Abstrakt
Wychowanie do zachowań etycznych jest ważnym elementem w rozwoju dzieci wieku przedszkolnego. Dziecko zachowań etycznych uczy się od osób znaczących w jego życiu (rodziców, nauczycieli). W tym okresie potrzebuje, poprzez zabawę, zrozumieć otaczające wartości i interakcje społeczne. Przechodzi z charakterystycznego dla wczesnego dzieciństwa skupienia na sobie, na etap, w którym zestawia swoje potrzeby z potrzebami innych na tle społecznie akceptowanych zachowań. Postawy etyczne dzieci kształtowane są w wyniku oddziaływań wychowawczych. Jedną z nich jest metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne (Sherborne Developmental Movement, skr. SDM), która wspiera rozwój psychomotoryczny dzieci. W edukacji SDM oferuje możliwość rozumienia i rozpoznawania emocji i stanów mentalnych innych ludzi, co sprzyja rozwojowi empatii i uczuć moralnych, a także uczy komunikować swoje potrzeby i rozumieć komunikaty innych osób. Szczególna wartość Ruchu Rozwijającego polega na tym, że jest pomocna w rozwijaniu komunikacji, co sprawia, że zabawy nabierają dla dzieci nowych znaczeń. Zabawy relacyjne („z”, „przeciwko” i „razem”) W. Sherborne stanowią nieocenione źródło wychowania do zachowań moralnych. Zestawiając teorię rozwoju moralnego J. Piageta z Metodą Ruchu Rozwijającego zauważamy, że SDM jest narzędziem, które można zastosować w każdych warunkach, aby wspierać rozwój moralny uczestników zajęć poprzez komunikację werbalną i niewerbalną. Ruch Rozwijający umożliwia uczestników reagować na wokalizację i wypowiedzi słowne, odczytywać mowę ciała i reagować na nią, a także podkreśla pozytywną komunikację w sytuacjach etycznie trudnych dla dzieci.
Bibliografia
Dziubiński Z. (2017). Osobowość w kontekście kultury fizycznej, (w:) Z. Dziubiński, K.W. Jankowski (red.), Kultura fizyczna a osobowość, s. 27-54, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa Rzeczypospolitej Polskiej.
Grabowski H. (1999). Teoria fizycznej edukacji, Warszawa.
Hill C. (2013). Komunikacja poprzez ruch. Ruch Rozwijający Sherborne dążenie do poszerzania perspektyw, Warszawa: Centrum Szkoleniowo- Wydawnicze Arteer Elżbieta Rybicka.
Huizinga J. (1985). Homo ludens: zabawa jako zródło kultury, Warszawa: wyd. 2. Czytelnik.
Kataryńczuk – Mania L., Magda – Adamowicz M., Olczak A. (2017). Pedagogika przedszkolna szansą na świadome budowanie potencjału dziecka, Toruń: wyd. Adam Marszałek.
Kuk A., Gala – Kwiatkowska A. (2017). Typy miłości i style rozwiązywania konfliktów studentów i studentek uczestniczących w warsztatach psychologicznych, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, T. 4, nr 32, s. 197-207.
Ma, H. K. (2013). The moral development of the child: an integrated model. Frontiers in public health, 1, 57. doi:10.3389/fpubh.2013.00057
Loland S. (2002). Fair play in sport. A moral norm system. London-New York.
Maszczak T. (2009). Edukacja fizyczna w nowej szkole, Warszawa: AWF.
Nowacka - Dobosz S., Pokorska M., Gala- Kwiatkowska A., Wójcik K. (2019). Budowanie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego w okresie wczesnej adolescencji, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, T. 1, nr 37, s. 6-18.
Obuchowska I. (2007). Adolescencja. (w): B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red) Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka (t. 2, s.163-201), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Patanella D. (2011). Piaget’s Theory of Moral Development. (In): S. Goldstein, J.A. Naglieri (eds) Encyclopedia of Child Behavior and Development, Springer, Boston, MA.
Piaget J. (1932). The moral judgment of the child, London: Kegan, Paul, Trench, Trubner & Co.
Piaget J. (1967). Rozwój ocen moralnych dziecka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN.
Petrie P. (2013). Komunikacja w pracy z dziećmi i młodzieżą. Wprowadzenie do pedagogiki społecznej, tłum. Gilewicz J., Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Pokorska M. (2017). Poprawa relacji rodzic – dziecko poprzez wspólną aktywność fizyczną z zastosowaniem Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne u dzieci zdrowych (w:) J. Nowocień, K. Zuchora (red.) Wychowanie przez sport w rodzinie i grupach społecznych, w tym w środowisku akademickim, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska, Komitet Pierre’a de Coubertin w Polsce.
Pokorska M., Nowacka – Dobosz S. (2019). Edukacyjny charakter zajęć Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej (w:) K. Kuszak, R. Chęciński (red.) Od inspiracji ku przyszłości. Wybrane zagadnienia współczesnej edukacji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Sherborne W. (2012). Ruch Rozwijający dla dzieci, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sujak E. (2006). Psychologia komunikacji, Kraków: Wydawnictwo WAM.