Słowa kluczowe
komunikacja interpersonalna
porozumiewanie się
przekazywanie informacji
uwarunkowania komunikacji
Jak cytować
Abstrakt
Istotnym elementem interakcji społecznych jest komunikacja interpersonalna. Stanowi niejako ich esencję. Zależy od możliwości nie tylko wysyłania ale i odbierania wiadomości. Jest procesem mającym swoją złożoność i specyfikę. Wystarczy wspomnieć fakt, iż brak komunikatu także jest elementem komunikacji. Niniejszy artykuł ukazuje szerokie rozumienie komunikacji, jej definicje i cechy. Przedstawia wzory oraz style komunikowania się.
Opisuje czynniki warunkujące przebieg i efektywność procesu porozumiewania się jakimi są empatia i otwartość. Wymienia wreszcie bariery komunikacyjne, które mogą prowadzić do
zakłóceń i ograniczeń wobec otwartego porozumiewania się.
Bibliografia
Berne, E. (1987). W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa:
PWN.
Braithwaite, D. O., Baxter, L. A. (2006). You’re my parent but you’re not’’: Dialectical
tensions in stepchildren’s perceptions about communicating with the nonresidential parent. Journal of Applied Communication Research, 34, 30-48.
Chaudhry, S. J., Loewenstein, G. (2019). Thanking, apologizing, bragging, and blaming:
Responsibility exchange theory and the currency of communication. Psychological Review, 126(3), 313–344.
Czyżowska, D. (2005). Hasło: Komunikacja interpersonalna. (w:) J. Siuta, (red.), Słownik
psychologii, s.125, Kraków: Zielona Sowa.
Davis, M. H. (1999). Empatia. O umiejętności wpółodczuwania. Gdańsk: GWP.
Domachowski W. (1991). Komunikowanie się normalne i zaburzone – wybrane koncepcje.
Analiza transakcyjna, (w:) H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna, s. 144–148, PWN, Warszawa.
Eysenck, M. W., Keane, M. T. (2000). Cognitive Psychology. Phiadelphia: Psychology Press.
Frydrychowicz, S. (2006). Sytuacja komunikacji interpersonalnej a rozwój człowieka. Psychologia rozwojowa, 2, 23-32.
Grygielski, M. (1999). Style komunikacji rodzicielskiej a identyfikacja dzieci z rodzicami.
Lublin: TN KUL.
Grzesiuk, L. (1979). Style komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo UW
Grzesiuk, L. (1994) Studia nad komunikacją interpersonalną. Warszawa: Pracownia Testów
Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Grygielski, M. (1999). Style komunikacji rodzicielskiej a identyfikacja dzieci z rodzicami.
Lublin: TN KUL.
Gurba, E. (2013). Nieporozumienia z dorastającymi dziećmi w rodzinie. Uwarunkowania i
wspomaganie. Kraków: Wydaw. UJ.
Hargie, O., Dickson, D., Tourish D. (2004). Communication Skills for Effective Management,
London: Palgrave.
Harwas-Napierała, B. (2006). Zmiany komunikacji w poszczególnych fazach małżeństwa. Psychologia rozwojowa, 4, 35-41.
Harwas-Napierała, B. (2008). Komunikacja interpersonalna w rodzinie. Poznań:
Wydawnictwo Naukowe UAM.
Hogg, M. A., Vaughan, G. M. (2005). Social Psychology. California: Prentice Hall.
Janicka, I. (1993). Empatia a poziom otwartości partnerów w różnych jakościowo grupach
małżeństw. Przegląd Psychologiczny, t.36, 1, 39-48.
Janicka, I. (1994). Empatia współmałżonków jako determinanta ich odwzajemnianej
otwartości. Przegląd Psychologiczny, 3, 395-400.
Janicka, I., Niebrzydowski, L. (1994). Psychologia małżeństwa. Łódź: Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego.
Jaworska, I., Lubiejewski, P., Wójtowicz, N. (2019). Formy okazywania miłości a
komunikacja interpersonalna u młodych dorosłych. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 37(1), 95-108.
Keyton, J. (2011). Communication and organizational culture: A key to understanding work
experience. Thousand Oaks, CA: Sage.
Koerner, A.F., Fitzpatrick, M.A. (2002). Toward a Theory of Family Communication.
Communication Theory, Vol. 12, Issue 1, p.70–91.
Krok, D. (2007). Znaczenie komunikacji interpersonalnej w funkcjonowaniu rodziny. (w:)
B. Soiński, (red.). Rodzina w świetle psychologii pastoralnej. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie.
Lunenburg, F. C. (2010). Communication: The Process, Barriers, And Improving Effectiveness,
Schooling, vol. 1, nr 1, 1-11.
Nęcki, Z. (1992). Komunikowanie interpersonalne. Wrocław: Ossolineum.
Niebrzydowski L. (1988). Otwartość młodzieży w stosunkach interpersonalnych na tle sytuacji
rodzinnej. (w:) L. Niebrzydowski (red.), Rodzinne uwarunkowania kontaktów interpersonalnych dzieci i młodzieży, 13-56. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Wydawnictwo PAN.
Opozda, D. (2001). Integracja rodziny a wiedza o małżeństwie u młodzieży. Lublin: RW
KUL.
Plopa, M. (2006). Więzi w małżeństwie i rodzinie. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Radochoński, M.(1984). Psychoterapia rodzinna w ujęciu systemowym. Rzeszów, WSiP.
Rembowski, J. (1984). O niektórych teoretycznych i metodologicznych problemach empatii.
Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego, 6: 99-112.
Rosenberg, M. B. (2015). Nonviolent Communication: A Language of Life. Puddle Dancer
Press.
Rostowska T. (2001). Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Łódź: Wydaw. UŁ.
Sitarczyk, M., Waniewski, A. (2002). Rola empatii w małżeństwie. Małżeństwo i Rodzina, 2,
-27.
Śnieżyński M. (2014). Dialog w rodzinie. Studium teoretyczno-empiryczne. Kraków:
Wydawnictwo WAM.