Słowa kluczowe
rodzenie dzieci
cechy osobowości rodziców
różne postawy rodzicielstwa
cechy osobowości rodziców
różne postawy rodzicielstwa
Jak cytować
Kwiatkowska, M. M., & Kwiatkowska, K. (2016). Cechy osobowości jako zmienne warunkujące motywy zostania rodzicami. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 28(4), 151-172. Pobrano z https://fidesetratio.com.pl/ojs/index.php/FetR/article/view/730
Język / Language
Słowa kluczowe
Abstrakt
The purpose of this article is to examine the relationship between childbearing motives and Big Five personality traits; and to explore personality structure of people with positive, negative and ambivalent attitude to have children. A group of N = 281 adults took part in the online survey. We used hierarchical cluster analysis to distinguish three groups reflecting different attitudes to parenting, which were significantly different from each other, both in terms of childbearing motives and personality traits. Through correlation analysis we demonstrated that in the group of man positive parental motives are related to higher level of extraversion and agreeableness; while in the group of ambivalent-oriented women we reported positive relationship of negative childbearing motives and neuroticism. The results lead us to the conclusion that the level of positive and negative childbearing motives is partly a consequence of personality traits, what in turn finds its explanation in motivational base of both constructs.
Bibliografia
Beauvale, A. (2009). Osobowość. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (173). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Buss, D.M. (1989). Sex-differences in human mate preferences evolutionary hypothesis tested in 37 cultures. Behavioral and Brain Sciences, 12, 1–14.
Buss, D.M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Buss, D.M., Barnes, M. (1986). Preferences in human mate selection. Journal of Personality and Social Psychology, 50, 559–570.
Donnellan, M.B., Conger, R.D., Bryant, C.M. (2004). The Big Five and enduring marriages. Journal of Research in Personality, 38, 481–504, doi: 10.1016/j.jrp.2004.01.001
Duszczyk, M., Fihel, A., Kiełkowska, M., Kordasiewicz, A., Radziwinowiczówna, A. (2014). Analiza kontekstualna i przyczynowa zmian rodziny i dzietności. W: Studia i materiały, nr 2. Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego. Pobrane z: http://migageing.uw.edu.pl/wp-content/uploads/sites/36/2014/12/SiM_02.pdf
Eaves, L.J., Martin, N.G., Heath, A.C., Hewitt, J.K., Neale, M.C. (1990). Personality and reproductive fitness. Behavior Genetics, 20, 563–568, doi:10.1007/BF01065872
Elder, G.H., Macinnis, D.J. (1983). Achievement imagery in women’s lives from adolescence to adulthood. Journal of Personality and Social Psychology, 45, 394–404.
Fisher, T.D., McNulty, J.K. (2008). Neuroticism and marital satisfaction: the mediating role played by the sexual relationship. Journal of Family Psychology, 22, 112–122, doi: 10.1037/0893-3200.22.1.112
Gasiul, H. (2007). Część druga Motywacja. W: H. Gasiul, Teoria emocji i motywacji. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 219509.
Grabiński, T. (1990). Metody taksonometrii. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Hoyle, R.H., Fejfar, M.C., Miller, J.D. (2000). Personality and sexual risk taking: a quantitative review. Journal of Personality, 68, 1203–1231.
Jockin, V., McGue, M., Lykken, D.T. (1996). Personality and divorce: a genetic analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 288–299, doi: 10.1037/0022-3514.71.2.288
Jokela, M. (2009). Personality predicts migration within and between US states. Journal of Research in Personality, 43, 79–83, doi:10.1016/j.jrp.2008.09.005
Jokela, M., Alvergne, A., Pollet, T.V., Lummaa, V. (2011). Reproductive Behavior and Personality Traits of the Five Factor Model. European Journal of Personality, 25, 487–500, doi: 10.1002/per.822
Jokela, M., Hintsa, T., Hintsanen, M., Keltikangas-Järvinen, L. (2010). Adult temperament and childbearing over the life course. European Journal of Personality, 24, 151–166, doi: 10.1002/per.749
Jokela, M., Kivimäki, M., Elovainio, M., Keltikangas-Järvinen, L. (2009). Personality and having children: a two-way relationship. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 218–230, doi: 10.1037/a0014058
Judge, T.A., Ilies, R. (2002). Relationship of personality to performance motivation: a meta-analytic review. Journal of Applied Psychology, 87, 797–807, doi: 10.1037//0021-9010.87.4.797
Karney, B.R., Bradbury, T.N. (1997). Neuroticism, marital interaction, and the trajectory of marital satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 72, 1075–1092, doi: 10.1037/0022-3514.72.5.1075
Komorowska-Pudło, M. (2014). System wartości Schelerowskich a postawy dorosłych wobec wybranych aspektów relacji w heteroseksualnych związkach intymnych. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. Wartości i ich znaczenie, 1, s. 5790. Pobrano z: http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/FidesEtRatio04.pdf
Krzyżewski, K. (2009a). Motyw. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (151). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Krzyżewski, K. (2009b). Motywacja. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 152). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Krzyżewski, K. (2009c). Motywacja wewnętrzna. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 152). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Krzyżewski, K. (2009d). Motywacja zewnętrzna. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 152). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Lang, F.R., John, D., Lüdtke, O., Schupp, J., Wagner, G.G. (2011). Short assessment of the Big Five: robust across survey methods except telephone interviewing. Behavior Research Methods, 43, 548567.
Längle, A. (2016). Żyć z sensem. Praktyczne zastosowanie logoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Barbelo.
Ligęza, M. (2009). Role rodzicielskie. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 246247). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
McCrae, R.R., John, O.P. (1992). An Introduction to the Five-Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60, 175215, doi: 10.1111/j.1467-6494.1992.tb00970.x
Miller, G.F. (2007). Sexual selection for moral virtues. Quarterly Review of Biology, 82, 97–125, doi: 10.1086/517857
Miller, J.D., Lynam, D., Zimmerman, R.S., Logan, T.K., Leukefeld, C., Clayton, R. (2004). The utility of the Five Factor Model in understanding risky sexual behavior. Personality and Individual Differences, 36, 1611–1626, doi:10.1016/j.paid.2003.06.009
Miller, W.B. (1992). Personality traits and developmental experiences as antecedents of childbearing motivation. Demography, 29, 265–285.
Miller, W.B. (1995). Childbearing motivation and its measurement. Journal of Biosocial Science, 27, 473-487.
Miller, W.B. (2011). Differences between fertility desires and infentions: implications for theory, reserch and policy. Vienna Yearbook of Population Research, 9, 75-98. Pobrane z: http://planet austria.at/0xc1aa500d_0x002a70f5.pdf
Mynarska, M., Rytel, J. (2014). Pomiar motywacji do posiadania dzieci wśród osób bezdzietnych. Polska adaptacja kwestionariusza motywów rodzicielskich. Polskie Forum Psychologiczne, 19, 522-543.
Nettle, D. (2005). An evolutionary approach to the extraversion continuum. Evolution and Human Behavior, 26, 363–373, doi:10.1016/j.evolhumbehav.2004.12.004
Pinquart, M., Stotzka, C., Silbereisen, R.K. (2008). Personality and ambivalence in decisions about becoming parents. Social Behavior and Personality, 36, 87–95, doi: 10.2224/sbp.2008.36.1.87
Power, R.A., Pluess, M. (2015). Heritability estimates of the Big Five personality traits based on common genetic variants. Translational Psychiatry, 5, 1-4, doi:10.1038/tp.2015.96
Półtawska, W. (2010). Miłość małżeńska jako zadanie całego życia (W świetle doświadczeń poradni małżeńskiej). Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. Miłość jako zadanie, 4, s. 14-20. Pobrano z: http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/FidesEtRatio04.pdf
Roberts, B.W., Bogg, T. (2004). A longitudinal study of the relationships between conscientiousness and the social-environmental factors and substance-use behaviors that influence health. Journal of Personality, 72, 325–353.
Schmitt, D.P., Shackelford, T.K. (2008). Big Five traits related to short-term mating: from personality to promiscuity across 46 nations. Evolutionary Psychology, 6, 246–282, doi: 10.1177/147470490800600204
Sijtsma, K. (2009). On the use, the misuse, and the very limited usefulness of Cronbach’s Alpha. Psychometrika, 74, 107–120, doi: 10.1007/s11336-008-9101-0
Stańczak, J., Stelmach, K., Urbanowicz, M. (2016). Małżeństwo i dzietność w Polsce. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrano z: http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/23/1/1/malzenstwa_i_dzietnosc_w_polsce.pdf
Buss, D.M. (1989). Sex-differences in human mate preferences evolutionary hypothesis tested in 37 cultures. Behavioral and Brain Sciences, 12, 1–14.
Buss, D.M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Buss, D.M., Barnes, M. (1986). Preferences in human mate selection. Journal of Personality and Social Psychology, 50, 559–570.
Donnellan, M.B., Conger, R.D., Bryant, C.M. (2004). The Big Five and enduring marriages. Journal of Research in Personality, 38, 481–504, doi: 10.1016/j.jrp.2004.01.001
Duszczyk, M., Fihel, A., Kiełkowska, M., Kordasiewicz, A., Radziwinowiczówna, A. (2014). Analiza kontekstualna i przyczynowa zmian rodziny i dzietności. W: Studia i materiały, nr 2. Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego. Pobrane z: http://migageing.uw.edu.pl/wp-content/uploads/sites/36/2014/12/SiM_02.pdf
Eaves, L.J., Martin, N.G., Heath, A.C., Hewitt, J.K., Neale, M.C. (1990). Personality and reproductive fitness. Behavior Genetics, 20, 563–568, doi:10.1007/BF01065872
Elder, G.H., Macinnis, D.J. (1983). Achievement imagery in women’s lives from adolescence to adulthood. Journal of Personality and Social Psychology, 45, 394–404.
Fisher, T.D., McNulty, J.K. (2008). Neuroticism and marital satisfaction: the mediating role played by the sexual relationship. Journal of Family Psychology, 22, 112–122, doi: 10.1037/0893-3200.22.1.112
Gasiul, H. (2007). Część druga Motywacja. W: H. Gasiul, Teoria emocji i motywacji. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 219509.
Grabiński, T. (1990). Metody taksonometrii. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Hoyle, R.H., Fejfar, M.C., Miller, J.D. (2000). Personality and sexual risk taking: a quantitative review. Journal of Personality, 68, 1203–1231.
Jockin, V., McGue, M., Lykken, D.T. (1996). Personality and divorce: a genetic analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 288–299, doi: 10.1037/0022-3514.71.2.288
Jokela, M. (2009). Personality predicts migration within and between US states. Journal of Research in Personality, 43, 79–83, doi:10.1016/j.jrp.2008.09.005
Jokela, M., Alvergne, A., Pollet, T.V., Lummaa, V. (2011). Reproductive Behavior and Personality Traits of the Five Factor Model. European Journal of Personality, 25, 487–500, doi: 10.1002/per.822
Jokela, M., Hintsa, T., Hintsanen, M., Keltikangas-Järvinen, L. (2010). Adult temperament and childbearing over the life course. European Journal of Personality, 24, 151–166, doi: 10.1002/per.749
Jokela, M., Kivimäki, M., Elovainio, M., Keltikangas-Järvinen, L. (2009). Personality and having children: a two-way relationship. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 218–230, doi: 10.1037/a0014058
Judge, T.A., Ilies, R. (2002). Relationship of personality to performance motivation: a meta-analytic review. Journal of Applied Psychology, 87, 797–807, doi: 10.1037//0021-9010.87.4.797
Karney, B.R., Bradbury, T.N. (1997). Neuroticism, marital interaction, and the trajectory of marital satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 72, 1075–1092, doi: 10.1037/0022-3514.72.5.1075
Komorowska-Pudło, M. (2014). System wartości Schelerowskich a postawy dorosłych wobec wybranych aspektów relacji w heteroseksualnych związkach intymnych. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. Wartości i ich znaczenie, 1, s. 5790. Pobrano z: http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/FidesEtRatio04.pdf
Krzyżewski, K. (2009a). Motyw. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (151). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Krzyżewski, K. (2009b). Motywacja. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 152). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Krzyżewski, K. (2009c). Motywacja wewnętrzna. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 152). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Krzyżewski, K. (2009d). Motywacja zewnętrzna. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 152). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
Lang, F.R., John, D., Lüdtke, O., Schupp, J., Wagner, G.G. (2011). Short assessment of the Big Five: robust across survey methods except telephone interviewing. Behavior Research Methods, 43, 548567.
Längle, A. (2016). Żyć z sensem. Praktyczne zastosowanie logoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Barbelo.
Ligęza, M. (2009). Role rodzicielskie. W: J. Siuta (red.), Słownik psychologiczny (s. 246247). Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
McCrae, R.R., John, O.P. (1992). An Introduction to the Five-Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60, 175215, doi: 10.1111/j.1467-6494.1992.tb00970.x
Miller, G.F. (2007). Sexual selection for moral virtues. Quarterly Review of Biology, 82, 97–125, doi: 10.1086/517857
Miller, J.D., Lynam, D., Zimmerman, R.S., Logan, T.K., Leukefeld, C., Clayton, R. (2004). The utility of the Five Factor Model in understanding risky sexual behavior. Personality and Individual Differences, 36, 1611–1626, doi:10.1016/j.paid.2003.06.009
Miller, W.B. (1992). Personality traits and developmental experiences as antecedents of childbearing motivation. Demography, 29, 265–285.
Miller, W.B. (1995). Childbearing motivation and its measurement. Journal of Biosocial Science, 27, 473-487.
Miller, W.B. (2011). Differences between fertility desires and infentions: implications for theory, reserch and policy. Vienna Yearbook of Population Research, 9, 75-98. Pobrane z: http://planet austria.at/0xc1aa500d_0x002a70f5.pdf
Mynarska, M., Rytel, J. (2014). Pomiar motywacji do posiadania dzieci wśród osób bezdzietnych. Polska adaptacja kwestionariusza motywów rodzicielskich. Polskie Forum Psychologiczne, 19, 522-543.
Nettle, D. (2005). An evolutionary approach to the extraversion continuum. Evolution and Human Behavior, 26, 363–373, doi:10.1016/j.evolhumbehav.2004.12.004
Pinquart, M., Stotzka, C., Silbereisen, R.K. (2008). Personality and ambivalence in decisions about becoming parents. Social Behavior and Personality, 36, 87–95, doi: 10.2224/sbp.2008.36.1.87
Power, R.A., Pluess, M. (2015). Heritability estimates of the Big Five personality traits based on common genetic variants. Translational Psychiatry, 5, 1-4, doi:10.1038/tp.2015.96
Półtawska, W. (2010). Miłość małżeńska jako zadanie całego życia (W świetle doświadczeń poradni małżeńskiej). Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. Miłość jako zadanie, 4, s. 14-20. Pobrano z: http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/FidesEtRatio04.pdf
Roberts, B.W., Bogg, T. (2004). A longitudinal study of the relationships between conscientiousness and the social-environmental factors and substance-use behaviors that influence health. Journal of Personality, 72, 325–353.
Schmitt, D.P., Shackelford, T.K. (2008). Big Five traits related to short-term mating: from personality to promiscuity across 46 nations. Evolutionary Psychology, 6, 246–282, doi: 10.1177/147470490800600204
Sijtsma, K. (2009). On the use, the misuse, and the very limited usefulness of Cronbach’s Alpha. Psychometrika, 74, 107–120, doi: 10.1007/s11336-008-9101-0
Stańczak, J., Stelmach, K., Urbanowicz, M. (2016). Małżeństwo i dzietność w Polsce. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrano z: http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/23/1/1/malzenstwa_i_dzietnosc_w_polsce.pdf
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##