Abstrakt
Wśród przyczyn zmniejszonej płodności u mężczyzn ważne miejsce zajmują genetyczne i nabyte zaburzenia endokrynologiczne. Pacjenci z wrodzonym hipogonadyzmem hipogonadotropowym (zespołem Kallmanna), zespołem Klinefeltera oraz innymi genetycznymi zaburzeniami osi podwzgórzowo-przysadkowo-gonadowej mają opóźnione dojrzewanie, hipogonadyzm oraz azoospermię i wymagają hormonalnej stymulacji dojrzewania, a później indukcji spermatogenezy lub technik wspomaganego rozrodu (zespół Klinefeltera). Zaburzenia spermatogenezy obserwujemy również u chorych z guzami lub chorobami zapalnymi podwzgórza i przysadki. Gruczolak przysadki wydzielający prolaktynę – prolactinoma, objawia się hipogonadyzmem, zaburzeniami wzwodu oraz zmniejszoną płodnością. Niekiedy zaburzenia płodności obserwujemy u chorych z tzw. czynnościowym hipogonadyzmem, związanym z otyłością, stresem, niedowagą lub nadmiernym wysiłkiem fizycznym oraz po stosowaniu sterydów anabolicznych. Pacjenci z wymienionymi chorobami endokrynologicznymi oraz z zaburzeniami czynności tarczycy nie zawsze mają upośledzoną spermatogenezę, ale często występuje hipoandrogenizm i zaburzenia wzwodu także ograniczające płodność u mężczyzn.
Bibliografia
Becker A. (1999), Eating Disorders, The New England Journal of Medicine, 341, 614-616.
Corona G., Rastrelli G., Reisman Y. i in. (2018), The safety of available treatments of male hypogonadism in organic and functional hypogonadism, Expert Opinion on Drug Safety, 17(3), 277-292.
Eisenberg M.L., Kim S., Chen Z. i in. (2014), The relationship between male BMI and waist circumference on semen quality: data from the LIFE study, Human Reproduction, 29(2), 193-200.
Gnoth C., Godehardt E., Frank-Herrmann P. i in (2005), Definition and prevalence of subfertility and infertility, Human Reproduction, 20(5), 1144-1147.
Kozakowski J., Dodek P. (2017), Impairment of male fertility – a consequential problem of our time. The impact of obesity and related metabolic disorders, Postępy Nauk Medycznych, 12, 674-678.
La Vignera S., Condorelli R.A., Vicari E., Calogero A.E. (2012), Negative effect of increased body weight on sperm conventional and nonconventional flow cytometric sperm parameters, Journal of Andrology, 33(1), 53-58.
Laron Z., Karp M., Dolberg L. (1970), Juvenile hypothyroidism with testicular enlargement, Acta Paediatrica Scandinavica, 59, 317-322.
Liu P.Y., Baker H.W., Jayadev V. i in. (2009), Induction of spermatogenesis and fertility during gonadotropin treatment of gonadotropin-deficient infertile men: predictors of fertility outcome, The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 94(3), 801-808.
Meeker J.D., Godfrey-Bailey L., Hauser R. (2007), Relationships between serum hormone levels and semen quality among men from an infertility clinic, Journal of Andrology, 28(3), 397-406.
Nieschlag E. (2013), Klinefelter syndrome: the commonest form of hypogonadism, but often overlooked or untreated, Deutsches Arzteblat International, 110(20), 347-53.
Palmert M.R., Dunkel L. (2012), Clinical practice. Delayed puberty, The New England Journal of Medicine, 366(5), 443-453.
Rabijewski M. (2011), Hipogonadyzm w mężczyzn, (w:) Endokrynologia, W. Zgliczyński (red.), Medical Tribune Polska.
Ramlau-Hansen C.H., Thulstrup A.M., Nohr E.A. i in. (2007), Subfecundity in overweight and obese couples, Human Reproduction, 22(6), 1634-1637.
Rastrelli G., Corona G., Mannucci E. i in. (2014), Factors affecting spermatogenesis upon gonadotropin-replacement therapy: a meta-analytic study, Andrology, 2(6), 794-808.
Resorlu B., Abdulmajed M.I., Kara C. i in. (2009), Is intracytoplasmic sperm injection essential for the treatment of hypogonadotrophic hypogonadism?
A comparison between idiopathic and secondary hypogonadotrophic hypogonadism, Human Fertility, 12, 204-208.
Rohayem J., Nieschlag E. (2017), Stimulation of spermatogenesis in hypogonadal men,
(w:) Male hypogonadism, I.J. Winters, I.T. Huhtaniemi (red.), 423-436, Berlin: Springer.
Rojdmark S., Berg A., Kallner G. (1988), Hypothalamic-pituitary-testicular axis in patients with hyperthyroidism, Hormone Reserche, 29(5-6), 185-190.
Silveira L.F., MacColl G.S., Bouloux P.M. (2002), Hypogonadotropic hypogonadism, Seminars in Reproductive Medicine, 20(4), 327-338.
Silveira L.F., Trarbach E.B., Latronico A.C. (2010), Genetics basis for GnRH dependent pubertal disorders in humans, Molecular and Cellular Endocrinology, 324(1-2), 30-38.
Wajner S. M., Wagner M. S., Maia A. L. (2009), Clinical implications of altered thyroid status in male testicular function, Arq Bras Endocrinol Metabol, 53(8), 976-982.
Weinbauer G.cF., Luetjens C.cM., Simoni M. i in. (2010), Physiology of testicular function, w: Andrology: male reproductive health and dysfunctions, red. Nieschlag E., Behre H. M., Nieschlag S., Springer, Berlin, 11-59.
Wortsman J., Rosner W., Dufau M.L. (1987), Abnormal testicular function inmen with primary hypothyroidism, The American Journal of Medicine, 82(2), 207-212.
Young J. (2012), Approach to the male patient with congenital hypogonadotropic hypogonadism, The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 97(3), 707-718.
Zgliczyński W., Witek P., Zdunowski P. (2011), Guzy przysadki. Prolaktynoma i hiperprolaktynemia, w: Wielka Interna. Endokrynologia. Część I, A. Antczak,
M. Myśliwiec, P. Pruszczyk (red.), 67-74, Tom 11, Wyd. I. Medical Tribune.