Filozofia życia, hierarchia wartości i postawy wartościujące u abstynentów i osób nadużywających alkoholu
pdf

Jak cytować

Trzęsowska-Greszta, E., Domanowska, G., Trębicka, P., & Dylewska, A. (2017). Filozofia życia, hierarchia wartości i postawy wartościujące u abstynentów i osób nadużywających alkoholu. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 31(3), 101-131. Pobrano z https://fidesetratio.com.pl/ojs/index.php/FetR/article/view/560
Język / Language
Słowa kluczowe

Abstrakt

The main purpose of this article is to investigate correlation, between area of values and maintaining the abstinence from alcohol as well as alcohol abuse. There were presented different theories of values: Milton Rokeach theory, Eduard Spranger theory, Charles Morris theory and Allport and Vernon theory. Authors of this article described biological, social, psychological and spiritual mechanisms of alcohol addiction as well as they overviewed the research concerning relation between system of values and alcohol abuse. Authors' own research was conducted among young men, students of 4th and 5th year of University of Technology. Based on screening tests followed by questionnaire study, two samples were identified: 35 alcohol abusers (DSM-V addicts) and 35 abstinents. Following measures were used: Morris's Paths of Life, The Rokeach Value Survey and Allport, Vernon and Lindzey's Study of Value. In terms of the philosophy of life, the students who are abstainers have valued promethean values (way IX) and the buddhist values (way III) more than alcohol abusers, while students abusing alcohol have valued dionysian values (ways IV and VIII) the most. The analysis of the value hierarchy showed alcohol abusers rated terminal values of "Pleasure", "A comfortable life", "An exciting life" (values associated with immediate gratification) and "Happiness" higher than abstinents. On the other hand, abstainers rated "National security", "A world at peace", "Equality" and "Family security" higher than those who drink excessively, Alcohol abusers rated "Intellect" and "Independence", among instrumental values, higher than non-drinkers. Abstinents rated “Helpfulness” and "Forgiveness" (values associated with religious morality) the most. In terms of value orientation alcohol abusers in comparison to abstainers, were more attentive to the artistic and political types. In compliance with the presented hypotheses, it has been shown that (1) abstainers prefer ethical, prosocial, altruistic values, targeted at the welfare of the others (2) alcohol abusers prefer hedonistic and egocentric values. There were noted the practical implications of research concerning the development of attitudes favoring sobriety, through the development of altruistic values, over-personal values (which are transcending oneself ego), growth of the tendency to submit common good and social goals over personal good and own goals as well as the formation the ability of delayed gratification.

pdf

Bibliografia

APA (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Fifth Edition. DSM-5. Washington: American Psychiatric Association.
Brzozowski, P. (1996). Skala Wartości (SW). Polska adaptacja Value Survey M. Rokeacha. Warszawa: PTP.
Cekiera C. (1985). Toksykomania, Warszawa: PWN.
Chawla, N., Neighbors, C., Lewis, M.A., Lee, C.M., Larimer, M.E. (2007). Attitudes and perceived approval of drinking as mediators of the relationship between the importance of religion and alcohol use. Journal of Studies on Alcohol and Drugs, 68, 410-418.
Cieciuch, J. (2013). Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.
Dąbrowski, K. (1975). Trud istnienia. Warszawa: Wiedza Powszechna, Seria Omega.
Dyczewski, L. (2001). Miejsce i funkcja wartości w kulturze, w: Kultura w kręgu wartości, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Dziewiecki, M. (1998). Rola kościoła w wychowywaniu do wolności w kontekście integralnego spojrzenia na profilaktykę i terapię uzależnień. Studia nad Rodziną,2, 3, 111-122.
Eckhardt, W. (1967). Alcoholic values and Alcoholics Anonymous. Quarterly Journal of Studies on Alcohol, 28, 277-288.
Feather, N. T. (1986). Cross-cultural studies with the Rokeach values survey: The Flinders program of research on values. Australian Journal of Psychology, 38, 269–283.
Frankl, V.E. (1998). Homo patiens. Logoterapia i jej kliniczne zastosowanie. Pluralizm nauk a jedność człowieka. Człowiek wolny. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Frąckowiak, M., Motyka, M. (2015). Zespół zależności alkoholowej: charakterystyka, fazy rozwoju, metody diagnozowania. Problemy Higieny i Epidemiologii, 96, 315-320.
Hills, M.D. (2002). Kluckhohn and Strodtbeck's Values Orientation Theory. Online Readings in Psychology and Culture, 4 (4). https://doi.org/10.9707/2307-0919.1040
Howard, P., Brown, JR., Peterson, J.H. (1990). Values and recovery from alcoholism through Alcoholics Anonymous. Counseling & Values, 35, 63–68.
Jędrzejko, M., Neroj, A., Wojcieszek, K. A., Kowalewska, A. (2009). Teorie uzależnień od substancji psychoaktywnych, w: M. Jędrzejko (red.), Współczesne teorie uzależnień od substancji psychoaktywnych (s. 78-157). Pułtusk-Warszawa: Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora.
Johnston, C.S. (1995). The Rokeach value survey: underlying structure and multidimensional scaling, The Journal of Psychology, 129, 583-597.
Karpowicz, J. (2003). Paradygmaty psychoterapii. Warszawa: Eneteia.
Kościan, A. (2011). Przyczyny i przejawy uzależnienia od alkoholu. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 4, 5-13.
Kościuch J. (1983). Kwestionariusz Wartości Miltona Rokeacha. Studia Philosophiae Christianae, 19, 224-231.
Majkowski, W. (1998). Społeczny kontekst uzależnień. Studia nad Rodziną, 2, 75-82.
Martinez, J.A., Muñoz García, M.A., Sher, K.J. (2009). A new minimum legal drinking age (MLDA)? Some findings to inform the debate. Addictive Behaviors, 34, 407-410.
Matusewicz Cz. (1975). Psychologia wartości. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Maxwell, M. A. (1984). The AA experience. New York: McGraw-Hill.
May, R. (2016). O istocie człowieka. Szkice z psychologii egzystencjalnej. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
McDiarmid, L., Taku, K., Phillips, M. (2017). Posttraumatic Growth Associated With Perceived Changes in Health Values and Reduced Alcohol Use Among Bereaved College Students. Traumatology. Doi. 10.1037/trm0000120
Mellibruda, J. (1997). Psycho-bio-społeczna koncepcja uzależnienia od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania, 3, 28, 1-29.
Mellibruda, J. (1999). Psychologiczna analiza funkcjonowania alkoholików i członków ich rodzin. Warszawa: IPZ.
Musil, B., Rus, V. S., i Musek, J. (2009). The Rokeach value survey in comparative study of Japanese and Slovenian students: Towards the underlying structure. Studia Psychologica, 51, 53–68.
Palfai, T.P., Weafer, J. (2006). College student drinking and meaning in the pursuit of life goals. Psychology of Addictive Behaviors, 20, 131–134.
Patock-Peckham, J.A., Hutchinson, G.T., Cheong, J., Nagoshi, C.T. (1998). Effect of religion and religiosity on alcohol use in a college student sample. Drug and Alcohol Dependence, 49, 81–88.
Poprawa, R. (2009). Proaktywność jako zasób trzeźwego życia. Polskie Forum Psychologiczne, 14, 46-62.
Pospiszyl, I. (2008). Patologie społeczne. Warszawa: PWN.
Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
Rokeach, M. (1981). A value approach to the prevention and reduction of drug abuse, w: T. J. Glunn, C. G. Leukefeld, J.P. Ludford (red.), Preventing adolescent drug abuse (NIDA Research Monograph, 47, 172-194). Rockville, MD: National Institute on Drug Abuse.
Ryś, M. (2007). Rodzinne uwarunkowania psychospołeczne funkcjonowania Dorosłych Dzieci Alkohlików. Warszawa: PWN.
Schwartz, S.H., Bilsky, W. (1987). Toward a universal psychological structure of human values. Journal of Personality and Social Psychology, 53, 550–562.
Schwartz, S.H., Melech, G., Lehmann, A., Burgess, S., Harris, M., Owens, V. (2001). Extending the cross-cultural validity of the theory of basic values with a different method of measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 519-542.
Shim, S., Maggs, J. (2005). A Cognitive and Behavioral Hierarchical Decision-Making Model of College Students’ Alcohol Consumption. Psychology & Marketing, 22, 649–668.
Siek, S. (1983). Wybrane metody badania osobowości. Warszawa: ATK.
Toler, C. (1975) . The personal value s of alcoholics and addicts. Journal of Clinical Psychology, 31, 554-557.
Wciórka, J. (red. wyd. pol.) (2008). Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR. Wrocław: Elsevier Urban & Partner. American Psychiatric Association.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##