Jak cytować
Bączek, G., Pietrzak, A., & Tataj–Puzyna, U. (2018). Postrzeganie naturalnych metod rozpoznawania płodności przez studentów uczelni medycznych, technicznych i katolickich. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 35(3), 70-91. Pobrano z https://fidesetratio.com.pl/ojs/index.php/FetR/article/view/520
Język / Language
Słowa kluczowe
Abstrakt
Metody planowania rodziny, zwane również regulacją poczęć, są ściśle związane
z życiem większości ludzi. W pojęciu metod planowania rodziny zawarte są zarówno metody antykoncepcyjne, jak i naturalne. Celem wspólnym wszystkich metod jest umożliwienie podjęcia decyzji o odłożeniu poczęcia w czasie, wybraniu dogodnego momentu na posiadanie potomstwa jak również liczbie dzieci. Naturalne metody rozpoznawania płodności bazują na fizjologicznych funkcjach organizmów kobiety i mężczyzny, przede wszystkim na okresowej płodności kobiety. W artykule podjęto próbę określenia, jak studenci uczelni medycznych, technicznych i katolickich, postrzegają naturalne metody rozpoznawania płodności. Badaną grupę stanowiło 467 studentów, w tym 190 studentów uczelni medycznej (41%), 131 technicznej (28%) oraz 146 katolickiej (31%). Większość badanej grupy to kobiety – 81% (380 respondentek). Przedział wiekowy grupy był od 19 do 29 lat. Spośród ogółu respondentów 44% uważa, że naturalne metody rozpoznawania płodności są bezpieczne dla zdrowia, a blisko połowa grupy (48%) nie ma wiedzy na ten temat. Badani studenci najczęściej wskazywali, że naturalne metody są mało skuteczne (39,61%). Najczęściej deklarowane źródło wiedzy na temat metod planowania rodziny to internet (71%) i książki (60%), 56% uzyskało wiedzę od lekarza. Studenci uczelni medycznej oceniają swoją wiedzę istotnie lepiej niż respondenci z uczelni technicznej i katolickiej (p<0,001). Ta sama grupa istotnie częściej odpowiadała prawidłowo na zadane pytania – od 44,68 do 64,15%. Postrzeganie naturalnych metod rozpoznawania płodności przez studentów jest niewątpliwie determinowane źródłem, z którego młodzi ludzie najczęściej czerpią informacje. Wiąże się to z oceną bezpieczeństwa zdrowotnego tych metod – najczęściej deklarowana jest niewiedza w tym zakresie. Ogólny poziom wiedzy dotyczącej płodności człowieka wydaje się niewystarczający. Konsekwencją tego jest niska ocena skuteczności naturalnych metod w badanej grupie. Jednocześnie samoocena wiedzy w badanej grupie pokazuje, że większość jest zadowolona z poziomu swojej wiedzy. Należy stwierdzić, że istotnie wyższy poziom wiedzy prezentują studenci uczelni medycznych.
Bibliografia
Aftyka A., Deluga A. (2009), Współczesne metody planowania rodziny, Życie
i Płodność, nr 4, s. 73-82.
Bajda J. (2008), Rodzina a prokreacja integralna, (w:) Naturalne planowanie rodziny, (w:) W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 61-62, Lublin: Lublin: Gaudium.
Bajda J. (2011), Etyczny profil Familiaris Consortio, Teologia i Moralność, tom 9, s. 7-24.
Bączek G., Kawęcka N., Dmoch-Gajzlerska E. (2010), Metody planowania rodziny w grupie kobiet zamężnych — wybór, ocena, satysfakcja, Problemy Pielęgniarstwa, nr 18 (3), s. 266–271.
Bochanek G. (2009), Znaczenie prawdy o stworzeniu w ujęciu Josepha Ratzingera, Warszawskie Studia Teologiczne, XXII/1, s. 233-244.
Boguszewski R. (2010), Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków, Warszawa: Centrum Badań Opinii Społecznej.
Buttiglione R. (1996), Myśl Karola Wojtyły, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Deluga A. (2008), Biomedyczne aspekty NPR. Samoobserwacja, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek,
E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 151-158, Lublin: Gaudium.
Deluga A., Aftyka A. (2010), Wybrane środki antykoncepcyjne i metody naturalnego planowania rodziny w ocenie etycznej studentów lubelskich uczelni, Życie
i Płodność, nr 2, s. 71-80.
Dzierżanowski J. (2010), Polski model szkoły rodzenia według Włodzimierza Fijałkowskiego, (w:) Dziecko aktywny uczestnik porodu. Zagadnienie interdyscyplinarne, E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red.), s. 123-143, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Fijałkowski W. (1999), Rodzicielstwo w zgodzie z naturą. Ekologiczne spojrzenie na płciowość, Poznań: Fundacja „Głos dla Życia”.
Fijałkowski W. (2001), Ekologia rodziny. Ekologiczna odnowa prokreacji, Kraków: Rubikon.
Franciszek (2016), Posynodalna adhortacja apostolska, Amoris laetitia (19.03.2016).
Giza-Poleszczuk A. (2007), Życie seksualne i antykoncepcja w Polsce, Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 1( 2), 58-60.
Gos A. (2014), Wymiary płciowości – analiza wieloaspektowa, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, nr 4(20), s. 24-57.
Gratkowski P. (2009), Antykoncepcja. Aborcja, (w:) Rozpoznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dydaktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, M. Troszyński (red.), s. 225-234, Warszawa: Bonami.
Jan Paweł II (1981), Adhortacja Apostolska Familiaris consortio (22.11.1981).
Jan Paweł II (1994), List do rodzin Gratissimam sane (02.02.1994).
Jan Paweł II (1995), Encyklika Evangelium vitae, (25.03.1995).
Jarząbek G., Pawlaczyk M., Friebe Z. (2006), Z historii metod planowania rodziny
i antykoncepcji, Ginekologia Praktyczna, nr 3, s. 30-33.
Jarząbek-Bielecka G., Bielecki M. (2010), Z historii antykoncepcji, (w:) Szkice z historii medycyny, J. Supady (red.), s. 163-169, Łódź: Wojskowa drukarnia w Łodzi.
Katechizm Kościoła Katolickiego (2002), Warszawa: Pallottinum.
Kinle M. (2005), Naturalne planowanie rodziny na świecie, (w:) Naturalne planowanie rodziny. Podręcznik dla nauczycieli naturalnego planowania rodziny, M. Troszyński (red.), s. 223-228. Warszawa: Bonami.
Kinle M. (2008), Naturalne Planowanie Rodziny – metody rozpoznawania płodności, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych,
W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 161-185, Lublin: Gaudium.
Kinle M., Szymaniak M. (2009), Fazy cyklu miesiączkowego i objawy płodności w cyklu miesiączkowym, (w:) Rozpoznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dy-daktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, M. Troszyński (red.), s. 59-70, Warsza-wa: Bonami.
Kluz M. (2011), Życie i płodność. Moralne aspekty naturalnych metod planowania rodziny, Studia Warmińskie, nr 48, s. 163-177.
Kluzowa K. (2008), Postawy wobec NPR w świetle badań społeczno– demograficznych, (w:) Naturalne planowanie rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaręba (red.), s. 353-354, Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego
i o godności jego przekazywania Donum vitae (22.02.2008).
Korzeniewska A., Sobocińska A., Jurałowicz D., Stelmach I. (2006), Ocena świadomości seksualnej dziewcząt chorych na mukowiscydozę w Polsce, Pediatria Polska, nr 81(12), s. 919-923.
Łepecka-Klusek C. (2010), Planowanie rodziny, (w:) Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii, C. Łepecka-Klusek (red.), s. 25-39, Warszawa: Wydaw-nictwo Lekarskie PZWL.
Markes K. (2007), Planowanie rodziny. Metody naturalne czy sztuczne, Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 1(2), s. 60.
Meissner K. (2008), Wprowadzenie do encykliki „Humanae Vitae”, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek,
E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 151-158, Lublin: Gaudium.
Misiura K. (2013), Wybrane aspekty teologii małżeństwa, Teologia w Polsce, nr 7 (1),
s. 167-184.
Muzyczka K., Rząca M., Deluga A., Denisow M., Janiec E., Krzos A., Oleszczuk K., Przystupa H. (2012), Wiedza studentów Uniwersytetu Medycznego w Lu-blinie na temat płodności i metod planowania rodziny, (w:) Instytucja rodziny wczoraj i dziś. Perspektywa interdyscyplinarna. Tom 2. Społeczeństwo i kultura,
J.K. Stępkowska, K.M. Stępkowska (red.), s. 51-58, Lublin: Wydawnictwo Politechnika Lubelska.
Ozorowski M. (2008), Życie jako wartość i dar Boga, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader,
R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 31-39, Lublin: Gaudium.
Pawelczyk L. (2002), Antykoncepcja, (w:) Położnictwo i ginekologia. Podręcznik dla studentów, T. Pisarski (red.), s. 252-266, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Pawelczyk L., Banaszewska B. (2010a), Cykl miesiączkowy, (w:) Położnictwo i Ginekologia, G.H. Bręborowicz (red.), s. 517-591, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Pawelczyk L., Banaszewska B. (2010b), Regulacja urodzeń, (w:) Położnictwo i Gine-kologia, tom 2, G.H. Bręborowicz (red.), s. 951-962, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Paweł VI (1968), Encyklika Humanae vitae (25.07.1968).
Półtawska W. (2008), Płciowość w ujęciu Karola Wojtyły, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader,
R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 41-59, Lublin: Gaudium.
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie antykoncepcji, (2004), Ginekologia Polska, nr 4, s. 1-5.
Rutkowska A., Rolińska A., Milanowska J, Kowalska A.J., Kryś K., Sidor K., Makara-
Sarmiento A. (2002), Małżeństwo chrześcijańskie. Podręcznik teologii małżeństwa i rodziny, Kraków: Wydawnictwo M.
Studzińska M. (2012), Metody zapobiegania ciąży w ocenie kobiet w wieku rozrodczym a deklarowana istotność wiary katolickiej – badania pilotażowe, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, nr 18( 2), s. 113-117.
Szymaniak M. (2008), Znaczenie metod rozpoznawania płodności w profilaktyce, diagnostyce i leczeniu niepłodności, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 187-193, Lublin: Gaudium
Szymański Z. (2009), Anatomia i fizjologia układu płciowego żeńskiego, (w:) Roz-poznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dydaktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, M.
Ślizień–Kuczapska E. (2006), Podstawy naukowe naturalnego planowania rodziny, (w:) Naturalne planowanie rodziny. Wybrane zagadnienia, U. Dudziak, A. Deluga (red.), s. 57-71, Szczecinek: Fundacja „Nasza Przyszłość”.
Ślizień-Kuczapska E., Sys D., Baranowska B., Tataj-Puzyna U. (2017), Zdrowie prokreacyjne jako zasadniczy kierunek troski o zdrowie rodziny. Wybrane zagadnienia profilaktyki zaburzeń płodności oraz promocji karmienia piersią na tle sytuacji demograficznej Polski, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, nr 4 (32), s. 88-112.
Terki F., Malthotra U. (2004), Poradnictwo medyczne i świadczenie usług. Przewodnik w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, Warszawa: Wydawnictwo TOR.
Terlikowski T.P. (2009), Nowa kultura życia. Apologia bioetyki katolickiej, Warszawa: Wydawnictwo Fronda.
Tokarz A, Ratajczak-Foterek A, Rydlewska A. (2010), Motywacje osób stosujących metody rozpoznawania płodności, Położna. Nauka i Praktyka, nr 2, s. 8-12.
Wojtyła K. (1960), Miłość i odpowiedzialność, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Wojtyła K. (1985), Osoba i czyn, Kraków: Towarzystwo Naukowe KUL.
Woroń J. (2008), Bezpieczeństwo stosowania antykoncepcji hormonalnej, Gabinet Prywatny, nr 8 (177), s. 23-29.
Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące naturalnego planowania rodziny (2002), (w): Naturalne Planowanie Rodziny, nr 1, s. 3-4.
Netografia:
Podstawy naukowe metod rozpoznawania płodności, http://oplodnosci.pl/index.php/plodnosc/podstawy-plodnosci/160-podstawy-naukowe-metod-rozpoznawania-plodnosci, (20.10.2018).
Ratzinger J., Człowiek – reprodukcja czy stworzenie? Teologiczne pytanie dotyczące początku życia ludzkiego. http://dlibra.kul.pl/dlibra/doccontent?id=24101; (19.10.2018).
i Płodność, nr 4, s. 73-82.
Bajda J. (2008), Rodzina a prokreacja integralna, (w:) Naturalne planowanie rodziny, (w:) W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 61-62, Lublin: Lublin: Gaudium.
Bajda J. (2011), Etyczny profil Familiaris Consortio, Teologia i Moralność, tom 9, s. 7-24.
Bączek G., Kawęcka N., Dmoch-Gajzlerska E. (2010), Metody planowania rodziny w grupie kobiet zamężnych — wybór, ocena, satysfakcja, Problemy Pielęgniarstwa, nr 18 (3), s. 266–271.
Bochanek G. (2009), Znaczenie prawdy o stworzeniu w ujęciu Josepha Ratzingera, Warszawskie Studia Teologiczne, XXII/1, s. 233-244.
Boguszewski R. (2010), Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków, Warszawa: Centrum Badań Opinii Społecznej.
Buttiglione R. (1996), Myśl Karola Wojtyły, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Deluga A. (2008), Biomedyczne aspekty NPR. Samoobserwacja, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek,
E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 151-158, Lublin: Gaudium.
Deluga A., Aftyka A. (2010), Wybrane środki antykoncepcyjne i metody naturalnego planowania rodziny w ocenie etycznej studentów lubelskich uczelni, Życie
i Płodność, nr 2, s. 71-80.
Dzierżanowski J. (2010), Polski model szkoły rodzenia według Włodzimierza Fijałkowskiego, (w:) Dziecko aktywny uczestnik porodu. Zagadnienie interdyscyplinarne, E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red.), s. 123-143, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Fijałkowski W. (1999), Rodzicielstwo w zgodzie z naturą. Ekologiczne spojrzenie na płciowość, Poznań: Fundacja „Głos dla Życia”.
Fijałkowski W. (2001), Ekologia rodziny. Ekologiczna odnowa prokreacji, Kraków: Rubikon.
Franciszek (2016), Posynodalna adhortacja apostolska, Amoris laetitia (19.03.2016).
Giza-Poleszczuk A. (2007), Życie seksualne i antykoncepcja w Polsce, Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 1( 2), 58-60.
Gos A. (2014), Wymiary płciowości – analiza wieloaspektowa, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, nr 4(20), s. 24-57.
Gratkowski P. (2009), Antykoncepcja. Aborcja, (w:) Rozpoznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dydaktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, M. Troszyński (red.), s. 225-234, Warszawa: Bonami.
Jan Paweł II (1981), Adhortacja Apostolska Familiaris consortio (22.11.1981).
Jan Paweł II (1994), List do rodzin Gratissimam sane (02.02.1994).
Jan Paweł II (1995), Encyklika Evangelium vitae, (25.03.1995).
Jarząbek G., Pawlaczyk M., Friebe Z. (2006), Z historii metod planowania rodziny
i antykoncepcji, Ginekologia Praktyczna, nr 3, s. 30-33.
Jarząbek-Bielecka G., Bielecki M. (2010), Z historii antykoncepcji, (w:) Szkice z historii medycyny, J. Supady (red.), s. 163-169, Łódź: Wojskowa drukarnia w Łodzi.
Katechizm Kościoła Katolickiego (2002), Warszawa: Pallottinum.
Kinle M. (2005), Naturalne planowanie rodziny na świecie, (w:) Naturalne planowanie rodziny. Podręcznik dla nauczycieli naturalnego planowania rodziny, M. Troszyński (red.), s. 223-228. Warszawa: Bonami.
Kinle M. (2008), Naturalne Planowanie Rodziny – metody rozpoznawania płodności, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych,
W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 161-185, Lublin: Gaudium.
Kinle M., Szymaniak M. (2009), Fazy cyklu miesiączkowego i objawy płodności w cyklu miesiączkowym, (w:) Rozpoznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dy-daktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, M. Troszyński (red.), s. 59-70, Warsza-wa: Bonami.
Kluz M. (2011), Życie i płodność. Moralne aspekty naturalnych metod planowania rodziny, Studia Warmińskie, nr 48, s. 163-177.
Kluzowa K. (2008), Postawy wobec NPR w świetle badań społeczno– demograficznych, (w:) Naturalne planowanie rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaręba (red.), s. 353-354, Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego
i o godności jego przekazywania Donum vitae (22.02.2008).
Korzeniewska A., Sobocińska A., Jurałowicz D., Stelmach I. (2006), Ocena świadomości seksualnej dziewcząt chorych na mukowiscydozę w Polsce, Pediatria Polska, nr 81(12), s. 919-923.
Łepecka-Klusek C. (2010), Planowanie rodziny, (w:) Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii, C. Łepecka-Klusek (red.), s. 25-39, Warszawa: Wydaw-nictwo Lekarskie PZWL.
Markes K. (2007), Planowanie rodziny. Metody naturalne czy sztuczne, Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 1(2), s. 60.
Meissner K. (2008), Wprowadzenie do encykliki „Humanae Vitae”, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek,
E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 151-158, Lublin: Gaudium.
Misiura K. (2013), Wybrane aspekty teologii małżeństwa, Teologia w Polsce, nr 7 (1),
s. 167-184.
Muzyczka K., Rząca M., Deluga A., Denisow M., Janiec E., Krzos A., Oleszczuk K., Przystupa H. (2012), Wiedza studentów Uniwersytetu Medycznego w Lu-blinie na temat płodności i metod planowania rodziny, (w:) Instytucja rodziny wczoraj i dziś. Perspektywa interdyscyplinarna. Tom 2. Społeczeństwo i kultura,
J.K. Stępkowska, K.M. Stępkowska (red.), s. 51-58, Lublin: Wydawnictwo Politechnika Lubelska.
Ozorowski M. (2008), Życie jako wartość i dar Boga, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader,
R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 31-39, Lublin: Gaudium.
Pawelczyk L. (2002), Antykoncepcja, (w:) Położnictwo i ginekologia. Podręcznik dla studentów, T. Pisarski (red.), s. 252-266, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Pawelczyk L., Banaszewska B. (2010a), Cykl miesiączkowy, (w:) Położnictwo i Ginekologia, G.H. Bręborowicz (red.), s. 517-591, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Pawelczyk L., Banaszewska B. (2010b), Regulacja urodzeń, (w:) Położnictwo i Gine-kologia, tom 2, G.H. Bręborowicz (red.), s. 951-962, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Paweł VI (1968), Encyklika Humanae vitae (25.07.1968).
Półtawska W. (2008), Płciowość w ujęciu Karola Wojtyły, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader,
R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 41-59, Lublin: Gaudium.
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie antykoncepcji, (2004), Ginekologia Polska, nr 4, s. 1-5.
Rutkowska A., Rolińska A., Milanowska J, Kowalska A.J., Kryś K., Sidor K., Makara-
Sarmiento A. (2002), Małżeństwo chrześcijańskie. Podręcznik teologii małżeństwa i rodziny, Kraków: Wydawnictwo M.
Studzińska M. (2012), Metody zapobiegania ciąży w ocenie kobiet w wieku rozrodczym a deklarowana istotność wiary katolickiej – badania pilotażowe, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, nr 18( 2), s. 113-117.
Szymaniak M. (2008), Znaczenie metod rozpoznawania płodności w profilaktyce, diagnostyce i leczeniu niepłodności, (w:) Naturalne Planowanie Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek, E. Flader, R. Krupa, J. Płońska, A. Zaremba (red.), s. 187-193, Lublin: Gaudium
Szymański Z. (2009), Anatomia i fizjologia układu płciowego żeńskiego, (w:) Roz-poznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dydaktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, M.
Ślizień–Kuczapska E. (2006), Podstawy naukowe naturalnego planowania rodziny, (w:) Naturalne planowanie rodziny. Wybrane zagadnienia, U. Dudziak, A. Deluga (red.), s. 57-71, Szczecinek: Fundacja „Nasza Przyszłość”.
Ślizień-Kuczapska E., Sys D., Baranowska B., Tataj-Puzyna U. (2017), Zdrowie prokreacyjne jako zasadniczy kierunek troski o zdrowie rodziny. Wybrane zagadnienia profilaktyki zaburzeń płodności oraz promocji karmienia piersią na tle sytuacji demograficznej Polski, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, nr 4 (32), s. 88-112.
Terki F., Malthotra U. (2004), Poradnictwo medyczne i świadczenie usług. Przewodnik w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, Warszawa: Wydawnictwo TOR.
Terlikowski T.P. (2009), Nowa kultura życia. Apologia bioetyki katolickiej, Warszawa: Wydawnictwo Fronda.
Tokarz A, Ratajczak-Foterek A, Rydlewska A. (2010), Motywacje osób stosujących metody rozpoznawania płodności, Położna. Nauka i Praktyka, nr 2, s. 8-12.
Wojtyła K. (1960), Miłość i odpowiedzialność, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Wojtyła K. (1985), Osoba i czyn, Kraków: Towarzystwo Naukowe KUL.
Woroń J. (2008), Bezpieczeństwo stosowania antykoncepcji hormonalnej, Gabinet Prywatny, nr 8 (177), s. 23-29.
Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące naturalnego planowania rodziny (2002), (w): Naturalne Planowanie Rodziny, nr 1, s. 3-4.
Netografia:
Podstawy naukowe metod rozpoznawania płodności, http://oplodnosci.pl/index.php/plodnosc/podstawy-plodnosci/160-podstawy-naukowe-metod-rozpoznawania-plodnosci, (20.10.2018).
Ratzinger J., Człowiek – reprodukcja czy stworzenie? Teologiczne pytanie dotyczące początku życia ludzkiego. http://dlibra.kul.pl/dlibra/doccontent?id=24101; (19.10.2018).
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##