Jak cytować
Trzęsowska-Greszta, E., Jastrzębski, J., Sikora, R., Fiałek, M., & Trębicka, P. (2017). Poziom depresji u kobiet z utrudnioną prokreacją a styl radzenia sobie ze stresem i płeć psychologiczna. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 29(1), 191-215. Pobrano z https://fidesetratio.com.pl/ojs/index.php/FetR/article/view/659
Język / Language
Słowa kluczowe
Abstrakt
The main aim of the study presented in the paper was to track possible relations between coping styles and depression symptoms in women with different identification of their sex roles who meet the stressor of infertility or fertility problem. The set of three tools was used to meet this goal: (1) Beck Depression Inventory, (2) Inventory for Psychological Gender Evaluation and (3) Coping Inventory for Stressful Situations. 65 women under the fertility treatment took part in the study and filled out questionnaires. The results show that women who revealed androgenic characteristics used coping styles focused on the problem and were oriented on seeking social contacts more often than women strongly identifying themselves with traditional sex roles. Women who revealed ‘womanly’ attitude toward their sex roles used more often emotion focused coping styles. The level of depression symptoms was higher in ‘womanly’ women when comparing with ‘androgenic’ females. Several psychological factors contributed to the level of depression in women under infertility treatment. First, using strategies focused on the emotions increased the symptoms prevalence. Focus on the problem and seeking social contacts buffered depression symptoms. Distraction coping i.e. seeking substitute activity also contributed to increased level of depression. The regression results explained 34% of received data.
Bibliografia
Aisenberg Romano G., Ravid H., Zaig I., Schreiber S., Azem F., Shachar I. i Bloch M. (2012). The psychological profile and affective response of women diagnosed with unexplained infertility undergoing in vitro fertilization. Archives of Women's Mental Health, 15, 403-411.
Banaszewska B., Basta A., i Czajkowski K. (2016). Położnictwo i ginekologia. Tom 1-2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Beck A. T. (1987). Cognitive models of depression. Journal of Cognitive Psychotherapy, 1, 5-37.
Beck A. T., Steer R. A. i Carbin, M. G. (1988). Psychometric properties of the Beck Depression Inventory: Twenty-five years of evaluation. Clinical Psychology Review, 8, 77-100.
Beck A. T., Ward C., Mendelsohn M., Mock J. i Erbaugh J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of general psychiatry, 4, 561–571.
Bem S. L. (1981). Gender schema theory. A cognitive account of sex typing. Psychological Review, 88, 354-364.
Bem S. L. (2000). Męskość-kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Benyamini Y., Gefen-Bardarian Y., Gozlan M., Tabiv G., Shiloh S. i Kokia E. (2008). Coping specificity: The case of women coping with infertility treatments. Psychology and Health, 23, 221-241.
Benyamini Y., Gozlan M. i Kokia E. (2009). Women's and men's perceptions of infertility and their associations with psychological adjustment: A dyadic approach. British Journal of Health Psychology, 14, 1-16.
Berghuis J. P. i Stanton A. L. (2002). Adjustment to a dyadic stressor: a longitudinal study of coping and depressive symptoms in infertile couples over an insemination attempt. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 70, 433-438.
Bidzan M. (2006). Psychologiczne aspekty niepłodności. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Bielawska-Batorowicz E. (1991). Psychologiczne aspekty niepłodności. Przegląd Psychologiczny, 1, 103-120.
Bielawska-Batorowicz E. (2006). Psychologiczne aspekty prokreacji. Katowice: Śląsk Wydawnictwo Naukowe.
Chandra A., Copen C. E. i Stephen E. H. (2013). Infertility and impaired fecundity in the United States, 1982–2010: data from the National Survey of Family Growth. National Health Statistics Reports, 67, 1-19.
Cohen S. i Wills T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98, 310-357.
Drosdzol A., Skrzypulec V., Buchacz P. i Bakon J. (2006). Psychologiczne i społeczno-kulturowe aspekty niepłodności. Annales Academiae Medicae Silesiensis, 60, 438-443.
Dróżdż, W., Wojnar, M., Araszkiewicz, A., Nawacka-Pawlaczyk, D., Urbański, R., Ćwiklińska-Jurkowska, M., Rybakowski, J. (2007). Badanie rozpowszechnienia zaburzeń depresyjnych u pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce. Wiadomości Lekarskie, 60, 109–113.
Eaton N. R., Keyes K. M., Krueger R. F., Balsis S., Skodol A. E., Markon K. E., Grant B. F. Hasin D. S. (2012). An invariant dimensional liability model of gender differences in mental disorder prevalence: Evidence from a national sample. Journal of Abnormal Psychology, 121, 282–288.
Elavsky, S., Gold, C. (2008). Gender differences in the relationship between physical activity and depression. Gerontologist, 48, 174-174.
Hirschy A. J. i Morris J. R. (2002). Individual differences in attributional style: The relational influence of self-efficacy, self-esteem, and sex role identity. Personality and Individual Differences, 32, 183-196.
Horowitz, LM., Locke, KD., Morse, MB., Waikar, SV., Dryer, D.C, Tarnow, E., Ghannam, J. (1991). Self-Derogations and the Interpersonal Theory. Journal of Personality and Social Psychology, 61, 68-79.
Janczur-Bidzan M. (1995). Wpływ niepłodności na osobowość kobiet. Psychiatria Polska, 29, 471-478.
Jordan C. i Revenson T. A. (1999). Gender differences in coping with infertility:
a meta-analysis. Journal of behavioral medicine, 22, 341-358.
Kimlicka T., Cross H. i Tarnai J. (1983). A comparison of androgynous, feminine, masculine, and undifferentiated women on self-esteem, body satisfaction, and sexual satisfaction. Psychology of Women Quarterly, 7, 291-294.
Kowalczyk R., Styla K. i Skrzypulec V. (2006). Poziom depresji u kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS). Annales Academiae Medicae Silesiensis, 60, 401-404.
Kraaij V., Garnefski N. i Vlietstra A. (2008). Cognitive coping and depressive symptoms in definitive infertility: a prospective study. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 29, 9-16.
Kuczyńska A. (1992a). Inwentarz do oceny płci psychologicznej: podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Kuczyńska A. (1992b). Płeć psychologiczna. Podstawy teoretyczne, dane empiryczne oraz narzędzie pomiaru. Przegląd Psychologiczny, 35, 237-247.
Lazarus R. S. i Folkman S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.
Lee S. H., Wang S. C., Kuo C. P., Kuo P. C., Lee M. S. i Lee M. C. (2010). Grief responses and coping strategies among infertile women after failed in vitro fertilization treatment. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 24, 507-513.
Loftus J. i Andriot A. L. (2012). That's what makes a woman”: infertility and coping with a failed life course transition. Sociological Spectrum, 32, 226-243.
Lykeridou K., Gourounti K., Sarantaki A., Loutradis D., Vaslamatzis G. i Deltsidou A. (2011). Occupational social class, coping responses and infertility related stress of women undergoing infertility treatment. Journal of Clinical Nursing, 20, 1971-1980.
Mascarenhas M. N., Flaxman S. R., Boerma T., Vanderpoel S. i Stevens G. A. (2012). National, regional, and global trends in infertility prevalence since 1990:
A systematic analysis of 277 health surveys. PLoS Med, 9, e1001356.
Parnowski T. i Jernajczyk W. (1977). Inwentarz Depresji Becka w ocenie nastroju osób zdrowych i chorych na choroby afektywne. Psychiatria Polska, 11, 417–421.
Peng T., Coates R., Merriman G., Zhao Y. i Maycock B. (2011). Testing the psychometric properties of Mandarin version of the fertility problem inventory (M-FPI) in an infertile Chinese sample. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 32, 173-181.
Peterson B. D., Newton C. R., Rosen K. H. i Schulman R. S. (2006). Coping processes of couples experiencing infertility. Family Relations, 55, 227-239.
Radwan J. (red.). (2003). Niepłodność i rozród wspomagany. Poznań: Termedia.
Robakowska E. (2014). Percepcja związku małżeńskiego i relacji rodzinnych oraz strategie radzenia sobie kobiet o zróżnicowanym stopniu nasilenia depresji. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 18, 45-66.
Rowe P. J., Comhaire F. H., Hargreave T. B. i Mahmoud A. M. (2000). WHO manual for the standardized investigation and diagnosis of the infertile male. Cambridge University Press.
Schmidt L., Holstein B. E., Christensen U. i Boivin J. (2005). Communication and coping as predictors of fertility problem stress: cohort study of 816 participants who did not achieve a delivery after 12 months of fertility treatment. Human Reproduction, 20, 3248-3256.
Sina M., Ter Meulen R. i de Paula I. C. (2010). Human infertility: is medical treatment enough? A cross-sectional study of a sample of Italian couples. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 31, 158-167.
Sokalska, A. (2003). Pawelczyk L. Ocena płodności kobiety. W: J. Radwan (red.). Niepłodność i rozród wspomagany. Poznań: Termedia, 27-33.
Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K. i Szczepaniak P. (2005). CISS - Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Szpitalak, M. i Prochwicz K. (2013). Płeć psychologiczna osób z depresją kliniczną. Doniesienia wstępne. Psychiatria Polska, 47, 53-64.
Talarowska, M., Florkowski, A., Gałecki, P., Wysokiński, A., Zboralski, K. (2009). Funkcje poznawcze w depresji. Psychiatria Polska, 1, 31–40.
Terelak J.F., i Kluczyńska S. (2007). Płeć psychologiczna a style radzenia sobie ze stresem u kobiet – ofiar przemocy ze strony partnera. Przegląd Psychologiczny, 50, 45-64.
Trzęsowska-Greszta, E., Kowalska–Dąbrowska, M. i Domanowska, G. (2017). Czy zaburzenie ma płeć? Różnice płciowe w zakresie rozpowszechnienia, obrazów klinicznych i genezy zaburzeń psychicznych. W: A. Łukasik (red.). Kobiety i mężczyźni. Różnice i podobieństwa. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego (w druku).
Warawan L. i Wycisk J. (2013). Satysfakcja małżeńska u kobiet niepłodnych z uwzględnieniem stylu radzenia sobie ze stresem. Psychologia Jakości Życia, 12, 75-89.
Wheaton B. (1985). Models for the stress-buffering functions of coping resources. Journal of Health and Social Behavior, 26, 352-364.
Banaszewska B., Basta A., i Czajkowski K. (2016). Położnictwo i ginekologia. Tom 1-2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Beck A. T. (1987). Cognitive models of depression. Journal of Cognitive Psychotherapy, 1, 5-37.
Beck A. T., Steer R. A. i Carbin, M. G. (1988). Psychometric properties of the Beck Depression Inventory: Twenty-five years of evaluation. Clinical Psychology Review, 8, 77-100.
Beck A. T., Ward C., Mendelsohn M., Mock J. i Erbaugh J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of general psychiatry, 4, 561–571.
Bem S. L. (1981). Gender schema theory. A cognitive account of sex typing. Psychological Review, 88, 354-364.
Bem S. L. (2000). Męskość-kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Benyamini Y., Gefen-Bardarian Y., Gozlan M., Tabiv G., Shiloh S. i Kokia E. (2008). Coping specificity: The case of women coping with infertility treatments. Psychology and Health, 23, 221-241.
Benyamini Y., Gozlan M. i Kokia E. (2009). Women's and men's perceptions of infertility and their associations with psychological adjustment: A dyadic approach. British Journal of Health Psychology, 14, 1-16.
Berghuis J. P. i Stanton A. L. (2002). Adjustment to a dyadic stressor: a longitudinal study of coping and depressive symptoms in infertile couples over an insemination attempt. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 70, 433-438.
Bidzan M. (2006). Psychologiczne aspekty niepłodności. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Bielawska-Batorowicz E. (1991). Psychologiczne aspekty niepłodności. Przegląd Psychologiczny, 1, 103-120.
Bielawska-Batorowicz E. (2006). Psychologiczne aspekty prokreacji. Katowice: Śląsk Wydawnictwo Naukowe.
Chandra A., Copen C. E. i Stephen E. H. (2013). Infertility and impaired fecundity in the United States, 1982–2010: data from the National Survey of Family Growth. National Health Statistics Reports, 67, 1-19.
Cohen S. i Wills T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98, 310-357.
Drosdzol A., Skrzypulec V., Buchacz P. i Bakon J. (2006). Psychologiczne i społeczno-kulturowe aspekty niepłodności. Annales Academiae Medicae Silesiensis, 60, 438-443.
Dróżdż, W., Wojnar, M., Araszkiewicz, A., Nawacka-Pawlaczyk, D., Urbański, R., Ćwiklińska-Jurkowska, M., Rybakowski, J. (2007). Badanie rozpowszechnienia zaburzeń depresyjnych u pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce. Wiadomości Lekarskie, 60, 109–113.
Eaton N. R., Keyes K. M., Krueger R. F., Balsis S., Skodol A. E., Markon K. E., Grant B. F. Hasin D. S. (2012). An invariant dimensional liability model of gender differences in mental disorder prevalence: Evidence from a national sample. Journal of Abnormal Psychology, 121, 282–288.
Elavsky, S., Gold, C. (2008). Gender differences in the relationship between physical activity and depression. Gerontologist, 48, 174-174.
Hirschy A. J. i Morris J. R. (2002). Individual differences in attributional style: The relational influence of self-efficacy, self-esteem, and sex role identity. Personality and Individual Differences, 32, 183-196.
Horowitz, LM., Locke, KD., Morse, MB., Waikar, SV., Dryer, D.C, Tarnow, E., Ghannam, J. (1991). Self-Derogations and the Interpersonal Theory. Journal of Personality and Social Psychology, 61, 68-79.
Janczur-Bidzan M. (1995). Wpływ niepłodności na osobowość kobiet. Psychiatria Polska, 29, 471-478.
Jordan C. i Revenson T. A. (1999). Gender differences in coping with infertility:
a meta-analysis. Journal of behavioral medicine, 22, 341-358.
Kimlicka T., Cross H. i Tarnai J. (1983). A comparison of androgynous, feminine, masculine, and undifferentiated women on self-esteem, body satisfaction, and sexual satisfaction. Psychology of Women Quarterly, 7, 291-294.
Kowalczyk R., Styla K. i Skrzypulec V. (2006). Poziom depresji u kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS). Annales Academiae Medicae Silesiensis, 60, 401-404.
Kraaij V., Garnefski N. i Vlietstra A. (2008). Cognitive coping and depressive symptoms in definitive infertility: a prospective study. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 29, 9-16.
Kuczyńska A. (1992a). Inwentarz do oceny płci psychologicznej: podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Kuczyńska A. (1992b). Płeć psychologiczna. Podstawy teoretyczne, dane empiryczne oraz narzędzie pomiaru. Przegląd Psychologiczny, 35, 237-247.
Lazarus R. S. i Folkman S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.
Lee S. H., Wang S. C., Kuo C. P., Kuo P. C., Lee M. S. i Lee M. C. (2010). Grief responses and coping strategies among infertile women after failed in vitro fertilization treatment. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 24, 507-513.
Loftus J. i Andriot A. L. (2012). That's what makes a woman”: infertility and coping with a failed life course transition. Sociological Spectrum, 32, 226-243.
Lykeridou K., Gourounti K., Sarantaki A., Loutradis D., Vaslamatzis G. i Deltsidou A. (2011). Occupational social class, coping responses and infertility related stress of women undergoing infertility treatment. Journal of Clinical Nursing, 20, 1971-1980.
Mascarenhas M. N., Flaxman S. R., Boerma T., Vanderpoel S. i Stevens G. A. (2012). National, regional, and global trends in infertility prevalence since 1990:
A systematic analysis of 277 health surveys. PLoS Med, 9, e1001356.
Parnowski T. i Jernajczyk W. (1977). Inwentarz Depresji Becka w ocenie nastroju osób zdrowych i chorych na choroby afektywne. Psychiatria Polska, 11, 417–421.
Peng T., Coates R., Merriman G., Zhao Y. i Maycock B. (2011). Testing the psychometric properties of Mandarin version of the fertility problem inventory (M-FPI) in an infertile Chinese sample. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 32, 173-181.
Peterson B. D., Newton C. R., Rosen K. H. i Schulman R. S. (2006). Coping processes of couples experiencing infertility. Family Relations, 55, 227-239.
Radwan J. (red.). (2003). Niepłodność i rozród wspomagany. Poznań: Termedia.
Robakowska E. (2014). Percepcja związku małżeńskiego i relacji rodzinnych oraz strategie radzenia sobie kobiet o zróżnicowanym stopniu nasilenia depresji. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 18, 45-66.
Rowe P. J., Comhaire F. H., Hargreave T. B. i Mahmoud A. M. (2000). WHO manual for the standardized investigation and diagnosis of the infertile male. Cambridge University Press.
Schmidt L., Holstein B. E., Christensen U. i Boivin J. (2005). Communication and coping as predictors of fertility problem stress: cohort study of 816 participants who did not achieve a delivery after 12 months of fertility treatment. Human Reproduction, 20, 3248-3256.
Sina M., Ter Meulen R. i de Paula I. C. (2010). Human infertility: is medical treatment enough? A cross-sectional study of a sample of Italian couples. Journal of Psychosomatic Obstetrics and Gynecology, 31, 158-167.
Sokalska, A. (2003). Pawelczyk L. Ocena płodności kobiety. W: J. Radwan (red.). Niepłodność i rozród wspomagany. Poznań: Termedia, 27-33.
Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K. i Szczepaniak P. (2005). CISS - Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Szpitalak, M. i Prochwicz K. (2013). Płeć psychologiczna osób z depresją kliniczną. Doniesienia wstępne. Psychiatria Polska, 47, 53-64.
Talarowska, M., Florkowski, A., Gałecki, P., Wysokiński, A., Zboralski, K. (2009). Funkcje poznawcze w depresji. Psychiatria Polska, 1, 31–40.
Terelak J.F., i Kluczyńska S. (2007). Płeć psychologiczna a style radzenia sobie ze stresem u kobiet – ofiar przemocy ze strony partnera. Przegląd Psychologiczny, 50, 45-64.
Trzęsowska-Greszta, E., Kowalska–Dąbrowska, M. i Domanowska, G. (2017). Czy zaburzenie ma płeć? Różnice płciowe w zakresie rozpowszechnienia, obrazów klinicznych i genezy zaburzeń psychicznych. W: A. Łukasik (red.). Kobiety i mężczyźni. Różnice i podobieństwa. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego (w druku).
Warawan L. i Wycisk J. (2013). Satysfakcja małżeńska u kobiet niepłodnych z uwzględnieniem stylu radzenia sobie ze stresem. Psychologia Jakości Życia, 12, 75-89.
Wheaton B. (1985). Models for the stress-buffering functions of coping resources. Journal of Health and Social Behavior, 26, 352-364.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##