Praca socjalna jako kategoria polskiej pedagogiki społecznej: Dyskurs z pogranicza pedagogiki społecznej i pracy socjalnej

Abstrakt

Nurty refleksji nad pracą socjalną oraz kierunki myślenia w pedagogice społecznej wyraźnie się przenikają tworząc ścisły związek, który należy analizować na wielu płaszczyznach. W praktyce pracy socjalnej nieustannie poszukuje się inspiracji teoretycznych w myśli pedagogów społecznych. Z kolei pedagogika społeczna wykazuje zainteresowanie pracą socjalną jako istotnym obszarem praktyki społecznej, nie tylko poddając ją teoretycznemu oglądowi, ale również szukając w treści działań socjalnych inspiracji własnych poszukiwań badawczych. Związki między nurtami teorii pedagogicznych oraz koncepcjami pracy socjalnej pozostają od lat bardzo bliskie, gdyż łączy je wspólny namysł nad społecznym sensem działań oraz projektami zmian. Stąd słuszne jest stwierdzenie o przenikalności i komplementarności tych dwóch perspektyw. Pedagogika społeczna jako nauka teoretyczno-praktyczna rozwijają się na skrzyżowaniu wielu nauk w tym: biologicznych, filozoficznych, społecznych dzięki własnemu punktowi widzenia. Przez co, istotnie rozszerza zakres swoich zainteresowań na środowiskowe uwarunkowania wychowania człowieka. We współczesnej pedagogice społecznej pozycja pracy socjalnej pozostaje szczególna: to właśnie przez pracę socjalną różnorodne teorie pedagogiczne niejednokrotnie nabierały społecznego znaczenia, były społecznym sprawdzianem, stanowi ona też dla pedagogiki społecznej istotne zadanie poznawcze i wyzwanie praktyczne. Ze względu na przedmiot swoich zainteresowań, może posłużyć konstruowaniu modeli pracy socjalnej.
Wychodząc z założenia, że związki między nurtami teorii pedagogicznych oraz koncepcjami pracy socjalnej są bardzo bliskie, artykuł podejmuje dyskusję nad specyfiką pracy socjalnej w odniesieniu do tradycji i porównań ze współczesnymi założeniami pedagogiki społecznej.