O dezinterpretacji koncepcji populizmu w twórczości Margaret Canovan

Abstrakt

Brytyjska  badaczka społeczna Margaret Canovan uznawana jest  współcześnie za jedną  z najważniejszych klasyczek socjologicznej koncepcji   populizmu, zwłaszcza dzięki  dwóm dziełom  tej  tematyki tyczącym tj Populism oraz The Peoples. Bezsprzecznie także zaproponowany przez autorkę podział populizmu na populizm agrarny i polityczny stał się kanonem interpretacyjnej alokacji znaczeń koncepcji populizmu. Canovan z dużą rzetelnością przedstawia powiązania pomiędzy populistyczną mobilizacją mas a elitami społecznymi, które w są motorami powstania populistycznego  resentymentu,  będącego następnie transferowanymi  w powszechną mobilizację mas(Canovan, 1981, 9, 139, 297). Czytając uważniej Canovan nie mogłem jednak  oprzeć się  wrażeniu, iż  autorka w swoich analizach nie jest do końca obiektywna a nawet dezinterpretuje koncepcję populizmu. Niniejszy tekst jest zatem próbą pewnej krytycznej interpretacji koncepcji zaproponowanych przez autorkę. Doceniając ogromny  a zarazem niekwestionowany wkład autorki w dyskurs tyczący populizmu, chciałem  zarazem uchwycić niedoskonałości  tego  sposobu  myślenia o populizmie jako  fenomenie społecznym.  Jest to  o  tyle istotnym, iż Canovan narzuciła pewne ramy interpretacyjne pobudzając z jednej  strony  dyskurs tyczący problematyki populizmu z drugiej nadając mu przede wszystkim  negatywne konotacje i ukazując tenże jako siłę przede wszystkim destruktywną. Unikając w swoich analizach ukazania pozytywnych funkcji populizmu  doprowadziła więc do  utrwalenia jednostronnych interpretacji  zjawiska, stąd głos mój  jest zarazem próbą ukazania pozytywnych funkcji społecznych  populizmu.