Jak cytować
Libura-Gil, A. (2018). Życiodajne znaczenie dotyku w procesie kształtowania się relacji przywiązania i tożsamości dziecka jako istoty psycho-fizyczno-duchowej. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 33(1), 115-131. Pobrano z https://fidesetratio.com.pl/ojs/index.php/FetR/article/view/590
Język / Language
Słowa kluczowe
Abstrakt
This article is an attempt to show the life-giving meaning of touch in the attachment relationship. Touch is the most original way of communication and a transmitter of feelings between a guardian and child. Depending on the type, quantity and quality of tactile stimuli delivered to a child - it brings life and development or stagnation and destruction. Its long-term lack may also contribute to death of a child.
In order to introduce the multidimensional meaning of touch in the attachment relationship, the author first described the process of development and the structure of the sense of touch. Then she showed the importance of tactile stimuli in the attachment relationship for biological survival of a child and its physical and mental development. In the further part of the article a topic of the meaning of touch in the attachment relationship in the process of shaping the integrated identity of a child as a corporeal being, that is, the body self, was taken up. Also, subsequent steps of this complex and systemic process were introduced.
Bibliografia
Ainsworth M.D.S., (1982), Attachment: Retrospect and prospect, (w:) Parkes C. M., Stevenson-Hinde J. (red.), (3-30), The place of attachment in human behavior, New York: Basic Books.
Ainsworth M.D.S., Bowlby J., (1965), Child care and the growth of love, Harmondsworth: Penguin Books.
Allport G.W., (1988), Osobowość i religia, przeł. H. Bartoszewicz, A Bartkowicz, I. Wyszkowska, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Bajek A., Marcinkowski J. T., (2014), Kangurowanie – zalecany pierwszy bezpośredni kontakt ciała noworodka z ciałem matki, Hygeia Public Health, 49(3), 417-420.
Bajek A., Rzempowska J., Gawłowicz K., Galewska I., Chochowska M., Marcinkowski J.T., (2014), Znaczenie dotyku dla prawidłowego rozwoju kręgowców wyższych, Hygeia Public Health, 49(3), 421-424.
Bick E., (1968), The experience of the skin in early object-relations, International Journal of Psycho-Analysis, 49(2), (484-486);
Borkowska A.R., Domańska Ł., (2006), Neuropsychologia kliniczna dziecka. Wybrane zagadnienia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bowlby J., (1973), Attachment and loss: Volume 2 Separation, Anxiety and anger Harmondsworth: Penguin Books.
Chmielewski, M. (2008), Ciało i duchowość. Zarys problematyki, Ethos, 21 nr. 4, (47-57).
Comiskey A. (2012), W poszukiwaniu tożsamości płciowej, Historia byłego homoseksualisty, przeł. Alicja Libura-Gil, Warszawa: Vocatio.
Cong X., Ludington-Hoe S.M., Hussain N., Cusson R. M., Walsh S., Vazquez V., Briere C. E., Vittner D., (2015), Prenatal oxytocin responses during skin-to-skin contact in pre-term infants, Early Hum Dev., (401-406).
Damasio, A. R., (2002), Błąd Kartezjusza: emocje, rozum i ludzki mózg, Przeł. M. Karpiński, Poznań: Rebis.
Eiguer A., (2007), Skradzione pieszczoty. Losy intymności cielesnej w rodzinie, Materiały z XVI Dni IPP, „Dziecko w Terapii”, 17 luty 2007.
Eliot L., (2003), Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, przeł. A. Jankowski, Warszawa: Media Rodzina.
Erikson E. H. (1956), The problem of ego identity, American Journal of Psychoanalytic Association, 4, 56-121.
Farber S.K. (2000), When the body is the target: Self-harm, pain and traumatic attachments, Northvale: Jason Aronson.
Harlow H.F., (1969), Miłość u dzieci rezusów, (w:) K. Jankowski (red), (s. 126-143) Środowisko a życie psychiczne: wybór artykułów z „Scientific American”, Warszawa, t. 143.
Harwas-Napierała B., Trempała J., (2000), Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa: PWN.
Knill C., (1995), Dotyk i komunikacja, Warszawa: CMPP-P MEN.
Kobak R. R., Cole H. E., Fleming W. S., Gerenz-Gillies R., Gamble R., (1993), Attachment and emotional regulation during mother-teen problem-solving: A control analysis, Child Development, 64(1), 231-245.
Kobierecka A., (2010), Emocjonalny aspekt obrazu ciała a ocena relacji z rodzicami u młodych kobiet, Przegląd Psychologiczny, t. 55, nr 4, 383-395.
Kopczyńska B. (2009), Dotyk, jako forma komunikacji z chorym – doświadczenie lekarza hospicjium, (w:) W przestrzeni dotyku, Kurek J., Maliszewski K. (red.), (171-177), Chorzów: Miejski Dom kultury w Chorzowie.
Kornas-Biela D., (2002), Wokół początków życia ludzkiego, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Kornas-Biela D., (2007), Okres prenatalny, (w:) Psychologia Rozwoju człowieka, T. II. B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), (s. 30-31), Warszawa: PWN.
Kranowitz C. S. (2012), Nie-zgrane dziecko, Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postepowanie, przeł. Anna Sawicka-Chrapkowicz, Gdańsk: Harmonia Universalis.
Krueger D.W. (2002), Integrating body self and psychological self, New York: Brunner-Routledge.
Krukow P., (2008), Kliniczne znaczenie aktualnych badań nad neuroetologią i neuropsychologią przywiązania. Psychologia – Etologia – Genetyka, 17, (39-57).
Maas V.F. (1998), Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
McDougall J. (1989), Theatres of the body. A psychoanalytic Approach to Psychosoamtic Illness, New York, London: W.W. Norton and Company.
Mirucka B., Sakson-Obada O. (2013), Ja cielesne, Od normy do zaburzeń, Sopot: GWP.
Mroczkowski I. (2008), Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Warszawa: Instytut Jana Pawła II w Warszawie.
Paczkowska A., Szmalec J., (2014), Rola dotyku w rozwoju małego dziecka – masaż jako najstarsza i najdoskonalsza forma komunikowania się z dzieckiem, Hygeia Public Health, 49(1), (15-18).
Penconesci E., Hautmann G., (1996), Psychophysiology of stress in dermatology. The psychobiologic pattern of psychosomatics, Psychodermatology, 14, 399-421.
Porczyńska A., (2009), O uzdrawiającej i traumatyzującej sile dotyku, w: W przestrzeni dotyku, J. Kurek, K. Maliszewski (red.), (s. 59-68), Chorzów: Miejski Dom Kultury w Chorzowie.
Przyrowski Z., (2012), Integracja sensoryczna, wprowadzenie do teorii, diagnozy i terapii, Warszawa: EMPIS.
Sakson-Obada O. (2009), Pamięć ciała. Ja cielesne w relacji przywiązania i w traumie, Warszawa: Difin.
Schier K., (2007), W cieniu pustego lustra – doświadczenia psychiczne dzieci matek niezdonych do empatii. Referat wygłoszony na II Ogólnopolskiej Konferencji naukowej Psychologii Klinicznej Dziecka „Dziecko w świecie relacji i emocji”, Jachranka, 19-21 października, (w:) Schier K., (2010), Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Schier K., (2010), Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Siek S., (1983), Wybrane metody badania osobowości, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Spitz R. A., (1945), Hospitalism – an inquiry into the Genesis of psychiatric conditions in early childhood, The Psychosomatic Study of The Child, 1, 53-74.
Sroufe L. A., (1995), Emotional development: The organisation of emotional life in the early years, Cambridge University Press.
Tracy R. L., Ainsworth M. D. S., (1981), Maternal affectionate behavior and infant-mother attachment patterns, Child Development, 52(4), (1341-1343).
Turp M. (2001), Psychosomatic health. The body and the word, Basingstoke, Hampshire: Palgrave.
Waldinger R. J., Schultz M. S., Barsky A. J., Ahern D. K. (2006), Mapping the road from childhood trauma to adult somatization: the role of attachment, Psychosomatic Medicine, 68(1), 129-135.
Wycisk J. (2004), Okaleczanie ciała: wybrane uwarunkowania psychologiczne, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Yack E., Aquilla P., Sutton S., (2014), Tworzenie więzi poprzez integrację sensoryczną, tłum. Anna Zbróg, Gdańsk: Harmonia Universalis.
Wac K., Żołnierz J., Sak J., (2016), Zagadnienie dotyku w kontekście rozważań nad godnością osoby ludzkiej, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 4(28).
Wielka Encyklopedia PWN, (2002), t. 7, Warszawa: PWN.
Wojtyła K. (2000), Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Zagórska B. (2013), Znaczenie dotyku we wspomaganiu rozwoju dziecka oraz jego zastosowanie w wybranych rodzajach terapii, Kultura i Wychowanie, 5, 179-192.
http://www.larousse.fr/encyclopedie/medical/toucher/16621
Ainsworth M.D.S., Bowlby J., (1965), Child care and the growth of love, Harmondsworth: Penguin Books.
Allport G.W., (1988), Osobowość i religia, przeł. H. Bartoszewicz, A Bartkowicz, I. Wyszkowska, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Bajek A., Marcinkowski J. T., (2014), Kangurowanie – zalecany pierwszy bezpośredni kontakt ciała noworodka z ciałem matki, Hygeia Public Health, 49(3), 417-420.
Bajek A., Rzempowska J., Gawłowicz K., Galewska I., Chochowska M., Marcinkowski J.T., (2014), Znaczenie dotyku dla prawidłowego rozwoju kręgowców wyższych, Hygeia Public Health, 49(3), 421-424.
Bick E., (1968), The experience of the skin in early object-relations, International Journal of Psycho-Analysis, 49(2), (484-486);
Borkowska A.R., Domańska Ł., (2006), Neuropsychologia kliniczna dziecka. Wybrane zagadnienia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bowlby J., (1973), Attachment and loss: Volume 2 Separation, Anxiety and anger Harmondsworth: Penguin Books.
Chmielewski, M. (2008), Ciało i duchowość. Zarys problematyki, Ethos, 21 nr. 4, (47-57).
Comiskey A. (2012), W poszukiwaniu tożsamości płciowej, Historia byłego homoseksualisty, przeł. Alicja Libura-Gil, Warszawa: Vocatio.
Cong X., Ludington-Hoe S.M., Hussain N., Cusson R. M., Walsh S., Vazquez V., Briere C. E., Vittner D., (2015), Prenatal oxytocin responses during skin-to-skin contact in pre-term infants, Early Hum Dev., (401-406).
Damasio, A. R., (2002), Błąd Kartezjusza: emocje, rozum i ludzki mózg, Przeł. M. Karpiński, Poznań: Rebis.
Eiguer A., (2007), Skradzione pieszczoty. Losy intymności cielesnej w rodzinie, Materiały z XVI Dni IPP, „Dziecko w Terapii”, 17 luty 2007.
Eliot L., (2003), Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, przeł. A. Jankowski, Warszawa: Media Rodzina.
Erikson E. H. (1956), The problem of ego identity, American Journal of Psychoanalytic Association, 4, 56-121.
Farber S.K. (2000), When the body is the target: Self-harm, pain and traumatic attachments, Northvale: Jason Aronson.
Harlow H.F., (1969), Miłość u dzieci rezusów, (w:) K. Jankowski (red), (s. 126-143) Środowisko a życie psychiczne: wybór artykułów z „Scientific American”, Warszawa, t. 143.
Harwas-Napierała B., Trempała J., (2000), Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa: PWN.
Knill C., (1995), Dotyk i komunikacja, Warszawa: CMPP-P MEN.
Kobak R. R., Cole H. E., Fleming W. S., Gerenz-Gillies R., Gamble R., (1993), Attachment and emotional regulation during mother-teen problem-solving: A control analysis, Child Development, 64(1), 231-245.
Kobierecka A., (2010), Emocjonalny aspekt obrazu ciała a ocena relacji z rodzicami u młodych kobiet, Przegląd Psychologiczny, t. 55, nr 4, 383-395.
Kopczyńska B. (2009), Dotyk, jako forma komunikacji z chorym – doświadczenie lekarza hospicjium, (w:) W przestrzeni dotyku, Kurek J., Maliszewski K. (red.), (171-177), Chorzów: Miejski Dom kultury w Chorzowie.
Kornas-Biela D., (2002), Wokół początków życia ludzkiego, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Kornas-Biela D., (2007), Okres prenatalny, (w:) Psychologia Rozwoju człowieka, T. II. B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), (s. 30-31), Warszawa: PWN.
Kranowitz C. S. (2012), Nie-zgrane dziecko, Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postepowanie, przeł. Anna Sawicka-Chrapkowicz, Gdańsk: Harmonia Universalis.
Krueger D.W. (2002), Integrating body self and psychological self, New York: Brunner-Routledge.
Krukow P., (2008), Kliniczne znaczenie aktualnych badań nad neuroetologią i neuropsychologią przywiązania. Psychologia – Etologia – Genetyka, 17, (39-57).
Maas V.F. (1998), Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
McDougall J. (1989), Theatres of the body. A psychoanalytic Approach to Psychosoamtic Illness, New York, London: W.W. Norton and Company.
Mirucka B., Sakson-Obada O. (2013), Ja cielesne, Od normy do zaburzeń, Sopot: GWP.
Mroczkowski I. (2008), Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Warszawa: Instytut Jana Pawła II w Warszawie.
Paczkowska A., Szmalec J., (2014), Rola dotyku w rozwoju małego dziecka – masaż jako najstarsza i najdoskonalsza forma komunikowania się z dzieckiem, Hygeia Public Health, 49(1), (15-18).
Penconesci E., Hautmann G., (1996), Psychophysiology of stress in dermatology. The psychobiologic pattern of psychosomatics, Psychodermatology, 14, 399-421.
Porczyńska A., (2009), O uzdrawiającej i traumatyzującej sile dotyku, w: W przestrzeni dotyku, J. Kurek, K. Maliszewski (red.), (s. 59-68), Chorzów: Miejski Dom Kultury w Chorzowie.
Przyrowski Z., (2012), Integracja sensoryczna, wprowadzenie do teorii, diagnozy i terapii, Warszawa: EMPIS.
Sakson-Obada O. (2009), Pamięć ciała. Ja cielesne w relacji przywiązania i w traumie, Warszawa: Difin.
Schier K., (2007), W cieniu pustego lustra – doświadczenia psychiczne dzieci matek niezdonych do empatii. Referat wygłoszony na II Ogólnopolskiej Konferencji naukowej Psychologii Klinicznej Dziecka „Dziecko w świecie relacji i emocji”, Jachranka, 19-21 października, (w:) Schier K., (2010), Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Schier K., (2010), Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Siek S., (1983), Wybrane metody badania osobowości, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Spitz R. A., (1945), Hospitalism – an inquiry into the Genesis of psychiatric conditions in early childhood, The Psychosomatic Study of The Child, 1, 53-74.
Sroufe L. A., (1995), Emotional development: The organisation of emotional life in the early years, Cambridge University Press.
Tracy R. L., Ainsworth M. D. S., (1981), Maternal affectionate behavior and infant-mother attachment patterns, Child Development, 52(4), (1341-1343).
Turp M. (2001), Psychosomatic health. The body and the word, Basingstoke, Hampshire: Palgrave.
Waldinger R. J., Schultz M. S., Barsky A. J., Ahern D. K. (2006), Mapping the road from childhood trauma to adult somatization: the role of attachment, Psychosomatic Medicine, 68(1), 129-135.
Wycisk J. (2004), Okaleczanie ciała: wybrane uwarunkowania psychologiczne, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Yack E., Aquilla P., Sutton S., (2014), Tworzenie więzi poprzez integrację sensoryczną, tłum. Anna Zbróg, Gdańsk: Harmonia Universalis.
Wac K., Żołnierz J., Sak J., (2016), Zagadnienie dotyku w kontekście rozważań nad godnością osoby ludzkiej, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 4(28).
Wielka Encyklopedia PWN, (2002), t. 7, Warszawa: PWN.
Wojtyła K. (2000), Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Zagórska B. (2013), Znaczenie dotyku we wspomaganiu rozwoju dziecka oraz jego zastosowanie w wybranych rodzajach terapii, Kultura i Wychowanie, 5, 179-192.
http://www.larousse.fr/encyclopedie/medical/toucher/16621
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##