Abstrakt
Celem prezentowanego artykułu jest prześledzenie wybranych fragmentów nauczania Kościoła Katolickiego o małżeństwie i rodzinie oraz odniesienie do nich istotnych wyzwań związanych z odpowiedzialnym pełnieniem roli rodziców. Na podstawie dokonanej analizy, zarówno materiałów źródłowych, jak i opracowań, można stwierdzić, że wejście na drogę sakramentalnego małżeństwa łączy się z konkretnymi zobowiązaniami zarówno małżonków wobec siebie wzajemnie, jak i wobec będących owocem ich związku dzieci. Zrozumienie istoty małżeństwa i rodziny, spokojne przyjmowanie kolejnych etapów życia małżeńskiego i rodzinnego, jako zmiany będącej bardziej szansą na nowe, aniżeli stratą oraz zaangażowanie w pracę na rzecz uczynienia małżeństwa i rodziny miejscem rozwoju wszystkich, wydają się być wyzwaniami, przed którymi stają wszyscy małżonkowie-rodzice. Koniecznym elementem codziennego życia wspólnoty rodzinnej jest przyjmowanie właściwej perspektywy relacji wewnątrzrodzinnych, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszeństwa relacji małżeńskiej.
Bibliografia
Adamski, F. (2002). Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Aszkiełowicz, A. (2012). Małżeństwo i jego jakość w narracjach szczęśliwych par,
(w:) A. Ładyżyński (red.), Pedagogika rodziny – in statu nascendi czy uznana subdyscyplina?, 167-183, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.
Augustyn, J. (2001). Sakrament małżeństwa. Mały poradnik dla narzeczonych i młodych małżonków, Kraków: Wydawnictwo „M”.
Bełch, K. (2020). Katolicka nauka społeczna. Podręcznik dla studentów teologii i nauk społecznych, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Błasiak, A. (2000). Dom rodzinny i szkoła – środowiska współkształtujące osobowość dziecka, (w:) W. Kubik (red.), Rodzina. Szkoła. Kościół, 7-29, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Błasiak, A. (2012). Obszary, możliwości i potrzeby pedagogicznego wspomagania rodziny
w dzisiejszej rzeczywistości, (w:) M. Duda, A. Świerczek (red.), Dokąd zmierzasz współczesna rodzino?, 317-347, Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej.
Braun-Gałkowska, M. (2009). Rozwój miłości w małżeństwie, (w:) F. Adamski (red.), Miłość . Małżeństwo. Rodzina, 139-150, Kraków: Petrus.
Całusińska, M. (2012). Trening umiejętności wychowawczych. Dla rodziców i specjalistów, Sopot: GWP.
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis, (1967). Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, 313-324, Poznań: Pallottinum.
Derdziuk, A. (2008). Wychowawcza rola rodziny w rozpoznawaniu powołania,
(w:) K. Jeżyna, T. Zadykowicz (red.), Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej. W 25. Rocznicę adhortacji apostolskiej Jana Pawła II „Familiaris consortio”. Przesłanie moralne Kościoła, 153-166, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Drążek, Cz. (2009). Sakrament małżeństwa, (w:) F. Adamski (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, 73-120, Kraków: Petrus.
Franciszek. (2016). Posynodalna adhortacja apostolska Amoris laetitia. O miłości w rodzinie, za: http://www.poradnictwo.gda.pl/images/media/pliki_pdf/AmorisLaetitia.pdf (dostęp: 17.12.2020r.).
Goffi, T. (2001). Duchowość małżeńska, Kraków: Wydawnictwo WAM-Księża Jezuici.
Grześkowiak, J. (1993). Misterium małżeństwa. Sakrament małżeństwa jako symbol przymierza Boga z ludźmi, Poznań: Hlondianum.
Homplewicz, J. (2000). Pedagogika rodziny. Zarys wykładów na podyplomowym studium prorodzinnym, Rzeszów: Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego
w Rzeszowie.
Jan Paweł II (1981). Adhortacja Apostolska Familiaris consortio. O zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym, Katowice: Drukarnia Diecezjalna.
Jan Paweł II (1998). List do Rodzin Ojca Świętego Jana Pawła II, Wrocław: TUM.
Jeżyna, K. (2008). Dziecko wartością rodziny, narodu i Kościoła, (w:) K. Jeżyna,
T. Zadykowicz (red.), Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej. W 25. Rocznicę adhortacji apostolskiej Jana Pawła II „Familiaris consortio”. Przesłanie moralne Kościoła, 117-152, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Katechizm Kościoła Katolickiego, (1994). Poznań: Pallottinum.
Kaźmierczak, P. (2003). Personalistyczna koncepcja wychowania w nauczaniu Jana Pawła II, Kraków: Wyższa Szkołą Filozoficzno-Pedagogiczna „IGNATIANUM”, Wydawnictwo WAM.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego
i o godności jego przekazywania. Donum vitae, 22.02.1987, za: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/zbior/t_2_19.html (dostęp dnia: 15.10.2020r.)
Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, (1967). Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, 537-620, Poznań: Pallottinum.
Kozubska, A. (2016). Odgrywanie roli rodzica jako przestrzeń uczenia się dorosłych,
(w:) A. M. Kola, P. Kostyła, H. Solarczyk-Szwec (red.), Wychowanie jednostki
i wspólnoty do wartościowego życia, t. 1, 163-178, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Łukasiewicz, J., Pawelec M. (2012). Kryzys wartości w wieku średniej dorosłości
w kontekście etapów życia rodzinnego, (w:) M. Jeziorański, D. Opozda, A. Rynio (red.), Rodzina przestrzenią rozwoju osoby. Perspektywa pedagogiczna, 91-105, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Łużyński, W. (2008). Struktury pośrednie pomiędzy jednostka ludzką a państwem w nauczaniu społecznym Kościoła, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Majdański, W. (2001). Wspólnota życia i miłości. Zamysł Boży o małżeństwie i rodzinie, Łomianki: Fundacja Pomoc Rodzinie.
Mariański, J. (2009). Katolicki model małżeństwa i rodziny i jego akceptacja w świadomości Polaków, (w:) M. Szyszka (red.), Społeczeństwo, przestrzeń, rodzina: księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Piotrowi Kryczce, 243-258, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Meissner, K. (2017). Płciowość człowieka w kontekście wychowania osoby ludzkiej, Poznań: Inicjatywa Wydawnicza „Jerozolima”.
Obrzędy sakramentu małżeństwa dostosowane do zwyczajów diecezji polskich (1996). Katowice: Księgarnia Św. Jacka.
Opozda, D. (2012). Pedagogiczna wielowymiarowość rozwoju osób w rodzinie,
(w:) M. Jeziorański, D. Opozda, A. Rynio (red.), Rodzina przestrzenią rozwoju osoby. Perspektywa pedagogiczna, 11-31, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Opozda, D. (2019). Wychowawcza funkcja rodziny, (w:) D. Opozda, M. Parzyszek, Wychowanie w rodzinie w wybranych zagadnieniach pedagogicznych, 11-30, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Paweł VI, (1968). Encyklika Humanae vitae. O zasadach moralnych w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego, za: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/encykliki/humane.html (dostęp: 17.12.2020r.).
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. W przekładzie z języków oryginalnych, (2012). Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
Półtawska, W. (2009). Dziecko owocem miłości, (w:) F. Adamski (red.), Miłość . Małżeństwo. Rodzina, 223-251, Kraków: Petrus.
Półtawska, W. (2018). Genealogia divina. Boże pochodzenie człowieka, Częstochowa: Święty Paweł.
Ryś, M. (1998). Rola rodziny w przygotowaniu dzieci i młodzieży do życia w małżeństwie
i rodzinie, Studia nad Rodziną, 2/1 (2), 33-45.
Ryś, M. (2011). Wychowanie do miłości, (w:) F. Adamski (red.), Wychowanie osobowe, 164-181, Kraków: Petrus.
Skrzypczak, R. (2018). Miłość warta obrączek. Jak zbudować małżeństwo na całe życie, Gliwice: Fundacja Instytut Globalizacji.
Sowiński, A. J. (2013). Szkice do teorii wychowania kreatywnego, Kraków: Impuls.
Sujak, E. (2009). Konflikty i kryzysy w życiu rodzinnym – sposoby ich rozwiązywania,
(w:) F. Adamski (red.), Miłość. Małżeństwo. Rodzina, 269-296, Kraków: Petrus.
Sztychmiler, R. (1999). Małżeństwo, (w:) E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny, 223-224, Warszawa-Łomianki: Fundacja Pomoc Rodzinie.
Wilk, J. (2016). Pedagogika rodziny, Lublin: Episteme.
Zwoliński, A. (2004). Społeczny wymiar życia rodzinnego, (w:) T. Borutka, J. Mazur,
A. Zwoliński, Katolicka nauka społeczna, 181-196, Częstochowa: Paulinianum.