001). Małżeństwo, rodzina i dziecko w systemie norm i wartości współczesnych społeczeństw europejskich, (w:) D. Kornas-Biela (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, 53-86, Lublin: TN KUL.
Mancewicz, M. (2010). Współczesna rodzina w dobie aksjologicznego kryzysu,
(w:) W. Muszyński (red.), Wartości w rodzinie. Ciągłość i zmiana, 107-115, Toruń: Adam Marszałek.
Marek, Z. (2016). Moralność wyznacznikiem dojrzałości człowieka, Colloquia Theologica Ottoniana, 2, 61-79.
Molesztak, A.M. (2017). Dynamika współczesnej rodziny, Horyzonty Wychowania, 16 (38), 73-88.
Mynarska M. (2014). Zmiany zachowań dotyczących rodziny w Polsce na tle innych krajów Europy (w:) I. Kotowska (red.), Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013, Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Philipov, D. (2003). Rodziny w krajach Europy Środkowej i Wschodniej – główne trendy, (w:) Raport ONZ „Główne trendy wpływające na rodziny” (Major trends affecting families), DESA, New York, rozdział II, www.unic.un.org.pl/rok_rodziny /mi_raport.php [pobrano: 25.07.2019].
Popławska, E., Śliwowska, S. (2011). Więź emocjonalna z dzieckiem w okresie prenatalnym, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. W trosce o życie, 2 (6), 28-39.
Prognoza ludności na lata 2014-2050, (2014). Studia i analizy statystyczne GUS, Warszawa.
Radwan, J. (2011). Epidemiologia niepłodności, (w:) J. Radwan, S. Wołczyński (red.), Niepłodność i rozród wspomagany, 11-14, Poznań: Wyd. Termedia,.
Raport ONZ Major trends affecting families, (2003). DESA, New York, https://www. un.org/development/desa/family/publications/major-trends-affecting-families.html, [pobrano: 25.07.2019].
Raport Pew Research Center (2017). Religious Belief and National Belonging in Central and Eastern Europe.
Rękas, M. (2013). Kobiety-matki i ich powrót na rynek pracy po urodzeniu dziecka
w wynikach badań, Społeczno-Ekonomiczne Problemy Rynku Pracy, 161, 122-131.
Rocznik demograficzny, (2018). Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Rostowski, J. (2009). Współczesne przemiany rozumienia związku małżeńskiego,
(w:) T. Rostowska (red.), Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, 15-46, Warszawa: Difin SA.
Ryś, M. (2010). Miłość jako psychologiczna podstawa wspólnoty małżeńskiej, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 4 (4), 22-30.
Skrzypczak, R. (2015). Wiara i seks. Jan Paweł II o małżeństwie i rodzinie, Kraków: Wyd. AA.
Szukalski, P. (2007). Przemiany rodziny – wyzwania dla polityki rodzinnej, Polityka Społeczna, 8, 50-53.
Tomkiewicz, S. (1992). Depresja wieku dojrzewania, (w:) K. Walewska, J. Pawlik (red.), Depresja. Ujęcie psychoanalityczne, 94-137, Warszawa: PWN.
Tunkiewicz, M. (2009). Małżeństwo a szkolna edukacja młodzieży, (w:) W. Nowak,
M. Tunkiewicz (red.), Małżeństwo w świetle dialogu kultur, 139-150, Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Walewska, D., Bączek, G., Tataj-Puzyna, U., Dmoch-Gajzlerska, E. (2017). Poród – rodzinne wydarzenie, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. Problematyka płodności i prokreacji,
(29), 171-181.
Walęcka-Matyja, K. (2009). Zachowania społeczne młodzieży a uwarunkowania rodzinne
i osobowościowe, Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Wojciechowski, M. (2009). Moralny wymiar małżeństwa, płciowości i posiadania dzieci według Biblii, (w:) W. Nowak, M. Tunkiewicz (red.), Małżeństwo w świetle dialogu kultur, 23-45, Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Wojciszke, B. (2009). Psychologia miłości, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Wróblewska, J. (2011). Rodzina dziś i jutro. Perspektywa zmian w obrębie małżeństwa
i rodziny w świetle futurologiczno-socjologicznej koncepcji Alvina Tofflera,
(w:) M. Świątkiewicz-Mośny (red.), Rodzina. Kondycja i przemiany, 11-24, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Zestawienia liczbowe dotyczące postępowań prowadzonych wobec cudzoziemców w 2017
r., https://udsc.gov.pl/statystyki/raporty-okresowe/zestawienia-roczne/, [pobrano: 29.04.2018].