Abstrakt
The purpose of the article is an explanation/justification how to realize the process of educating children for a healthy lifestyle and ecological awareness - with care for environmental protection, ecological order in the social and natural environment. The sources of the articles are the archives and printed materials published in the period of the II Republic of Poland (1918-1939). The main source is based on „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze”. Thanks to works printed in the analyzed magazines ecological attitudes were developed, bonds with nature were shaped, children and youths were encouraged to take an active part in the celebrations of "The Day of the Forest/Trees Planting Day"/Forest and Environmental Protection Day", "Kindness for Animals Day" and to act practically and regularly in school sections/lovers of nature, birds, environmental protection, circles of young friends of animals. There are reasons to hope that the heritage of the idea based culture and normative culture in the scope education for a healty life in harmony with nature will still evolve creatively in the general tendency of the postmodern culture and it will be a creative inspiration for the educational practise of the 21st century.
Bibliografia
Ciapalanka J. (1938), Jak należy opiekować się zwierzętami podczas zimy?, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 30.
Ciekawe wiadomości (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 4-5 (kwiecień – maj 1939) „Wiosna”, p. 48.
Co pisze młodzież (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 10), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 29.
Co Szara Sowa opowiada o swych mądrych bobrach (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (listopad – grudzień 1938), p. 91-92.
Dyakowski B. (1938), Wróbelek Jadzi, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 1 (styczeń 1938), p. 3-6.
Fejerowa S. (1938), Kot domowy, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 21-22.
Geilke A. (1939), Człowiek a zwierzęta, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1939 (rocznik 3), zeszyt 1 (styczeń 1939), p. 2-3.
Geilke A. (1938), Na łące, „Młody Przyjaciel Przyrody” 1938 (rocznik 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec), p. 72.
Geilke A. (1937), Święty Franciszek z Asyżu, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 3.
Jak przezimować rybki w akwarium (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 23-24.
Jak święty Franciszek oswoił turkawki (na podstawie: Kwiatki św. Franciszka z Assyżu, tłum. L. Staff) (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 26.
Jakubiak K. (2013), Udział społeczno-kulturalnych i pedagogicznych wydawnictw periodycznych w wypracowaniu i upowszechnianiu ideologii wychowawczej sanacji, in: Michalska I., Michalski G., (red. nauk.), Addenda do dziejów oświaty. Z badań nad prasą Drugiej Rzeczypospolitej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Jarmolińska H. (1938), Napad tura, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec), p. 80-81.
Jarmolińska H. (1938), Pamiętajmy o ptaszkach, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 1 (styczeń 1938), p. 11-12.
Jarmulski E. (1939), Kalendarz hodowli gąsienic motyli, „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 6 (czerwiec 1939) „Lato”, p. 57-68.
Kadlerówna J. (1937), Co piszą dzieci, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 15.
Katar (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 4-5 (kwiecień – maj 1939), p. 37-40.
Kącik dla najmłodszych. Przygoda małej myszki (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 28.
Kącik rozrywki (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 2-3 (luty – marzec 1939) „Wiosna”, p. 32.
Kącik rozrywkowy (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec), p. 78.
Kącik rozrywkowy (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 102.
Kijanki (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), nr 4 (kwiecień 1938), p. 52-55.
Kilka słów od Redakcji (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt”1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 2.
Kmiotek i wiewiórka. Jakie mamy zwierzęta (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), nr 3 (marzec 1938), p. 42.
Komunikat (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec), p. 71.
Komunikat o wydawnictwach. A. 8. Czasopisma do bibliotek uczniowskich (1939), in: Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Warszawa 1939, nr 5 (z 18 lipca 1939 r.), p. 342.
Konkurs „Mł. Prz. Zw.” Nr 2 „Jak będę opiekował się zwierzętami podczas pory zimowej? (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 32.
Konkurs „Mł. Prz. Zw.” Nr 3 „Piszemy wszyscy artykuły, piszemy co nas interesuje i co chcielibyśmy widzieć w swej gazetce” (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 18.
Konkurs „Mł. Prz. Zw.” Nr 4 „W kabalistycznej formułce” (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 3 (marzec 1938), p. 34.
Konkurs „Mł. Prz. Zw.” Nr 6 (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 4-5 (maj – czerwiec), p. 79.
Kramsztyk L. (1938), Foka, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec), p. 70-71.
Kuhnerówna G. (1938), W jaki sposób możemy pozyskać zwolenników dla idei opieki nad zwierzętami?, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 3 (marzec 1938), p. 47.
Leśna bajka (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 3 (marzec 1938), p. 37-38.
Ludzka niewdzięczność (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 14.
Łakomski M. (1939), Światło w przyrodzie, „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 4-5 (kwiecień – maj 1939) „Wiosna”, p. 43-44.
Malujemy tuszem (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 4 (kwiecień 1938), p. 61.
Markiewiczowa H. (2014), Kwestia kobieca na łamach czasopism pozytywistycznych, in: Markiewiczowa H. (red.), W stulecie śmierci Jana Władysława Dawida, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Maszewska-Knappe J. (1939), Motyl, „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 2-3 (luty – marzec 1939) „Wiosna”, p. 25-26.
Maszewska-Knappe J. (1937), Nocny łowca, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 10-11.
Maszewska-Knappe J. (1937), Wigilia dla zwierząt za granicą, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 19-21.
Michalski G. (2013), Dyskusja o szkolnictwie polskim okresu międzywojennego na łamach jezuickiego „Przeglądu Powszechnego” w latach 1918-1939, in: Michalska I., Michalski G., (red. nauk.), Addenda do dziejów oświaty. Z badań nad prasą Drugiej Rzeczypospolitej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
„Młody Przyjaciel Przyrody i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 6 (czerwiec 1939) „Lato”.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 12.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 18, 28.
„Młody Przyjaciel Przyrody” 1938 (rocznik 2), zeszyt 1 (styczeń 1938), p. 13, 14, 16.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 31-32.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 3 (marzec 1938), p. 48.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 4 (kwiecień 1938), p. 57.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), nr 5-6 (maj czerwiec 1938), p. 67, 84.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 100.
„Młody Przyjaciel Zwierząt” 1939 (rocznik 3), zeszyt 1 (styczeń 1939), p. 13.
„Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 2-3 (luty – marzec 1939) „Wiosna”, p. 24.
Mój sąsiad pan bociek (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 96-97.
Nad stawami (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 93.
Ochrona gatunkowa zwierząt (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 2-3 (luty – marzec 1939) „Wiosna”, p. 17.
Ochrona przyrody (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 86.
Odpowiedzi redakcji (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 30-31.
Odpowiedzi redakcji (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 4 (kwiecień 1938), p. 64.
Odpowiedzi redakcji (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rok 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec1938), p. 84.
Odpowiedzi redakcji do numeru kwietniowego (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 5-6 (maj – czerwiec 1938), p. 75.
Od redakcji (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 1 (styczeń 1938), p. 2.
Opiekujcie się psami (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 4 (kwiecień 1938), p. 60.
Opiekujemy się ptakami (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 3 (marzec 1938), p. 35-36.
Orzeszkowa E. (1939), Las w zimie, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1939 (rocznik 3), zeszyt 1 (styczeń 1939), p. 9-10.
Paczoska J. (1939), W puszczy koralowej, „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 4-5 (kwiecień – maj 1939) „Wiosna”, p. 41-42.
Pies i praszczur jego wilk (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 88-90.
Przybysze z północy (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 24-26.
Rosiczka (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 4-5 (kwiecień – maj 1939) „Wiosna”, p. 45-47.
Rothert A. (1937), O czym powinniśmy pomyśleć wobec zbliżającej się zimy, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 4-6.
Rozwiązanie „Konkursu rysunków zwierząt na znaczkach pocztowych z zeszytu 1 „Mł. Prz. Zw.” (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 31-32.
Sarny (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), nr 3 (marzec 1938), p. 39.
Sokołowski J. (1937), Kret, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 22-23.
Stankiewicz D. (1938), Wierny Przyjaciel, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 31.
Strawiński K. (1937), Niepylak Apollo-Parnassius L., „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 1 (listopad 1937), p. 9.
Szara Sowa (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 27-28.
Szydłowska T. (1938), Urwis, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 1 (styczeń 1938), p. 8-10.
Szydłowska T. (1939), W ulu, „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1939 (rocznik 3), zeszyt 1 (styczeń 1939), p. 5-7.
Uczmy się rysować (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 1 (styczeń 1938), p. 14.
Uczmy się rysować (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 29.
Zakładamy sztuczne gniada dla sikorki (1938), „Młody przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 2 (luty 1938), p. 19-20.
Zarząd Kółka Przyrodniczego przy 7-io kl. Szkole Powszechnej „Tarbut” w Włodzimierzu (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 3 (marzec 1938), p. 47-48.
Zwierzęta w poezji (1937), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1937 (rocznik 1), zeszyt 2 (grudzień 1937), p. 21.
Żarty (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 4 (kwiecień 1938), p. 63.
Żarty (1938), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1938 (rocznik 2), zeszyt 7 (październik – listopad 1938), p. 103.
Żarty (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1939 (rocznik 3), zeszyt 1 (styczeń 1939), p. 15.
Żarty (1939), „Młody Przyjaciel Zwierząt i Kółko Przyrodnicze” 1939 (rocznik 3), zeszyt 2-3 (luty – marzec 1939) „Wiosna”, p. 29.
Żółw błotny (193A9), „Młody Przyjaciel Zwierząt” 1939 (rocznik 3), zeszyt 1 (styczeń 1939), p. 3-5.