Zakład Pascala w czasach po „śmierci Boga”

Abstrakt

Tekst omawia słynny „zakład Pascala” z punktu widzenia filozofii współczesnej. W myśli nowoczesnej pytanie o istnienie Boga jest wciąż obecne, a rozumowanie francuskiego filozofa wydaje się niezwykle aktualne i to z trzech powodów: filozofowanie w kontekście nauki, dialog ze sceptykiem oraz sama forma zakładu, czyli pewnego rodzaju rozrywki. Pomimo bliskich związków z nauką Pascal stwierdza jej niewystarczalność w poszukiwaniu odpowiedzi na najbardziej palące pytania człowieka i proponuje sceptykowi inny rodzaj rozumowania, który odwołuje się do gry hazardowej. Czasy nowoczesne są znaczone przez Nietzscheańską ideę „śmierci Boga”. W tym kontekście J. Filek zaproponował nowe sformułowanie zakładu: Bóg zostaje w nim zastąpiony przez ludzką odpowiedzialność za świat. Człowiek powinien założyć się, że kondycja świata zależy od jego odpowiedzialności. Odpowiedzialność staje się nową drogą do Boga.