Abstrakt
Region Warmii i Mazur od lata zmaga się z ubóstwem, a jego wskaźnik jest dużo większy od danych pochodzących z innych obszarów Polski. Największy odsetek osób ubogich z województwa warmińsko-mazurskiego, w tym rodzin z dziećmi znajduje się na terenach wiejskich i małych miasteczek. Zjawisku biedy towarzyszą także dodatkowe problemy powodujące marginalizację i wykluczenie w różnych sferach życia.
Władze województwa podejmują systemowe działania wspierające rodziny znajdujące się w kryzysie ekonomiczno-społecznym poprzez pomoc w postaci świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, które przyznawane są przez odpowiednie ośrodki pomocy społecznej. Bardzo ważnym i mogącym znacznie obniżyć poziom ubóstwa nie tylko w województwie warmińsko-mazurskim, ale także w całym kraju, jest program zawarty w dokumencie Strategia Europa 2020. Zakłada on zmniejszenie ilości Europejczyków zmagających się z problemem ubóstwa o 25 %.Wśród wszystkich województw, mieszkańcy Warmii i Mazur w największym stopniu korzystają z pomocy społecznej oraz ze świadczeń społecznych. Na tle wybranych kategorii takich jak: sieroctwo, bezrobocie, bezdomność czy niepełnosprawność- ubóstwo jest najczęstszą przyczyna korzystania z tego typu usług.
Mimo organizacji wielotorowego wsparcia rodzin ubogich na Warmii i Mazurach występuje ciągła potrzeba pomocy i walki z ubóstwem i zagrożeniem ubóstwa. Ma to związek przede wszystkim z występowaniem dużego odsetka obszarów popegeerowskich, mniejszej liczby miejsc pracy, słabo rozwiniętego przemysłu oraz wysokich kosztów utrzymania.
Bibliografia
Balcerzak-Paradowska, B. (2004). Rodzina i polityka rodzinna na przełomie wieków. Przemiany – zagrożenia - potrzeba działań, Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Biuro ds. Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej oraz Polityki Prorodzinnej Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, (2018). Zostań partnerem Programu Warmia
i Mazury dla Dużej Rodziny, Olsztyn: Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Bodawski, J. (2018). Społeczna rola rodziny, za: http://prawy.pl/48373-spoleczna-rola-rodziny/(dostęp: 8.01.2021 r.).
Czapliński, J., Panek, T. (red.) (2015). Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
Giddens, A. (2004). Socjologia, Warszawa: PWN.
Gimalska, E. (2020). Minimum socjalne i minimum egzystencji, za: https://www.ipiss.com.pl/aktualnosci_stale/min%C2%ADi%C2%ADmum-soc%C2%ADjal%C2%ADne-i-min%C2%ADi%C2%ADmum-egzystencji (dostęp: 2.01.2021 r.).
Główny Urząd Statystycznym (2018). Ubóstwo w Polsce w latach 2015-2016, Warszawa: GUS.
Harwas-Napierała, B. (2008). Znaczenie przemian współczesnej rodziny dla rozwoju człowieka, Psychologia Rozwojowa, 13, 21-27.
Kałdon, B.M. (2011). Rodzina jako instytucja społeczna w ujęciu interdyscyplinarnym, Forum Pedagogiczne, 1, 228-241.
Kawula, S. (2007). Rodzina współczesna – przeobrażenie i przyszłość a wyzwania pedagogiki rodziny, Olsztyn: Epistheme.
Kołaczkowski, B., Ratajczak, M. (2013). Wybrane instytucje pomocy rodzinie i dziecku, Warszawa: Wolters Kluwer.
Komisja Europejska (2010). Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, Bruksela: Komisja Europejska.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, (Rozdział I, art. 18, art. 71).
Malinowski, L. (2013). Polska bieda – prawda – fikcje – niedomówienia. Kto jest biedny, Praca Socjalna, 1, 61-80.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, (2019). Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2023 roku. Ekonomia Solidarności Społecznej, Warszawa: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Najwyższa Izba Kontroli, (2020). Pomoc świadczona przez gminy osobom żyjącym w ubóstwie (informacja o wynikach kontroli), Warszawa: Najwyższa Izba Kontroli Departament Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny.
Nosal, P. (2014). Symboliczno-relacyjny wymiar wykluczenia przez ubóstwo, Studia Socialia Cracoviensia, 2 (11), 25–44.
Obserwatorium Integracji Społecznej, (2013). Ubóstwo w województwie warmińsko-mazurskim – charakterystyka zjawiska oraz działania podejmowane na rzecz ograniczenia problemu, Olsztyn: ROPS, Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Obserwatorium Terytorialne - Obserwatorium Polityki Społecznej, (2015). Problemy społeczne województwa warmińsko-mazurskiego w latach 2001, 2005-2014 w ujęciu statystycznym. Materiały porównawcze na podstawie sprawozdań MPiPS-03, Olsztyn: ROPS, Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w drugim kwartale 2020 r. (Dz.U. z 2020, poz. 56).
Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem w 2019 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 2010 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 150 i 284).
Rada Powiatu Ełckiego (2016). Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Ełckim na lata 2016-2022, Ełk: Rada Powiatu Ełckiego.
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 7 października 2005 r. w sprawie progu interwencji socjalnej (Dz. U. z 2019, poz. 1762).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2018, poz. 1358).
Sałustowicz, P. (2009). Pomoc społeczna w wybranych krajach europejskich, Warszawa: IRIS.
Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego, (2014). Raport z monitoringu wdrażania w latach 2012 - 2013 „Wojewódzkiego Programu Polityki Prorodzinnej na lata 2012-2016”, (2014). Olsztyn: Urząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Szymczak, L. (2017). Rola rodziny w rozwijaniu systemu wartości, Łódzkie Studium Teologiczne, 26, 7-14.
Tarkowska, E. (2015). Ubóstwo bez miary, za: https://magazynkontakt.pl/prof-tarkowska-ubostwo-bez-miary/ (dostęp: 6.01.2021).
Urząd Marszałkowski w Olsztynie (2014). Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020, Olsztyn: Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 111).
Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182).
Walęcka–Matyja, K. (2014), Role i funkcje rodziny, (w:) I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, 90-120, Warszawa: PWN.
Wiedza o społeczeństwie (2020). Rodzina, za: http://wos.net.pl/rodzina.html (dostęp: 8.11.2020).