Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko jako wzór osobowy w wychowaniu do cnoty męstwa

Abstrakt

Problematyka artykułu koncentruje się wokół roli wzorów osobowych w wychowaniu do cnót. Celem rozważań jest udzielenie odpowiedzi na pytanie badawcze: Jak wychowywać do cnoty męstwa kierując się wzorem błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki? Zastosowano metodę biografii historyczno-pedagogicznej. Poddano analizie życie i działalność ks. Jerzego Popiełuszki (1947-1984), męczennika za wiarę, zamordowanego w bestialski sposób przez funkcjonariuszy Służb Bezpieczeństwa. W życiu ks. Jerzego można dostrzec stale wznawianą wolę naśladowania Jezusa Chrystusa we wszystkim, łącznie z przyjęciem okrutnej, męczeńskiej śmierci w duchu miłości nieprzyjaciół. Skoncentrowano się przede wszystkim na tym fragmencie życia Popiełuszki, który przypadł na czas jego pobytu w jednostce wojskowej o zaostrzonym rygorze w Bartoszycach (lata 1965-1967). Wykazano, że już wtedy, w wieku 19 lat, doskonale spełnił kryteria męstwa. Odwołano się do kryteriów męstwa opracowanych przez Jacka Woronieckiego – dominikanina, filozofa i pedagoga, jednego z najwybitniejszych polskich tomistów. Rezultatem przeprowadzonych analiz są wskazówki dla wychowania do cnoty męstwa. Proces ten powinien koncentrować się na kształtowaniu w wychowanku: woli przezwyciężania strachu w obliczu zagrożenia; cierpliwości i wytrwałości w znoszeniu cierpień, bez oczekiwania na podziw i poklask; odwagi wraz z rozwagą; wrażliwości na krzywdę drugiego człowieka; świadomego dystansu wobec tchórzostwa i zuchwałości. Podkreślono, że Popiełuszko spełnił wyszczególnione przez Woronieckiego kryteria męstwa z perspektywy wiary chrześcijańskiej. Poddano analizie mechanizm kozła ofiarnego, wykorzystywany przez funkcjonariuszy SB w dręczeniu upatrzonych osób. Jako pomoc w wychowaniu jawią się przykłady z życia błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki będące inspiracją, jak kształtować w wychowanku cnotę męstwa. Koncepcja Jacka Woronieckiego może być wykorzystana w kolejnych analizach potencjalnych kandydatów do bycia wzorem osoby mężnej.