Abstract
The work focuses on personal models in upbringing towards the virtue of courage. The purpose of the research is answering to the following question: How can we use the blessed Jerzy Popiełuszko’s example in upbringing towards the virtue of courage? The author uses the history-pedagogy biographical method. The life and activity of this martyr, cruelly murdered by the communist secret services, is duly analysed. During his whole life, Jerzy Popiełuszko demonstrated determination to follow Jesus Christ in everything, including accepting a cruel death, while at the same time gracing his oppressors with love. The author concentrates particularly on this period of his life in which he was stationed in a military unit known for its strict discipline, in Bartoszyce (1965-1967). It was then, at the age of just 19, that he already proved to be the sole embodiment of courage. The applied criteria for the virtue of such courage have been proposed by Jacek Woroniecki – a Dominican monk, philosopher, pedagogue, and one of the brightest Thomists of his time.
The result of the research are guidelines how to ensure an upbringing which guarantees the virtue of courage. The process should concentrate on the will to surmount fear in the face of danger; patience; compassion for the suffering of others; distance from both cowardice as well as insolence. The work shows that Popiełuszko perfectly fulfills Woroniecki’s criteria for courage from the Christian perspective, The author put particular emphasis on analysing the ‘scapegoat mechanism’ used by the communist secret services to torture chosen persons. The behaviour of the blessed Jerzy Popiełuszko can be an example and inspiration how to shape the virtue of courage. Jacek Woroniecki’s concept may be used to select the next courageous personal models.
References
Aronson, E., Wilson, T., Akert, R. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Bakiera, L., Harwas-Napierała, B. (2016). Wzory osobowe w rozwoju człowieka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bartoszewski, G. (2009). Zapiski. Listy i wywiady ks. Jerzego Popiełuszki 1967-1984. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam.
Brien, B. (2016). Jerzy Popiełuszko. Prawda przeciw totalitaryzmowi. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Daszkiewicz, K. (1990). Uprowadzenie i morderstwo ks. Jerzego Popiełuszki. Poznań: Kantor Wydawniczy SAWW.
Gromadzki, R., Witkowski, A. (2022). Misja Popiełuszko. Kulisy śledztwa w sprawie porwania i morderstwa kapelana Solidarności. Warszawa: Capital.
Horowski, J. (2017). Pedagogika neotomistyczna w Polsce w XX wieku. Od koncepcji wychowania do teorii wychowania. Polska Myśl Pedagogiczna, 3, 45-61.
Horowski, J. (2020). Christian religious education and the development of moral virtues: a neo-Thomistic approach. British Journal of Religious Education, 42(4), 447-458. https://doi.org/10.1080/01416200.2020.1752618
Juroszek, W. (2022). General Fieldorf „Nil” as a personal model in upbringing towards maturity. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 52(4), 43-53. https://doi.org/10.34766/fetr.v4i52.1104
Juroszek, W. (2023a). Witold Pilecki as a caring parent model from the Erik Erikson’s theory perspective. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 53(1), 18-26. https://doi.org/10.34766/fetr.v53i1.1168
Juroszek, W. (2023b). Generał August Emil Fieldorf ‘Nil’ jako wzór osoby dojrzałej w świetle koncepcji Zdzisława Chlewińskiego. Ujęcie psychopedagogiczne. Kraków: Impuls.
Juroszek W. (2023c). Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko jako wzór osobowy w wychowaniu do chrześcijańskiej dojrzałości, Studia Paedagogica Ignatiana, (in print).
Kadłubek, W. (2009). Kronika Polska. Wrocław: Ossolineum.
Kindziuk, M. (2014). Wizerunek medialny ks. Jerzego Popiełuszki w polskiej prasie w latach 1980-1984. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Kornas-Biela, D. (2019). Wychowanie przez codzienność życia w rodzinie w ujęciu profesor Teresy Kukołowicz. Family Forum, 9, 11-231. https://doi.org/10.25167/FF/1512
Litka, P. (2009). Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Dni, które wstrząsnęły Polską. Kraków: Wydawnictwo Św. Stanisława BM.
Mazur, P., Skrzyniarz, R., Kiereś, B., Płazińska, A. (2019). Jacek Woroniecki. Kraków: Akademia Ignatianum.
Okoń, W. (2007). Słownik Pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Popiełuszko, J. (1985). Zapiski 1980-1984. Paryż: Editions Spotkania.
Pasterniak-Kobyłecka, E. (2021). Papież pedagogów. Biografia Jana Pawła II jako źródło wiedzy na temat wychowania i samowychowania. Biografistyka Pedagogiczna, 6(2), 173-187. https://doi.org/10.36578/BP.2021.06.38
Skoczylas, K. (2012). Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko wzorem osobowym w wychowaniu chrześcijańskim. Studia Wrocławskie, 14, 217-227.
Skrzyniarz, R. (2016). Wprowadzenie. Biografistyka Pedagogiczna, 1, 9-19. https://doi.org/10.36578/BP.2016.01.01
Sochoń, J. (2010). Wielcy ludzie Kościoła. Ks. Jerzy Popiełuszko. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Szulakiewicz, W. (2015a). Badania biograficzne w pedagogice. Studia źródłowe i bibliograficzne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Szulakiewicz, W. (2015b). Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Szwagrzyk, K. (2005). Kadry aparatu bezpieczeństwa. (In:) K. Szwagrzyk (ed.), Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. Tom pierwszy, 49-75, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Woroniecki, J. (2000). Katolicka nauka wychowawcza. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Woroniecki, J. (2020). Wytyczne Wychowania. Polska Myśl Pedagogiczna, 6, 321-326. https://doi.org/10.4467/24504564PMP.20.018.12253
Żywczok, A. (2021). Odwaga, dzielność, męstwo oraz ich przeciwieństwa. O odkrywaniu dziedzictwa mistrza Wincentego Kadłubka. Biografistyka Pedagogiczna, 2, 53-80. https://doi.org/10.36578/bp.2021.06.49