Abstrakt
Płodność małżeńska oznacza możliwość realizacji naturalnej prokreacji w związku mężczyzny i kobiety, czyli poczęcie i urodzenie dziecka. W ujęciu ogólnym źródłem niepłodności lub jej ograniczeń mogą być dysfunkcje natury biologicznej, psychicznej i duchowej, które rzadko są od siebie odizolowane, a częściej występują wspólnie, mają charakter przewlekły, wymagają pomocy wielu specjalistów. Jeśli płodność zdefiniujemy jako integralną część zdrowia, to zaburzenia płodności stają się „papierkiem lakmusowym” niedostatku zdrowia jako całości. Celem artykułu jest ukazanie potrzeby objęcia opieką pary małżeńskiej przez zespół specjalistów, którzy w żmudnym i kom-pleksowym procesie diagnostyczno –terapeutycznym mają za zadanie doprowadzić do optymalizacji zdrowia potencjalnych rodziców . Taka forma leczenia określana jest mianem naprawczej medycyny prokreacyjnej ( ang. restorative reproductive medicine).Doświadczenie kliniczne wskazuje, że przywrócenie prawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego daje szanse na naturalne poczęcie dziecka a jego narodziny często definitywnie kończą problem dalszej prokreacji. Zadaniem lekarza prowadzącego jest umiejętna współpraca z zespołem specjalistów tak aby pomóc parze cierpiących ludzi z najwyższą starannością.
Bibliografia
Barczentewicz M. (2008), Naprotechnology jako narzędzie diagnostyki i leczenia niepłodności i innych chorób, (w:) Naturalne planowanie rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, W. Wieczorek i in. (red.), 401-408, Lublin: Instytut Nauk o Rodzinie KUL.
Barczentewicz M. (2017), Płodność jako dar i odpowiedzialność (w:) Wobec in vitro Genetyczne, moralne, filozoficzne, teologiczne, i prawne aspekty zapłodnienia pozaustrojowego, J. Grzybowski i in. (red.), 257-331, Kielce: Jedność.
Bassa B. (2012), NaProTechnology – nadzieją dla niepłodnych małżonków, Lublin: Studia Aloisiana, 3(1), 61-70.
Bergier L., Bakalczuk Sz., Frącki S., Marchlewska K., Piasecka M., Taszarek-Hauke G., i in. (2010), Badanie nasienia – metoda manualna. Standardy według wytycznych WHO z 2010 r. opracowane przez Komisję do Spraw Konsensusu Lekarsko-Diagnostycznego Polskiego Towarzystwa Andrologicznego (PTA)
z udziałem przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Labo-ratoryjnej (PTDL), Diagnostyka Laboratoryjna, 46, 161–170.
Bielewska-Batorowicz E. (2006), Psychologiczne aspekty prokreacji, Katowice: Śląsk.
Boyle P., Stanford J. (2011), Natural procreative technology – a multifactorial approach to the chronic problem of infertility, Sveikatos Mokslai Biomedicina, 21(3), 37-42.
Carlsen E., Giwercman A., Keiding N., Skakkebaek N.E. (1992), Evidence for decreasing quality of semen during past 50 years, British Medical Journal, 305(6854), 609-13.
Chazan B. (2004), Opieka prekoncepcyjna i wybrane problemy niepłodności małżeńskiej, (w:) Płodność i planowanie rodziny, Z. Szymański (red.), Szczecin: PAM
Cegłowska A., Słowikowska-Hilczer J. (2017), Azoospermia - przyczyny, diagnostyka, leczenie, Postępy Andrologii Online, 4 (1), 22 – 33.
Comhaire F.H., Mahmoud A. (2013), An Update Treatment and intervention for male infertility and role of nutraceutical food supplementation, Journal of Pharmacy and Nutrition Science, 3, 1-16.
Czerniak J. (2017), Naprotechnologia dobra diagnostyka- skuteczne leczenie, Teologia i Moralność, 12/2(22), DOI: https://doi.org/10.14746/tim.2017.22.2.9
Dobruch J. (2017), Urologiczne przyczyny niepłodności męskiej. Z materiałów konferencyjnych VII sympozjum naukowego z cyklu „Profilaktyka zaburzeń zdrowia prokreacyjnego” pt. „Zdrowie prokreacyjne mężczyzny. Profilaktyka oraz diagnostyka i terapia niepłodności męskiej.
Filipiak E. Badanie nasienia, http://badanie-nasienia.pl/o-badaniu-nasienia/dlaczego-zmiany-norm/ [dostęp 10.05.2018].
Gadzinowski J. (2017), Poczęcie naturalne, in vitro i „NaPro”, Teologia i Moralność, 12/2(22), 127-139.
Górna I. (2014), Wpływ sposobu żywienia oraz wybranych parametrów stylu życia na płodność i rozrodczość kobiet. Nieopublikowana rozprawa doktorska. Poznań.
Guzikowski W. (2009), Wybrane zagadnienia i aspekty niepłodności męskiej, (w:) Niepłodność - zagadnienia interdyscyplinarne, E. Lichtenberg-Kokoszki E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red.), 35-41, Kraków: Impuls.
Hajduk M. (2013), Wpływ wybranych składników pokarmowych na funkcjonowanie układu rozrodczego u kobiet. Endocrinology, Obesity and Metabolic Disorders, 9(1), 29-33.
Havryluk A., Chopyak V., Nakonechnyyj A., Kurpisz M. (2015), Nowe aspekty niepłodności partnerskiej: czynnik męski, http://www.phmd.pl/api/files/view/116437.pdf [dostęp: 28.01.2018].
Hilgers T. (2010), The NaProTECHNOLOGY revolution, Pope Paul VI Institute.
Hilgers T. (2004), The medical and surgical practice of NaProTechnology. Omaha. USA Nebraska.
Jędrzejczak P. (2017), Badanie andrologiczne, (w:) Położnictwo i Ginekologia, tom 2,
G. H. Bręborowicz (red.), 975-986, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Jędrzejczak P., Talarczyk J. (2011), Metody leczenia niepłodności męskiej,
(w:) Leczenie niepłodności, L. Putowski (red.), 151-173, Wrocław: MedFarm.
Jeznach-Steinhagen A., Czerwonogrodzka-Senczyna A. (2013), Postępowanie dietetyczne jako element leczenia zaburzeń płodności u mężczyzn z obniżoną jakością nasienia, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 9(1), 14-19.
Kicińska A.M (2007), Zastosowanie biowskaźników płodności w praktyce lekarskiej. IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa. 26.10.2012 r. Warszawski Uniwersytet Medyczny Wokół ludzkiej prokreacji – odkrycia i nowości. Roz-poznawanie płodności, diagnostyka i leczenie zaburzeń.
Kula K., Wytyczne WHO a rozrodczość mężczyzn,
http://www.andrologia-eaa.umed.lodz.pl/dokumenty/Wytyczne_WHO_a_rozrodczosc_mezczyzn.pdf [dostęp: 28.01.2018].
Łepecka-Klusek C., Pilewska-Kozak A.B., Jakiel G. (2012), Niepłodność w świetle definicji choroby poddanej przez WHO, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 18, 163-166.
Lewig K. (2012), Diagnostyka i terapia niepłodności w NaProTECHNOLOGY, praca magisterska, Wrocław.
Maksym R. (2017), Płodność mężczyzn. Aktualne badania i profilaktyka, NPZ, Warszawa: https://zdrowiplodni.weebly.com/uploads/9/8/0/3/98032078/drnmedradoslawmaksym_plodnoscmezczyzn.pdf, [dostęp 10.05.2018]
Midro A.T. (2011), Poradnictwo genetyczne, (w:) Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, G. Drewy, T. Ferenca (red.), Łódź: Urban&Partner.
Oleszczuk J., Laskowska M. (2004), Wybrane zagadnienia niepłodności małżeńskiej, w: Płodność i planowanie rodziny, Z. Szymański (red.), 200 – 211, Szczecin: PAM.
Pilewska A., Kozak Ł. (2007), Naprotechnologia – nowa jakość w problemach z uzyskaniem ciąży, (w:) Nowoczesne metody rozpoznawania płodności wybrane zagadnienia, R. Domżał-Drzewiecka, E. Gałęziowska (red.), 87-90, Lublin: Makmed.
Radwan J. (2006), Badanie nasienia, (w:) Andrologia, M. Semczuk, M. Kurpisz (red.), 162-178, Warszawa: PZWL.
Radko M., Syryło T., Zieliński H. (2018), Wpływ zakażeń dróg wyprowadzających nasienie na jakość ejakulatu, Przegląd Lekarski, 04(75), 198-212.
Rötzer J. (2007), Ja i mój cykl, Warszawa: INER.
Semczuk M., Radwan J. (2006), Leczenie niehormonalne, (w:) Andrologia, M. Semczuk Kurpisz (red.), 401-408, Warszawa: PZWL.
Ślizień–Kuczapska E. (2007), Czy metody rozpoznawania płodności potrzebują nowych technologii? (w:) Nowoczesne metody rozpoznawania płodności wybrane zagadnienia, R. Domżał-Drzewiecka, E. Gałęziowska (red.), 87-90, Lublin: Makmed.
Ślizień-Kuczapska E., Sys D., Baranowska B., Tataj-Puzyna U. (2017), Zdrowie prokreacyjne jako zasadniczy kierunek troski o zdrowie rodziny. Wybrane zagadnienia profilaktyki zaburzeń płodności oraz promocji karmienia piersią na tle sytuacji demograficznej Polski, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 4(32), . 88-111.
Speroff L., Fritz L. (2007), Kliniczna endokrynologia ginekologiczna i niepłodność, Warszawa. Medipage.
Stanford J.B., Parnell T.A., Boyle Ph.C. (2008), Outcomes from treatment of infertility with natural procreative technology in an Irish General Practice, Journal of the American Board of Family Medicine, 21(5), s. 375-384.
Stanphord J.B. (2016), Naprawcza medycyna prokreacyjna a medycyna reprodukcyjna: ocena priorytetów i wyniki, (w:) Profilaktyka, rozpoznanie przyczyn i leczenie niepłodności, J. Gadzinowski (red.), 65-77, Poznań: materiały konferencyjne
Stępkowska J.K. (2012), Rodzina wobec niepłodności. Przegląd metod i analiza zagadnienia w świetle współczesnej medycyny prokreacyjnej (w:) Instytucja rodziny wczoraj i dziś. Perspektywa interdyscyplinarna, Tom 2, Społeczeństwo
i Kultura, 41 – 50, Lublin: Politechnika Lubelska.
Szymaniak M., Ślizień-Kuczapska E. (2016), Metody rozpoznawania płodności jako istotny element promocji zdrowia prokreacyjnego, Rocznik interdyscyplinarny ŻYCIE i PŁODNOŚĆ, 11-27.
Szostak-Węgierek D. (2011), Sposób żywienia a płodność, Medycyna Wieku Rozwojowego, 15(4), http://www.medwiekurozwoj.pl/articles/2011-4-1.html, [dostęp 30.10.2018].
Tham E., Schliep K., Stanford J.B. (2012), Natural procreative technology for infertility and recurrent miscarriage: Outcomes in a Canadian family practice, Can Fam Physician, 58, 267–274.
Troszyński M. (2009), Rozpoznawanie płodności. Materiały edukacyjno-dydaktyczne dla nauczycieli NPR, pracowników służby zdrowia oraz zainteresowanych zdrowiem prokreacyjnym, Poznań: Bonami.
Westrom L. (1993), Wczesny seks przyczyną niepłodności, Medical Tribune, 7-8, 14-24.
Wdowiak A., Bazylewicz A., Dolzhenko M.N., Nasenko N.N., Hdyrya O. (2015), Technologie medyczne w diagnostyce męskiej niepłodności. European Journal of Medical Technologies, 1(6), 7-17.
Wołczyński S. i in. (2011), Diagnostyka i leczenie niepłodności, Ginekologia po Dyplomie, 03/11, 59-88.
Wójcik E. (2016), Poradnik małżeński. W poszukiwaniu sensu życia, Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam.