Abstrakt
At the end of October 2017. it has been thirty-five years since the adoption in Poland the Education in Sobriety and Counteracting Alcoholism Act. The appearance of this document had a special social significance. As indicated in their statements, eg card. Stefan Wyszyński, ks. Franciszek Blachnicki and St. Pope John Paul II, alcohol was a particular element of the enslavement of the Polish nation. Addictions led to family tragedies. Alcoholism caused that people in Poland for many years did not have the capacity to take effective fighting against the communist ideology. Anti-alcohol law was to introduce relevant standards for the sale of alcoholic products. At the same time it introduced the principle of directing addicts to forced treatment. The topic of forced treatment of addicts is still widely discussed in the literature of the subject It is noted that only voluntarily expressed compatible with therapy, is able to start the process of recovery. On the other hand, it is recalled that in cases of addiction it is often not possible to obtain treatment approval. A man in a similar situation is enslaved by alcohol, which prevents him from making a rational decision. In Poland, compulsive drug treatment (except for minor exceptions) can only be used for alcohol addicts. Are these actions still valid? People addicted to drugs can not be treated without consent. So perhaps - how can some people perceive - alcohol addicts patients are discriminated? On the other hand it is worth to considering: Is compulsive to treat alcoholic addicts people is intended only to protect their health? Perhaps it is also important good of the family of an alcohol addict person?
Bibliografia
Bujny J. (2007), Prawa pacjenta – między autonomią a paternalizmem, Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck.
Bakula P. (2012), Regulaminy ośrodków, a prawa człowieka, Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, nr 5, s. 28- 31.
Bator A. (2008), Wprowadzenie do nauk prawnych. Leksykon tematyczny, Warszawa: LexisNexis.
Ciechanowski J., Chmielewska B., Czyż E. (2010), Monitoring przestrzegania praw pacjentów i dostępu do stacjonarnego leczenia uzależnień od narkotyków, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
Cekiera Cz. (2009), Alkoholizm, w: Encyklopedia bioetyki, A. Muszala (red.), (s. 73- 79), Radom: Wydawnictwo Polwen.
Cohen J. oraz Levy S.J. (1998), Chorzy psychicznie nadużywający substancji psychoaktywnych, Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Dąbrowski S.(1995), Prawa chorych psychicznie i przesłanki przymusowej hospitalizacji, (w:) Psychiatria i etyka, M. Siwiak-Kobayashi, S. Leder (red.), (s. 53- 60), Kraków: Biblioteka Psychiatrii Polskiej.
Dokument (2016): Przymusowe kierowanie osób uzależnionych od alkoholu na leczenie odwykowe, Warszawa.
Demetrovics Z. i In. (2007), Wiedza i postawy psychiatrów wobec osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych oraz sposoby ich leczenia na Węgrzech, Alkoholizm i Narkomania, tom 20, nr 3, s. 303-312.
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950r., zmieniona następnie Protokołami 3,5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz. U. Nr 61, poz. 284)
Ferster J., Weiser P. (2014), “I’ve Got the Pilot”: An Interpretation of Flight, a Film by John Gatins, Writer, and Robert Zemeckis, Director, Advances in Literary Study, no 2, s. 83-86.
Gajda M., Gajda M. (2012), Rozwój, Goleniów: Wydawnictwo pro Homine.
Habrat B. (2006), Zaburzenia psychiczne spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych, w:, psychiatria– podręcznik dla studentów medycyny, (w:) Psychiatria - podręcznik dla studentów medycyny”, A. Bilikiewicz (red.), ( s. 238- 269), Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Jaworska A. (2012), Leksykon resocjalizacji, Kraków; Wydawnictwo Impuls.
Karkowska D. (2004), Prawa pacjenta, Warszawa: Wydawnictwo ABC.
Kmieciak B. (2010), Poszanowanie praw małoletniego pacjenta w szpitalu psychiatrycznym a doświadczenie choroby psychicznej, (w:) Doświadczanie choroby w perspektywie nauk humanistycznych, społecznych i medycznych, B. Płonka-Syroka, M. Skrzypek (red.), (s. 263- 287), Wrocław: Wydawnictwo. Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich.
Kmieciak B. (2017), Prawa człowieka chorego psychicznie: dylematy, pytania i wyzwania, (w:) Naznaczeni wykluczani dyskryminowani w badaniach naukowych i praktyce wychowawczej, ujęcie interdyscyplinarne, P. Dzieduszycki (red.), (s. 136- 156), Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu.
Krausz M., Dittman, V. (2005), Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych, (w:) Kompendium psychiatrii, psychoterapii, medycyny psychosomatycznej, H.J. Freyberger, W. Schneider, R. D. Steglitz (red.), (s. 71- 88), Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Kupisz I., Pełk-Wysiecka J. Samochowiec J. (2007), Przymus bezpośredni- realizacja założeń ustawy o ochronie zdrowia psychicznego wobec pacjenta zachowującego się agresywnie w wybranych placówkach ochrony zdrowia w województwie zachodniopomorskim, Psychiatria, nr 3, s. 87- 96.
Kubiak R. (2010), Prawo medyczne, Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck.
Morawski J. (2003), Trening zastępowania agresji. Materiały szkoleniowe, Warszawa: Instytut Amity.
Nowacka M., (2013), Promocja zdrowia jako czynnik medykalizacji społecznej uwagi w odniesieniu do Karty Ottawskiej, (w:) Etyka w medycynie - wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia, K. Basińska, J. Halasz (red.), (s. 133- 149), Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Lowe G. (2001), Uzależnienie od Alkoholu i narkotyków psychopatologia, w: Psychopatologia, A.A. Lazars, A. M. Locelam (red.), (s. 102- 125), Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S- ka.
Lisowska A. (2017), Domniemanie poczytalności – krytyka reguły stosowanej w polskiej procedurze karnej, Folia Iuridica, nr 79, s. 39- 52.
Nesterowicz M. (2005), Prawo medyczne, Wydawnictwo Dom Organizatora.
Oksztulski M. (2016), Prawo pacjenta autystycznego do składania oświadczeń woli, w tym wyrażania zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych, (w:) Prawa pacjenta, U. Drozdowska, A. Wnukiewicz-Kozłowska (red.), (s. 67- 77), Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Pawlikowska B. (2016), Narkotyk, anoreksja i inne sekrety. Edipresse Polska, Warszawa.
Przybyszewski K. (2010), Prawa człowieka w kontekstach kulturowych, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii.
Projekt (2017), Projekt Nowelizacji Kodeksu Rodzinno-Opiekuńczego, Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
Salwowski M. (2013), Home Run - recenzja, „Kultura Dobra”, źródło: http://kulturadobra.pl/home-run/ (dostęp 09.09.2017r.)
Stradowski M. (2015), Wielowymiarowa terapia osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków jako wychowanie do wolności i odpowiedzialności, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 1(21), s. 278- 295.
Serwis Biura Rzecznika Praw Dziecka, www.brpd.gov.pl (dostęp 09.09.2017r.)
Serwis Najwyższej Izby Kontroli, www.nik.gov.pl (dostęp 09.09.2017r.)
Sułek A. (2002), Ogród metodologii socjologicznej, Wydawnictwo, Scholar, Warszawa.
Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z pózn. zm.)
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. (Dz.U. 1982 nr 35 poz. 230)
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. 1997 nr 88 poz. 553)
Wnuk M. Marcinkowski J. T. (2012), Alkoholizm – przegląd koncepcji oraz metod leczenia, Hygeia Public Health, nr 57, s. 49–55.
Wieczorek Ł. (2015), Stygmatyzacja osób uzależnionych od alkoholu oraz systemu leczenia uzależnień w Warszawie i w społeczności lokalnej, Alcoholism and Drug Addiction, nr 28, s. 103–117.
Zajdel J.(2007) Prawo w medycynie – podręcznik dla lekarzy, Łódź: Wydawnictwo Progress.